'Familie van vermiste zeelui denkt soms na 40 jaar nog dat ze voor de deur staan'

Een vissersboot vaart de haven uit in 1967.
Een vissersboot vaart de haven uit in 1967. © ANP
DEN HAAG - Het onbekende lichaam dat in november 1967 op Terschelling is begraven, is van Katwijker Kees van Rijn. Zo werd donderdagavond bekend, mede dankzij Willem van der Plas van het Katwijks museum: hij bracht het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) in contact met de nabestaanden. 'Voor families is zulk nieuws vaak een geruststelling.'
Willem van der Plas is auteur van het boek 'Op zee gebleven'. In het werk, dat in 2018 verscheen, wordt het lot van bijna alle namen op het Katwijkse Vissersmonument beschreven. Met nog ruim twintig extra verhalen, komt het totaal aantal personen waar Van der Plas onderzoek naar deed uit op 297.
Vanwege deze kennis werd Van der Plas benaderd door het coldcaseteam dat voor het project Zeeslachtoffers onderzoek doet naar vermiste zeelieden: 'Door mijn onderzoek heb ik veel contactgegevens van nabestaanden. Na wat overleg met het NFI hebben we een oproep gedaan dat mensen naar het museum konden komen om DNA af te staan.' Op deze manier werd wangslijm afgenomen bij honderdvijftig mensen van wie familie niet van zee is teruggekeerd.

De onzekerheid blijft

Dankzij vernieuwde technieken kon in 2018 matroos Arie van der Plas al worden geïdentificeerd. Hij voer net als Kees van Rijn op de KW37 Orion, die op 28 oktober 1967 verging in een zware storm op de Noordzee. Voor de nabestaanden van Van Rijn was het identificeren van Arie van der Plas reden om Willem van der Plas te benaderen en DNA af te staan. Met nu dus een match als resultaat.
Een spil in het onderzoek wil hij zichzelf absoluut niet noemen, maar Van der Plas vindt het mooi dat hij iets heeft kunnen bijdragen aan de identificatie van Van Rijn. 'Toen we aan het onderzoek begonnen, zei ik: al vinden we maar één iemand, dan is het al een succes. Want als een vermist familielid niet wordt gevonden, blijft de onzekerheid altijd. Ik heb nabestaanden gesproken bij wie er veertig jaar na een vermissing tijdens een storm iets tegen de ruit tikte en die dachten dan nog steeds even dat hun familielid voor de deur stond.'

Pak van het hart

Van der Plas wijst er hierbij ook op dat het andere tijden waren waarin deze mensen verdwenen. 'Soms begon een visser gewoon een nieuw leven op een andere plek, dus er blijft een mogelijkheid dat iemand terugkomt. Hoewel de bevestiging dat iemand dood en gevonden is treurig nieuws is, is het voor families vaak toch een geruststelling.'
Dat geldt volgens Van der Plas ook voor de nabestaanden van Van Rijn. 'Ik kwam gisteren toevallig een van hen tegen bij de sportvereniging, die me alvast in vertrouwen vertelde dat er een match was gevonden. Voor hen is het een pak van het hart.'

Herbegraving

Aan de nabestaanden is het nu ook om te beslissen of zij het lichaam van Kees van Rijn willen herbegraven in Katwijk. De gemeente Katwijk laat weten terughoudend te blijven bij een eventuele herdenking, op een klein gebaar richting de familie na, omdat het de familie hierin zelf alle ruimte wil geven.