Cruciale fase voor vreugdevuren: het wordt lastig voor Scheveningen en Duindorp

Omdat het einde van de procedure voor de vergunningaanvraag nadert. Nadat afgelopen jaarwisseling een vonkenregen grote schade toebracht aan Scheveningen, zijn de spelregels voor de vreugdevuur-organisaties aangepast. Zo is het voortaan noodzakelijk om een vergunning aan te vragen. Dat is een van de aanbevelingen van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) die onderzoek deed naar de vonkenregen.

Vrijdag 22 november, vandaag dus, leveren de hulpdiensten hun definitieve advies over de vergunningaanvraag in bij de gemeente. De politie, brandweer en de ambulancedienst hebben de aanvragen van Scheveningen en Duindorp bekeken en beoordeeld.

Komende maandag komt vervolgens de driehoek bijeen. Daarin zitten de politiechef, de hoofdofficier van justitie en burgemeester Johan Remkes van Den Haag. De driehoek buigt zich over de adviezen, de 21 zienswijzen van betrokkenen die zijn ingediend en de vergunningaanvragen.

Een dag later, dinsdag 26 november, wordt de hele papierwinkel behandeld in de vergadering van het Haagse college van burgemeester en wethouders. De verwachting is dat het college dan een besluit neemt over het wel of niet door laten gaan van de vreugdevuren. Maar het kan ook dat het college alleen een richting aangeeft zodat er voor de gemeenteraad ruimte blijft om een standpunt te bepalen.

Daar krijgt de gemeenteraad donderdagmiddag vanaf vijf uur de kans voor. Dan debatteert de gemeenteraad met burgemeester Remkes over de vergunningaanvragen en de beoordeling van het college.

Op papier in elk geval wel. In het rapport van de OvV kregen ze een lading kritiek over zich heen. Ze zouden geen verantwoordelijkheidsbesef hebben gehad en ze hielden zich niet aan afspraken. De autoriteiten op hun beurt grepen niet in.

De organisaties hebben inmiddels concessies gedaan. Ze kunnen moeilijk anders als ze de vreugdevuren door willen laten gaan, maar het heeft ook te maken met het besef dat Scheveningen vorig jaar door het oog van de naald is gekropen. Dat willen de bouwers niet nog een keer.

Daarom hebben ze zich neergelegd bij de belangrijke eis dat de vuurstapels niet hoger mogen worden dan 10X10X10 meter. Ook hebben ze hun veiligheidsorganisatie vastgelegd in een organigram, zijn er mensen aangewezen als eindverantwoordelijken en gelden er op de bouwplaats Arbo-regels.

Dat is nog maar de vraag. De autoriteiten zullen geen enkel risico willen nemen en de veiligheidsplannen van de organisaties minutieus doornemen. Elke onzekerheid of 'missing link' kan een reden zijn om een negatief advies te geven. Geen enkele partij wil als het weer misgaat de beschuldigende vinger naar zich gericht krijgen.

Tegelijkertijd heeft de gemeente een andere 'noodzakelijke voorwaarde' gesteld aan het verlenen van de vergunning en dat is het afsluiten van een evenementenaansprakelijkheidsverzekering. Als die verzekering er niet is, geeft de gemeente de vergunning niet af. Dat maakt de kansen voor de vreugdevuren kleiner.

Omdat de bouwers van Scheveningen zeggen dat ze geen verzekeraar kunnen vinden die eventuele schade aan derden wil dekken. Volgens een woordvoerder van de gemeente heeft Scheveningen wel een aansprakelijkheidsverzekering voor de bestuursleden van de vreugdevuurorganisatie afgesloten. Die verzekering dekt het bestuur in als het misgaat.

Maar dit is niet de aansprakelijkheidsverzekering die de gemeente bedoelt. Het gaat het stadsbestuur erom dat mogelijke schade die bewoners of omstanders oplopen gedekt is. Een rondgang van de bouwers langs zowel binnen- als buitenlandse verzekeraars, heeft echter niets opgeleverd. De verzekeraars vinden de financiële risico’s te groot, zegt Scheveningen.

Duindorp is in de vergunningaanvraag iets minder negatief. Er staat dat ze de verzekering nog niet hebben omdat ze de kosten op dit moment niet kunnen dekken. Als de vergunning verleend wordt, dan kan de verzekering direct worden afgesloten, stelt de organisatie.

De gemeenteraad heeft in een motie gevraagd om te onderzoeken hoe de aansprakelijkheid van de bouwers voor schade aan derden geregeld kan worden. Volgens Remkes kan dit door het afsluiten van een evenementenaansprakelijkheidsverzekering.

Maar dat is het volgens Pieter Grinwis van de ChristenUnie/SGP niet. Hij denkt dat het een onmogelijke eis is. De motie vraagt om te onderzoeken hoe de aansprakelijkheid geregeld kan worden, niet om de verzekering direct als eis op te nemen, vindt hij.

'Het is een ondoordachte eis waarbij niet duidelijk is wat de consequenties zijn. Dit mag geen showstopper worden', zegt hij. 'Zeg dan gewoon dat je de vreugdevuren niet wil.' Andere partijen zien de voorwaarde van Remkes als een vanzelfsprekende uitwerking van de motie.

Eigenlijk wel. De organisaties moeten ook een natuurbeschermingsvergunning aanvragen. De provincie Zuid-Holland geeft deze vergunning af. En gezien de discussie over stikstof en Natura2000-gebieden, zal ook de afgifte van deze vergunning geen gelopen race zijn.

Die zijn niet bijster groot. Er moeten heel veel hobbels genomen worden en die kunnen alleen overwonnen worden als de hulpdiensten, de gemeente en de politiek meewerken. Maar de schok over de bijna-ramp van vorig jaar is nog groot en de snoeiharde conclusies van het OvV-rapport galmen na. Dit beïnvloedt de opstelling van de autoriteiten. Daardoor wordt zoiets zakelijks als het verlenen van een vergunning een politieke keuze.