De Oranje-historie van ADO Den Haag

ADO Den Haag bracht meerdere Nederlandse internationals voort.
ADO Den Haag bracht meerdere Nederlandse internationals voort.
DEN HAAG - Heeft het Nederlands elftal weleens in Den Haag gespeeld? Hoeveel ADO Den Haag-spelers het Nederlands elftal hebben gehaald? En of een een ADO-speler liever wint van Feyenoord of Ajax? De Leidse auteur Jeroen Windmeijer heeft drie Haagse voetbalvragen. Een goed moment om deze Rake Vragen tijdens deze interlandweek van Oranje te beantwoorden.
Met de wedstrijden van het nationale vlaggenschip tegen Noord-Ierland en Estland de komende dagen in het vooruitzicht gaan we op zoek naar de residentieroots van Oranje. Dit doen we samen met Haags voetbalicoon Lex Schoenmaker, ADO-aanvoerder Aaron Meijers en de Leidse Nederlands elftal-kenner Rypke Bakker.

Vraag 1: Heeft het Nederlands Elftal wel eens in Den Haag gespeeld?

Aan de aftrap van de eerste officiële interland die het Nederlands elftal ooit speelde, stonden twee mannen die lid waren van een Haagse club. Dit waren middenvelder Karel Gleenewinkel Kamperdijk van HBS en aanvoerder Dolf Kessler van HVV. Ze behoorden tot de elf voetballers die 30 april 1905 in Antwerpen met 4-1 van België wonnen.
Het duo ging een hele rits voetballers voor die namens Haagse clubs in actie kwamen voor het Nederlands elftal. In de jaren voor de Eerste Wereldoorlog leverden vooral de eliteclubs Quick, HVV en HBS spelers voor het nationale elftal. De namen van Karel Heijting, Joop Boutmy en Constant Feith vulden de sportpagina’s van de kranten aan het begin van de twintigste eeuw. Feith verscheen ook onder de naam Tavebrello in de couranten. Maar dat terzijde.

'De Groote Haagsche'

Het was niet verwonderlijk dat juist veel Haagse spelers voor Oranje in actie kwamen. Den Haag was de voetbalhoofdstad van Nederland en HVV de grootste club. ‘De Groote Haagsche’, zoals de bijnaam van HVV luidde, werd liefst tien keer landskampioen. De reden dat ze net als Ajax, PSV en Feyenoord met een kampioensster (krijgt een club na tien landskampioenschappen) op de borst mogen spelen.
De Haagse hegemonie in het Nederlandse voetbal bracht ook interlandvoetbal op de residentiebodem met zich mee. Zo werden er in totaal drie interlands in Den Haag gespeeld.

'Meest beroemde in 1913'

'In 1907 was de eerste', zegt Oranje-kenner Bakker. 'Toen werd er met 8-1 verloren van Engeland. In 1908 werd er met 5-3 gewonnen van Zweden. Maar de meest beroemde van allemaal was in 1913. Toen won Nederland met 2-1 van Engeland.’'
'Het Engelse voetbal stond zeker in die tijd op eenzame hoogte', verklaart Bakker de impact van die overwinning. 'Het was de olympisch kampioen van 1912. Dit team kwam een jaar later naar Houtrust, met 16.000 mensen langs het veld. Nederland had eerder al met 12-2 en 9-1 van Engeland verloren. Dat zat nog in het achterhoofd. Toen werd er met 2-1 van het grote Engeland gewonnen. Dat was de eerste echte grote zege van het Nederlands elftal.’
De roemruchte wedstrijd van Oranje op Houtrust
Sindsdien is er door Nederland geen officiële interland meer in Den Haag gespeeld. Wel kwamen andere landenteams is actie in de Hofstad. Colombia - Chili en Ecuador – Peru werden in 2011 in het huidige stadion van ADO Den Haag gespeeld.

Vraag 2: Hoeveel ADO-spelers hebben het Nederlands Elftal gehaald?

'Het is wel een beetje lastig tellen, want ADO Den Haag is een fusieclub', vertelt Bakker. 'Maar met alle voorgangers zoals bijvoorbeeld Holland Sport en ADO erbij, zijn er in totaal 23 internationals.'
De afgelopen dertig jaar heeft geen ADO-speler het Nederlands elftal gehaald. Dat was in de jaren vijftig, zestig en zeventig wel anders. Met Mick Clavan en Aad Mansveld noemt Bakker enkele illustere namen uit het verleden. 'Het waren de grote jaren van het Haagse voetbal. Uit die periode komen de meeste internationals.'

'Familie van Frenkie de Jong'

In de lijst met ADO-internationals ontbreekt de naam van Schoenmaker. In zijn Haagse tijd werd hij nooit geselecteerd. Als speler van Feyenoord ontbrak hij wel op een heel bijzondere manier bij het nationale keurkorps. 'Ik was in 1971 uitgenodigd voor Nederland–Oost-Duitsland’, vertelt Schoenmaker. ‘Toen was ik net getrouwd. Feyenoord-coach Ernst Happel vond het niet verstandig om mij naar het Nederlands elftal te laten gaan. Dat vind ik nog steeds heel erg jammer. Mijn vervanger Dick van Dijk stond opgesteld tegen Oost-Duitsland.'
Joop Lankhaar, de laatste ADO-speler in Oranje
Bakker heeft nog een anekdote over twee internationals. Hij begint met Aad de Jong. 'Hij heeft begin jaren vijftig vijf interlands gespeeld. Hij is familie van Frenkie de Jong. De opa van Frenkie de Jong is een neef van Aad de Jong. Zo zit er toch nog wat ADO Den Haag-bloed in het huidige Oranje.'
‘Joop Lankhaar is de laatste speler van ADO Den Haag - of in die tijd FC Den Haag - die het Nederland elftal haalde’, weet Bakker. 'Hij had een basisplaats in december 1987 toen er met 3-0 werd gewonnen van Griekenland. Het jaar daarop wonnen we natuurlijk het EK 1988 en het was de vraag of hij die selectie ging halen. In het Panini-album (voetbalplaatjes, red.) van dat jaar staat Lankhaar bij de selectie van het Nederlands elftal. Uiteindelijk haalde hij die niet.'
ADO-speler Aad de Jong in het trainingspak van het Nederlands Elftal
ADO-speler Aad de Jong in het trainingspak van het Nederlands Elftal © Nationaal Archief

Vraag 3: Wint een ADO-speler liever van Feyenoord of van Ajax?

Voor die laatste vraag gaan we naar ADO-aanvoerder Meijers. ‘Als je puur naar de wedstrijden kijkt, dan is Feyenoord veel leuker qua atmosfeer en qua publiek', steekt de linksback van wal. 'Feyenoord uit en Feyenoord thuis zijn voor mij de leukste wedstrijden van het jaar.'
'Aan de andere kant is van Ajax winnen ook wel lekker', twijfelt hij. 'Ik heb ook wel wat vrienden die Ajax supporteren. Dan is het extra lekker om hen de mond te snoeren, anders gaan ze mij appjes sturen.'

Feyenoord of Ajax?

'Het is een moeilijke keuze. Maar als ik puur naar de wedstrijden moet kijken, is Feyenoord uit en thuis wel leuker vanwege de sfeer met de uit- en thuissupporters (bij de wedstrijden tegen Ajax zijn geen uitsupporters aanwezig. red.)', besluit Meijers.'
Vraag aan Aron Meijers: winnen van Feyenoord of van Ajax?