'Het is ziek hoe vaak het voorkomt', Miss Awareness stelt intimidatie aan de kaak

Sjahiena Rahmoe, Vanita Hanoeman en Faraisa Sewpersad
Sjahiena Rahmoe, Vanita Hanoeman en Faraisa Sewpersad © JP-foto
DEN HAAG - Het begon met een rel rond een missverkiezing, het werd een Facebookgroep en een radioprogramma en het doel is een wereldwijde beweging. Sjahiena Rahmoe en Vanita Hanoeman uit Den Haag en Faraisa Sewpersad uit Rotterdam noemen hun initiatief Miss Awareness. Ze willen onder die titel seksuele intimidatie en ongepast gedrag in de modellenwereld en daarbuiten aan de orde stellen. De respons is na vijf maanden groter dan ze hadden gedacht.
Het drietal had zich vorig jaar opgegeven om mee te doen aan de Miss India Holland-verkiezing, op 20 april van dit jaar. Een dag van tevoren trokken ze zich terug, samen met nog twee anderen. Ze waren er bij de laatste repetitie, een week voor de finale, getuige van geweest dat de organisator in elkaar werd geslagen. Ook waren er geruchten over mishandeling van een kandidate een week eerder, seksueel misbruik van kandidates door de organisator en een oneerlijk verloop van de verkiezing. 'Daar wilden we niet aan meedoen,' zegt Sjahiena nu.
'We bleken wurgcontracten te hebben getekend', blikt Faraisa terug. 'Daar hebben we wel van geleerd. Als je in de modellenwereld stapt, laat dan altijd je contract lezen door een advocaat of een jurist. Dat heb ik niet gedaan. Ik was blij met de kans, de nieuwe ervaring, de leuke dingen. Terugkijkend denk ik: ik had het kunnen weten.' Vanita vult aan: 'We hadden alleen plichten en boetes.'

Rechtszaak

Hun opstappen leidt tot een rechtszaak met de directeur van de Miss India Holland-verkiezing. Hij wil onder meer dat de jonge vrouwen zich niet meer in de pers uitlaten over de verkiezing. De rechtbank geeft de man ongelijk. Dit versterkt het zelfvertrouwen van de drie om verder te gaan met hun missie: een podium geven aan jonge vrouwen die te maken hebben gehad met seksuele intimidatie en ongepast gedrag.
'Het is nog steeds een taboe,' meent Faraisa. 'Meiden durven er geen uitspraak over te doen, durven geen aangifte te doen. Dit willen we doorbreken. En het gaat niet alleen om Hindoestaanse meiden, we spreken ook Turkse, Marokkaanse en in mindere mate Nederlandse vrouwen.'

Breder dan de modellenwereld

Volgens Sjahiena blijft dit project niet beperkt tot de modellenwereld. 'We horen ook verhalen over rij-instructeurs en personal trainers in sportscholen.' Via Facebook krijgen ze veel reacties van vrouwen die willen vertellen wat ze hebben meegemaakt, maar er wordt hen ook gevraagd naar hun ervaringen met de modellenwedstrijd door meisjes die erover denken om mee te doen.
'Meiden worden benaderd door de organisatie op festivals of via social media,' legt Faraisa uit, 'dan vragen ze vervolgens aan ons wat ze moeten doen.' Sjahiena vult aan: 'We willen slachtoffers voorkomen. Ik voel me verantwoordelijk. Ik kan niet niks doen terwijl ik het wist.' Miss Awareness is de manier om daaraan te voldoen.

Moed inspreken

Sinds een aantal maanden maakt het drietal maandelijks een programma op de Hindoestaanse radio in Den Haag. Op vrijdagavond praten ze een uur lang over onder meer intimidatie, ongepast gedrag, stalking en het belang van aangifte doen. 'We willen slachtoffers steunen', zegt Sjahiena. 'Hen moed inspreken en hen bewegen om het niet te laten gaan. Nu ik ermee bezig ben, besef ik hoe vaak het gebeurt en hoeveel wordt verzwegen. Het is ziek hoe vaak dit voorkomt.'
De drie jonge vrouwen werken, naast hun studie, inmiddels alle drie als model. 'In de modellenwereld is er vaak sprake van victim-shaming', aldus Sjahiena. 'Dan zeggen ze dat je het had kunnen verwachten. Maar seksuele intimidatie en ongepast gedrag moeten nergens normaal zijn. Hoe we als samenleving slachtoffers behandelen, bepaalt hoe slachtoffers reageren. Slachtoffers voelen zich vaak alleen en laten het dan maar gaan.'

Stress

Miss Awareness maakt wat los, merken de vrouwen. Ze krijgen veel reacties van mensen die trots zijn op wat ze doen. Toch eist het doorbreken van het taboe ook zijn tol. Faraisa en Sjahiena lopen bij een psycholoog, Vanita is daar net mee gestopt, maar de stress houdt niet op.
Daarnaast kosten de gerechtelijke procedures geld. Sjahiena ziet al haar spaargeld verdwijnen, Faraisa offert een groot deel van haar salaris op. Dat komt omdat er beroep is aangetekend in het kort geding dat de organisator van de Miss India Holland-verkiezing. Wanneer dit broep dient, is niet bekend. Waarschijnlijk begin volgend jaar. De advocaat van de vrouwen wil tien getuigen onder ede laten verhoren over de miss-verkiezing. Of dat doorgaat, moet nog worden beslist door de rechtbank.

Bodemprocedure

Er zit ook nog een bodemprocedure aan te komen. De organisatie van Miss India Holland had die aangekondigd, om zo een schadevergoeding te krijgen van de vijf deelnemers die zich terugtrokken uit de verkiezing. Maar de procedure laat op zich wachten. Inmiddels denken de drie modellen dat de directeur de zaak bewust uitstelt tot hij genoeg inschrijvingen heeft voor de volgende miss-verkiezing.
'Als het te lang duurt, beginnen we zelf een bodemprocedure. Want wij hebben ook een claim naar hem toe, voor alle kosten die we gemaakt hebben voor de verkiezing', kondigt Faraisa aan. De advocaat van de Miss India Holland-directeur kan niet zeggen of de bodemprocedure er nog komt, zo laat hij weten. Verder wil de raadsman niks zeggen over de zaak.

Geen spijt

Spijt hebben de vrouwen niet van hun besluit om uit de miss-verkiezing te stappen. Ze zouden het alle drie zo opnieuw doen. 'Ik wil niet meedoen aan een fake-verkiezing', zegt Faraisa. En met Miss Awareness hebben ze een doel voor ogen: ze willen een stichting worden en hun initiatief landelijk uitrollen. 'En daarna over de rest van de wereld', zegt Sjahiena. Voor de verkiezing kenden de drie elkaar niet, nu zijn ze dikke vriendinnen. 'Dat is het enige goede van al deze ellende', lachen ze.