Mitsubishi zette tijdens de Tweede Wereldoorlog krijgsgevangenen en burgergeïnterneerden in als dwangarbeiders. Naar schatting moesten indertijd 661 Nederlandse ex-krijgsgevangenen voor het bedrijf werken. Het bood in 2015 wel excuses aan Amerikaanse krijgsgevangenen aan, maar deed dat nooit aan de Nederlanders. Ook mislukte in de jaren ’90 van de vorige eeuw een poging van een delegatie van Nederlandse krijgsgevangenen om compensatie van het bedrijf te krijgen’, schrijft de website Follow The Money donderdag.
Raadslid Robert Barker van de Partij voor de Dieren vertelde donderdag tijdens de raadsvergadering dat zijn opa in de oorlog moest werken voor de Japanners. Die schreef over zijn ervaringen een boek. ''Koop nooit een Mitsubishi, dat waren de grootste schurken' , zei hij,' aldus Barker. 'Aan dat bedrijf kleeft een oorlogsverleden. En hoewel die oorlog inmiddels 75 jaar geleden is, heeft het nooit excuses aangeboden.'
Gebaar
Een flink aantal partijen in de gemeenteraad vindt dat Den Haag - als stad van vrede en recht én als stad waar veel mensen uit Indonesië wonen – moet aandringen op een gebaar van het bedrijf.
Volgens wethouder Revis is het echter niet verstandig om rechtstreeks van Mitsubishi te eisen dat er excuses komen en dat er nog een schadevergoeding moet worden betaald. Zo is het huidige Mitsubishi officieel niet hetzelfde bedrijf dat de gevangenen liet werken. Vandaar dat hij met zorg wil optreden. Wel wil hij in de aandeelhouderscommissie de Haagse 'gevoelens' overbrengen. 'Het ligt hier erg gevoelig, maar de kwestie ligt ook erg gevoelig aan Japanse zijde. Wij kunnen zoveel mogelijk resultaat boeken als we ons houden aan de regels voor het diplomatieke verkeer.'
Revis heeft inmiddels al wel duidelijk gemaakt dat hij graag ziet dat het bedrijf in gesprek gaat met de Stichting Japanse Ereschulden.
Invloed uit handen
Enkele partijen in de Haagse raad maakten vandaag opnieuw duidelijk tegen de verkoop van de aandelen te zijn, zoals de Haagse Stadspartij, Partij voor de Dieren, ChristenUnie/SGP, SP en PVV. Zij het om soms verschillende redenen. Zo vinden de eerste partijen dat Den Haag te veel invloed uit handen geeft. 'Zeggenschap wordt ingeruild voor veel geld op korte termijn', aldus Lesley Arp van de SP. 'De toekomst van de planeet is te belangrijk in die in handen van een multinational te leggen.'
SP fractievoorzitter @lesley_arp over de verkoop van Eneco: “de verkoop is extra wrang omdat Nederland in Europa achteraan bungelt in percentage duurzame energie. Deze inhaalslag leggen we nu volledig in handen van multinationals. Wat de SP betreft is dit onbegrijpelijk.”
De PVV is weer tegen omdat die partij vindt dat het geld rechtstreeks naar de Haagse burger moet gaan. Maar het college van burgemeester en wethouders heeft een duidelijke andere bestemming. Van het Eneco-geld trekt het 50 miljoen uit voor betaalbaar wonen en tien miljoen euro om via ICT de dienstverlening van de gemeente te verbeteren. Van de rest van het geld wordt 50 procent gebruikt voor het verbeteren van duurzame mobiliteit, dertig procent voor duurzaamheid en energietransitie en twintig voor het mooier maken van grote bouwplannen in de stad.
In aanvaring
Waarnemend burgemeester Johan Remkes kwam tijdens het debat hard in aanvaring met de grootste partij in de raad Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Die partij wilde een voorstel, een motie, indienen om twee miljoen van het geld uit te trekken voor de compensatie van de kooplieden op de Haagse Markt. Die hebben in het verleden te veel geld betaald voor hun kramen.
Maar volgens Remkes was dat voorstel 'buiten de orde' van de vergadering omdat daar alleen werd gesproken over het principebesluit over de verkoop van de aandelen en niet over de besteding van het geld. Daarover wordt later nog gesproken.
Functioneren
Uiteindelijk besloot Remkes de raad te laten stemmen over de vraag of de motie mocht worden ingediend. Een meerderheid wees dat af. Daarop kondigde Hart voor Den Haag-fractieleider Arjen Dubbelaar aan dat zijn partij dan ook niet zal meedoen aan een grote raadsconferentie over het eigen functioneren, eind deze maand.
Mede door inzet van onze oud-wethouder @RachidG Rachid Guernaoui strijkt Den Haag miljoenen meer op dan oorspronkelijk gedacht. Nu erop toezien dat nieuw College deze gelden ook goed investeert in- en voor de stad. #wijregelenhet https://t.co/Dkxr8ZaCov
LEES OOK: Den Haag krijgt honderden miljoenen uit Japan, maar moet toch bezuinigen
LEES OOK: Den Haag krijgt 675 miljoen euro voor aandelen Eneco, ook miljoenen voor andere gemeenten