Hijltje (66) is al 30 jaar pleegmoeder: 'Ik kan me niet voorstellen dat hier geen kind woont'

Hijltje is moeder van twee biologische kinderen, twee geadopteerde kinderen en negen pleegkinderen, van wie er nog vijf minderjarig zijn. Daarnaast ving ze ruim 30 kinderen tijdelijk op die door een crisissituatie per direct een nieuw thuis nodig hadden. Sinds de scheiding van haar man, doet ze dat in haar eentje.

Hijltje kan zich haar eerste pleegkind, 31 jaar geleden, nog goed herinneren. 'Het was leuker dan ik dacht en het afscheid was zwaarder dan ik dacht. We kregen een pasgeboren baby'tje. Ik vond het fantastisch om er een kind bij te hebben. Na 3,5 maand ging ze naar haar definitieve gezin. Dat vond ik echt heel heftig. Zo’n moment waarop je vijf kilo afvalt in een week. Je weet wel dat het gaat gebeuren, maar toch. Het voelt bijna als afgescheurd zijn. Ze begon net tegen me te babbelen. En dan geef je haar vrijwillig aan een ander gezin… Dan denk ik: is dit goed voor het kind? Maar ja, je kunt ze natuurlijk ook niet allemaal houden.'

Ze denkt nog steeds aan alle kinderen die ze opving. Vooral haar tweede pleegkind vergeet ze nooit. 'Dat was een jongetje dat voor de deur van het kindertehuis werd achter gelaten. Iedereen dacht dat hij zou blijven. Zijn moeder had nooit meer iets van zich laten horen. Na een jaar kwam ze terug en vroeg: Waar is mijn kind? Het bleek dat ze door een hele moeilijke periode in haar leven was gegaan en alles weer op orde begon te krijgen.'

Hijltje vond dat heel heftig. 'Het beheerste mijn gedachten helemaal, andere dingen vond ik niet belangrijk meer. Gelukkig kwam zijn moeder eerst een paar keer langs. Ik zag dat zij voor hem kon zorgen. Dan gaat er op een gegeven moment wel een knopje bij mij om. Ieder kind hoort bij zijn moeder.'

De kinderen die bij Hijltje komen hebben zeer verschillende achtergronden. Zo is één van haar pleegkinderen hiv-geïnfecteerd en hebben twee anderen een handicap. Ook kreeg ze een pleegdochter met kanker. 'Ze had niet lang meer te leven, dachten ze. Ze heeft uiteindelijk nog zeven jaar geleefd. Je zou kunnen zeggen, waarom begin je aan de plaatsing van zo'n ziek kind? Maar ik ben dankbaar dat ze bij ons was. Ze was zo'n leuk kind en we hebben zo veel van haar geleerd.'

Hoewel het huis van Hijltje openstaat voor iedereen, stelt ze ook grenzen. 'Ik zeg wel eens nee. Als er een vraag komt, denk ik: is er plek in huis? Kijk, als een kind heel erg veel huilt, kan ik haar niet boven naast de anderen laten slapen. Als het kamertje beneden dan al bezet is, is er dus gewoon geen plek. Ik vraag ook aan de andere kinderen wat zij ervan vinden, maar dat is niet doorslaggevend. Ik luister wel naar hun motivatie.'

Hijltje moet als pleegouder soms moeilijke beslissingen nemen. 'Ooit was er een tijdelijke plaatsing van een jongen die één van mijn pleegdochters bleek te pesten. Hij ging terug naar zijn ouders maar dat ging mis. Toen vroegen ze of hij weer bij mij mocht wonen. Daar heb ik nee op gezegd.'

De kinderen die hier al wonen gaan voor, zegt Hijltje. 'Daar moet ik eerst voor zorgen. Dat is lastig. Achteraf vraag ik me dan af: had ik het toch moeten doen? Zit die jongen nog steeds in het kindertehuis? Zit hij nog steeds te wachten op een plek?

Hijltje geniet van het pleegouderschap. Van kleine momentjes. 'Vandaag zei mijn jongste pleegdochter: Mama, ik wil een nieuw hoofd. Een hoofd met binnenpretjes. Prachtig toch?' En van grote uitdagingen. 'Ik ben enorm gegroeid door pleegzorg. Elk kind, met zijn problemen en talenten, doet een beroep op je. Daardoor voel ik me méér méns.'

'Ik ben in zo veel werelden gestapt: de wereld van aids, de wereld van zwervers. De moeder van een aantal kinderen prostitueert zich, anderen zitten in de gevangenis. Ik ben geen toeschouwer van dat leven, maar één van hen. Ik ben iemand die daar dan echt instapt en daar alles van wil weten. Dat moet ook, omdat het jouw kind betreft. Ik had erg veel gemist als ik geen pleegzorg gedaan had.

Hijltje is inmiddels 66 jaar. De oudere kinderen vragen soms aan haar of ze het niet rustiger aan moet doen. Daar wil Hijltje nog niets van weten. 'Ik kan me niet voorstellen dat hier geen kind woont of zo. Dan zou ik me heel ongelukkig voelen, denk ik. Ik zou niet weten wat ik dan moet doen. Misschien groei ik daar nog naar toe, moet ik dat nog leren.'

'Het allerergste lijkt me dat ik zelf afhankelijk word. Daar denk ik ook nog niet aan. Ik moet nu nog dertien jaar voordat de jongste oud genoeg is om voor zichzelf te zorgen. Dan ben ik 79 en dan zie ik wel weer…’

Omroep West maakte een documentaire over het gezin van Hijltje. In de Week van de Pleegzorg wordt deze uitgezonden. De documentaire 'Hijltje' is te zien op woensdagavond 30 oktober, (17.00 uur deel 1 en 18.00 uur deel 2), zondagmiddag 3 november (12.00 uur de hele docu) en later hier terug te kijken.