Onbekende brieven van Mondriaan in Den Haag

Piet Mondriaan op een foto uit 1917 | Bron: RKD – Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis
Piet Mondriaan op een foto uit 1917 | Bron: RKD – Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis
DEN HAAG - Op een veiling in Den Haag heeft het Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis achttien onbekende brieven en briefkaarten van Piet Mondriaan gekocht. Een selectie is te zien in het Kunstmuseum Den Haag.
Het gaat om brieven aan de Remonstrantse predikant en verzamelaar Hendrik van Assendelft en om brieven aan een Amerikaans kunstenaarsechtpaar. De brieven aan de predikant geven nieuwe inzichten over het verblijf van Mondriaan in Nederland tijdens de Eerste Wereldoorlog. Zijn werk maakte toen een cruciale ontwikkeling door. Zijn werk veranderde toen van naturalistisch naar abstract.
Brief Mondriaan aan Van Assendelft | Bron: RKD – Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis
Brief Mondriaan aan Van Assendelft | Bron: RKD – Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis
Mondriaan leerde predikant Van Assendelft kennen in 1914 toen hij, door het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog, na een bezoek aan Nederland niet meer terug kon naar Parijs waar zijn atelier stond. Mondriaan kreeg toen onderdak bij Van Assedelft in Gouda en ook kocht de predikant werken van Mondriaan. Uit de brieven blijkt ook wat de rol van Van Assendelft was als redacteur van artikelen die Piet Mondriaan publiceerde in het tijdschrift De Stijl.

Kunstenaarsechtpaar Lux

Op dezelfde veiling in Parijs kocht het Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis brieven van Mondriaan aan het Amerikaanse kunstenaarsechtpaar Eugene en Gwendolyn Lux. Het echtpaar maakte deel uit van het Amerikaans-Europese netwerk van avant-garde kunstenaars in jaren voor de Tweede Wereldoorlog. Grafisch vormgever Eugene Lux heeft een rol gespeeld bij de introductie van Mondriaan in de VS. Dat maakte het voor Mondriaan makkelijker om in 1940 naar New York te verhuizen.
Piet Mondriaan en Gwendolyn Lux | Bron: RKD – Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis
Piet Mondriaan en Gwendolyn Lux | Bron: RKD – Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis
De brieven en enkele foto's die Mondriaan stuurde aan predikant Van Assendelft van werken die verloren zijn gegaan, worden binnenkort gepubliceerd op de website van The Mondriaan Papers. Dat is een wetenschappelijke verzameling van alle correspondentie en geschriften van Piet Mondriaan.
Het Kunstmuseum in Den Haag is het voormalig Haags Gemeentemuseum. Vorige week veranderde het museum van naam.