Vreugdevuren nieuwe stijl: dit willen de bouwers deze jaarwisseling anders gaan doen
9 november 2019, 07:00 • 5 minuten leestijd
DEN HAAG - Scheveningen en Duindorp hebben de wens om dit jaar weer een vreugdevuur te organiseren maar het is onzeker of dat wel lukt. Want na de vonkenregen van afgelopen jaarwisseling is niets meer hetzelfde. Het moet veiliger, de organisaties moeten zich aan afspraken houden, autoriteiten moeten handhaven en er moeten vergunningen komen. De vergunningaanvragen liggen inmiddels ter inzage op het Haagse stadhuis en worden momenteel beoordeeld. Wat willen de organisaties dit jaar allemaal anders doen en wat niet?
De vuurstapels
De vreugdevuren tikten vorige jaarwisseling ruim 45 meter aan. Dat is definitief verleden tijd. Zowel Scheveningen als Duindorp legt zich neer bij een maximale afmeting van 10x10x10 meter. In de vorige vergunning deed Scheveningen nog een aanvraag voor twee vreugdevuren op het Noorderstrand, maar de stichting volgt inmiddels de eis op van de gemeente Den Haag en de brandweer. Die eis is één vuurstapel per locatie van niet groter dan tien meter.
Scheveningen wil deze keer minder dagen gaan bouwen. Beide organisaties begonnen voorgaande jaren in de avond van Tweede Kerstdag maar Scheveningen verschuift de starttijd nu naar de ochtend van 27 december. De Scheveningers gaan vier dagen bouwen van 8.00 uur tot 00.00 uur. De laatste dag is maandag 30 december. De controles van de vuurstapels starten op oudejaarsdag om 6.00 uur.
Duindorp houdt vast aan de traditie en start 'gewoon' op Tweede Kerstdag. De uiterste eindtijd van de bouw hebben de Duindorpers gezet op dinsdag 31 december, 12.00 uur. 'Hierna mag er niet meer gebouwd worden, zodat er begonnen kan worden met de eindinspectie en het opruimen van het bouwterrein', staat in de vergunningaanvraag.
De veiligheid
De afgelopen jaren waren er steeds zorgen over de veiligheid van de bouwers van de vreugdevuren. Ze klommen de metershoge vuurstapels op, vaak zonder dat ze gezekerd waren.
In de vergunningaanvragen is er voor dit jaar daarom extra aandacht voor de veiligheid van de bouwers. Om die veiligheid te borgen laat Scheveningen een trap van steigers opbouwen door een gecertificeerd extern bedrijf. Via deze steiger zullen pallets naar boven gebracht worden.
Duindorp kiest voor een andere methode om bouwers op en van de stapel te krijgen. De Duindorpers gaan hiervoor een verreiker met gecertificeerde bestuurders inzetten. 'Deze verreiker wordt alleen gebruikt voor het vervoer van deze personen en heeft dus een personenbak. Bouwers wordt geadviseerd om zich in deze bak te zekeren.'
De organisaties gaan allebei regels voor de bouwplaats opstellen volgens de geldende Arbo-normen. Dat zijn regels waaraan een veilige werkplek moet voldoen. Maar Scheveningen gaat hierin verder dan Duindorp.
De Scheveningse bouwers moeten als ze de bouwplaats op gaan een geel hesje en werkschoenen dragen, ze moeten handschoenen aan hebben, geen alcohol drinken en de bouwers mogen niet langer dan acht uur werken, inclusief een uur pauze. Als mensen zich niet aan deze regels houden, dan krijgen ze eerst een mondelinge en een schriftelijke waarschuwing. Helpt dat niet, dan worden ze van de bouwplaats verwijderd en mogen ze niet meer bouwen.
Duindorp gaat ook uit van de Arbo-normen op de bouwplaats maar plaatst wel een kanttekening. 'De organisatie gaat de vrijwillige bouwers adviseren om te werken via de Arbo-normen, echter kunnen wij de vrijwilligers hiertoe niet verplichten omdat er geen sprake is van een werkgever/werknemer-relatie.'
De ontsteking
Scheveningen wil het aansteken van de vuurstapel tijdens de jaarwisseling uitbesteden aan een speciaal vuurwerkbedrijf 'dat de daarvoor bestemde expertise in huis heeft om dit volgens de regels die zijn afgesproken te laten gebeuren', staat in de aanvraag. Op 31 december zal het vuurwerkbedrijf een elektrische ontsteking aanbrengen.
Duindorp doet het zelf. De vuurstapel moet vanaf de bovenkant worden aangestoken, stelt de organisatie. 'We hebben een aantal mensen die dit helemaal voor ons hebben uitgezocht', staat in de vergunningaanvraag. 'Het ontsteken van het vreugdevuur op het strand van Duindorp wordt gedaan met behulp van een elektronische ontsteking op afstand, in combinatie met een door ons ontwikkeld kantelsysteem met brandbare vloeistof.'
Voor dit kantelsysteem gebruiken de Duindorpers jerrycans met daarin voor de helft benzine en de helft olie. Deze jerrycans staan op een systeem dat kan kantelen. Ook worden er 'bonte poetslappen' tussen de pallets gepropt die de brandbare vloeistof opnemen. Met behulp van touwen worden de jerrycans met brandbare vloeistof op oudejaarsdag om vijf minuten voor twaalf gekanteld. De elektronische ontsteking zet vervolgens het brandbare mengsel en de poetslappen in brand.
De verantwoordelijkheid
De Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) die de vonkenregen op Scheveningen onderzocht, concludeerde begin oktober dat het bij de organisatie van de vreugdevuren onduidelijk was wie waarvoor verantwoordelijk was. Volgens de OvV was er de afgelopen jaren sprake van 'welhaast fictieve vreugdevuurorganisaties'. Afspraken werden mede daardoor niet nageleefd, stelde de OvV.
Burgemeester Johan Remkes van Den Haag wil daarom dat de organisaties deze keer precies beschrijven waar de verantwoordelijkheden liggen.
Beide organisaties hebben in de vergunningaanvraag dus aangegeven wie aanspreekpunt is en hoe de verantwoordelijkheden zijn geregeld. Duindorp heeft een veiligheidsorganisatie opgetuigd met daarin de gemeente, de politie, brandweer, de GHOR (Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie), de particuliere beveiliging en de organisatie.
Binnen de veiligheidsorganisatie is vanuit de organisatie van het vreugdevuur één iemand aangewezen als eindverantwoordelijk. Ook is er een aantal plaatsvervangende eindverantwoordelijken. Bovendien hebben de Duindorpers een calamiteitennummer dat altijd bereikbaar is.
Scheveningen heeft een (geanonimiseerd) organigram in de vergunningaanvraag opgenomen. Hierin staat wie eindverantwoordelijk is en wie op welk moment aanspreekpunt is. Bovendien heeft de organisatie zichzelf ingeschreven bij de Kamer van Koophandel en er is een acte van oprichting bij de notaris opgemaakt. Ook is er een evenementenaansprakelijkheidsverzekering afgesloten. Deze verzekering is een eis van burgemeester Remkes.
Duindorp heeft deze verzekering nog niet. 'De kosten van deze verzekering kunnen wij op dit moment nog niet dekken. In geval van verlening van de vergunning wordt deze verzekering direct afgesloten.'
Voor beide organisaties geldt dat er voor de ontsteking van de vuurstapels een 'go/no-go-moment' wordt ingelast. Als brandweer, politie, gemeente of organisatie twijfelt over de veiligheid, dan gaan de stapels niet aan.
Eind november moet duidelijk worden of de vreugdevuren door kunnen gaan.
