De belegering van de Haagse Antheunisstraat, hoe Laak oorlogsgebied werd

Scherpschutters nemen positie in op het dak
Scherpschutters nemen positie in op het dak © ANP
DEN HAAG - Buurtbewoners schrikken wakker van een harde explosie. Ze horen mannen schreeuwen: 'Allahu akbar! Allahu akbar!'. Vijftien jaar geleden begint in het holst van de nacht de belegering van de Haagse Antheunisstraat. Vijf politiemensen raken gewond, buurtbewoners staan erbij, kijken ernaar en vergeten het nooit meer.
Het is 10 november 2004. Om 2.30 uur sluipen leden van een arrestatieteam het portiek in. Leden van de Hofstadgroep houden zich op in een woning in de Antheunisstraat. Met een stormram probeert het arrestatieteam de deur open te breken, maar dat lukt niet. De deur lijkt gebarricadeerd. Het team besluit de deur van bovenaf open te breken. Maar net als ze denken dat het is gelukt klinkt een harde klap.
Jason W. gooit een handgraat naar het arrestatieteam. Als die ontploft vliegen honderden kleine kogeltjes in het rond. Die boren zich in de onderlichamen van de leden van het arrestatieteam. Vijf van hen raken gewond, twee ernstig.
Buurtbewoners horen rond 3.00 uur ’s ochtends schoten in de straat. De gewonde agenten worden weggehaald. De buurt wordt hermetisch afgesloten. Sluipschutters nemen posities in op de daken tegenover de portiekflat waar twee mannen zitten die moeten worden aangehouden: de 19-jarige Jason W. en de 22-jarige Ismaïl A. Ze zijn volgens de AIVD lid van de extremistische Hofstadgroep en zouden een aanslag voorbereiden.
Bewoners van de straat worden geëvacueerd en opgevangen in de aula van de Haagse Hogeschool. Daar komt ook toenmalig burgemeester Deetman op bezoek. Sommige bewoners kunnen het niet verkroppen dat ze verbannen lijken uit hun huis. ’s Middags worden twee van hen aangehouden omdat ze toch proberen hun woning te bereiken.

'Gewapende sympathisanten op weg naar Den Haag'

Ondertussen krijgt de politie informatie dat er sympathisanten van de mannen in de flat gewapend onderweg zijn naar Den Haag. Dat betekent dat de politie, die de buurt afgrendelt, mogelijk ook met een dreiging te maken krijgt 'van buitenaf'. Snel worden voor alle agenten kogelwerende vesten geregeld.
© ANP
De belegering van de straat is niet alleen in Nederland nieuws. Ook buitenlandse media melden zich massaal. Journalisten worden op afstand gehouden en het luchtruim van Den Haag gaat op slot voor vliegtuigen die lager vliegen dan 700 meter. De geruchtenmachine draait op volle toeren. Een bericht dat er helikopters en tanks naar Den Haag onderweg zijn, wordt later ontkracht.

Traangasgranaten

Aan het eind van de middag, rond 16.30 uur, begint de bestorming van het huis. Er worden traangasgranaten het huis ingeschoten. De twee mannen vluchten het balkon op. Ruim een uur later is de actie voorbij. Er worden twee mannen aangehouden. Eentje wordt met een ambulance weggebracht. De belegering van de Antheunisstraat is voorbij.
Traangasgranaten worden het appartement ingeschoten
Traangasgranaten worden het appartement ingeschoten © ANP
Later wordt bekend dat de AIVD de flat waarschijnlijk doelbewust heeft verhuurd aan Jason W. met als doel hem af te kunnen luisteren. Van deze actie is burgemeester Deetman niet op de hoogte. Hij werd pas de nacht voor de inval geïnformeerd over de op handen zijnde actie.

Deetman woedend op Remkes

De burgemeester is woedend op toenmalig minister van Binnenlandse Zaken Johan Remkes. Deetman pleit voor een 'actieve informatieplicht' aan gemeentebesturen bij dit soort activiteiten van de geheime dienst. Remkes voelt daar niets voor. Alleen als bij dergelijke operaties 'de openbare orde in het geding' is, moeten burgemeesters worden ingelicht', laat hij Deetman weten.
De belegering is dan misschien voorbij en alles lijkt weer zoals voorheen. Maar niets is minder waar. Bewoners die weg willen uit de Antheunisstraat krijgen hun huis bijna niet verkocht. Ze wonen toch in de 'terroristenbuurt', zoals Laak in de volksmond wordt genoemd.

Aanslag in Nederland

De anti-terreuractie in Laak was gericht tegen de Hofstadgroep. Dat is de naam die de AIVD had gegeven aan een groep radicale moslimjongeren uit Den Haag en Amsterdam. Ze kwamen geregeld samen in het huis van de man die Theo van Gogh vermoordde in 2004. Aanleiding voor de actie in Den Haag waren geluiden dat de groep een aanslag wilde plegen in Nederland.
Er werden uiteindelijk twee mensen aangehouden bij de actie in de straat: Jason W. en Ismail A. Ismail werd door de rechtbank veroordeeld tot dertien jaar cel voor deelname aan een criminele en terroristische organisatie, poging tot moord en overtreding van de wet wapens en munitie. In hoger beroep werd hij vrijgesproken van poging tot moord en deelname aan een criminele organisatie. Wel kreeg hij vijftien maanden cel omdat hij handgranaten bij zich had.
Rechtbanktekening Jason W. met zijn raadsman
Rechtbanktekening Jason W. met zijn raadsman © ANP
Jason W. kreeg vijftien jaar cel voor deelname aan een criminele en terroristische organisatie en poging tot moord. Hij kwam in 2013 vrij nadat hij tweederde van zijn straf had uitgezeten. Na zijn vrijlating nam hij afstand van het radicale gedachtegoed. Zijn broer Jermaine stond ook terecht als lid van de Hofstadgroep, maar werd in 2006 vrijgesproken. Hij reisde later af naar Syrië en kwam om bij een bombardement bij Raqqa.
Bekijk hieronder de documentaire die Omroep West in 2014 maakte over de belegering van de Antheunisstraat:
De belegering van de Antheunisstraat, 10 november 2004