Jeugdzorg briesend over budget gemeentes: 'Laat ze maar eens meegaan'

'Als dit doorgaat trekt mijn cliënt zich uit de markt terug', was de meest vergaande opmerking van een van de advocaten. 'Ze zullen moeten saneren', zegt een van zijn confrères, ‘het gaat leiden tot ontslagen'. 'Maar we blijven staan voor die duizenden kinderen met problemen', zegt een duidelijk geëmotioneerde directeur Bas Timman van de Stichting Jeugdformaat, een van grootste jeugdzorgorganisaties. 'Kinderen uit gebroken gezinnen, zelf verslaafd of met verslaafde ouders: we laten hen niet in de steek.'

De tien gemeenten werken samen bij het inkopen van jeugdzorg. Het H10 Inkoopbureau werkt voor de gemeenten Delft, Den Haag, Leidschendam-Voorburg, Midden-Delfland, Pijnacker-Nootdorp, Rijswijk, Voorschoten, Wassenaar, Westland en Zoetermeer. Per 1 januari zou een nieuw systeem moeten worden ingevoerd, waarbij de aanbieders van jeugdzorg worden afgerekend op hun resultaat en niet langer op hun gewerkte uren, het zogeheten 'uurtje factuurtje'. Veel gemeenten proberen daarmee hun financiële sores op te lossen.

De tarieven zijn het meest omstreden punt, naast het berekenen van de benodigde hulp. Het steekt de organisaties bovendien dat er een vrij willekeurige vergelijking is gebruikt om de tarieven op te baseren: het voorbeeld dat de gemeenten aanhouden komt uit een gebied op de Veluwe.

'Wij zitten hier in een stedelijk gebied met grootstedelijke problemen', aldus de advocaten van de jeugdzorginstellingen. Daaronder ook Ipse de Bruggen, Parnassia en Rivierduinen, naar eigen zeggen samen goed voor 85 procent van de totale jeugdzorg in de gemeenten rond Den Haag.

Ook de reistijd die de gemeenten vergoeden zou veel te weinig zijn, zij gaan uit van tien minuten per bezoek. 'Als je hier in Den Haag alleen al van a naar b moet ben je langer onderweg, laat staan als je naar omliggende gemeentes moet.' De rechter moet dat uit eigen ervaring beamen.

'Dan moet je het beter plannen, dat de bezoeken in de buurt liggen', houdt de advocate van de H10-gemeenten de organisaties voor. Ze zorgt daarmee voor rumoer vanuit de volle zaal. 'Laat ze maar eens een dagje met ons meegaan, dan weten ze wat het is', zegt Timman na de lange zitting nog steeds boos.

Gemiddeld krijgt één op de tien jongeren te maken met een of andere vorm van jeugdzorg. In Den Haag is dat één op de acht, in Zoetermeer zelfs bijna één op zeven. De laatste jaren, sinds de gemeenten verantwoordelijk zijn voor jeugdzorg, zijn de aantallen enorm gestegen. Driekwart van de gemeenten is miljoenen euro’s meer kwijt dan begroot, maar het rijk geeft er geen cent meer voor. Twee derde van alle gemeenten moeten op andere gebieden miljoenen bezuinigen om de jeugdhulp te kunnen betalen, zoals op sport, cultuur en bibliotheken.

'Ik laat mij niet wegzetten als een inefficiënte organisatie', briest Timman, die van de rechter op het eind gelegenheid krijgt zijn verhaal te houden. 'En ik laat het ook niet zover komen dat we omvallen, zoals de Brabantse jeugdzorgorganisatie Juzt, deze zomer.' Maar of hij de rechter daarin meekrijgt moet over twee weken blijken: uiterlijk dan doet zij uitspraak.