Den Haag 'overvallen' door provincie bij aanleg mega-pijp voor warmte uit Rotterdam
DEN HAAG - De gemeente Den Haag is 'overvallen' door de plannen van de provincie Zuid-Holland voor een gigantisch project waarbij restwarmte uit de Rotterdamse haven via enorme pijpleidingen naar de stad wordt gebracht om hier onder meer woningen te verwarmen. 'Het stond opeens op een agenda van een vergadering bij de provincie', aldus de Haagse wethouder Liesbeth van Tongeren (GroenLinks, duurzaamheid) tijdens de gemeenteraadsvergadering op donderdag. Pogingen om het onderwerp later door de provincie te laten behandelen mislukten.
Tijdens de raadsvergadering bleken vooral oppositiepartijen en coalitiepartij VVD kritisch over de plannen voor de aanleg van de Leiding door het Midden, zoals het project heet. Ook zijn er grote zorgen over de rol die de wethouder daarbij speelt. Raadslid Joris Wijsmuller van de Haagse Stadspartij maakte duidelijk dat hij vindt dat Van Tongeren onvoldoende greep op het dossier heeft.
De wethouder kon niet voorkomen dat de provincie toch over het onderwerp ging debatteren. Ook bleken belangrijke stukken over het onderwerp 'verstopt' te zitten in het computersysteem dat de gemeente gebruikt voor bestuurlijke stukken. Bovendien schreef een topambtenaar van de gemeente een reactie op de voorstellen van de provincie (een zienswijze), zonder dat het college van de burgemeester en wethouders daar iets van af wist.
Wijsmuller: 'Wat zegt deze gang van zaken over de regie van de wethouder?' Van Tongeren: 'Dat zegt dat ik vrij flexibel kan reageren op veranderende omstandigheden.'
Grote pijp
De Leiding door het Midden is een systeem waarbij restwarmte van bedrijven uit de Rotterdamse haven naar onder meer Den Haag, Delft, Westland en Leiden wordt getransporteerd. Dat gaat door middel van een grote pijpleiding. Zoals het er nu naar uitziet, gaat dat project rond de 140 miljoen euro kosten.
Critici wijzen erop dat dit misschien nu nog wel een goede methode lijkt, maar dat het op langere termijn de fossiele industrie in stand houdt. Ook werkt het in de hand dat vervuilende bedrijven niet duurzaam worden omdat die voor het leveren van warmte worden vrijgesteld van boetes voor het uitstoten van CO2. Wijsmuller noemde de leiding dan ook een 'dure smeerpijp van de vieze petrochemische industrie van Rotterdam'. Robert Barker van de Partij voor de Dieren: 'Dit is symbool-verduurzaming. Het is gewoon fossiele warmte.'
Een ander punt van zorg is dat het water uit Rotterdam rond de 120 graden is. Dat is nadelig voor lokale initiatieven die gebruik maken van minder warm water. Dat komt omdat duurzame bronnen die hoge temperatuur niet hebben. Daardoor zou de Leiding door het Midden plaatselijke projecten wegconcurreren die gebruik maken van bijvoorbeeld aardwarmte.
Alle opties
Van Tongeren deelde niet alle kritiek op de pijp, zei ze. Ook denkt ze dat de aanleg ervan niet is te vermijden. Want om de energietransitie, waarbij Nederland van het gas moet, voor elkaar te krijgen, moet veel gebeuren. 'Alle opties zijn nodig om Den Haag van goede, betrouwbare warmte te voorzien.'
Maar dat overtuigde niet iedereen. 'Ik krijg hiervan een knoop in mijn buik. De provincie krijgt haast en trekt dit project naar zich toe. Waarom moeten we die warmte helemaal in Rotterdam halen en gebruiken we geen lokale bronnen', aldus Chris van der Helm van de VVD. Hij vreest ook nog eens dat door dit systeem Eneco straks een monopolie heeft op het leveren van warmte en dus de prijzen kan gaan bepalen.
Bomen
Ook op andere punten blijft er kritiek. Zo is er de vrees dat er voor het aanleggen van de pijp veel bomen moeten worden gekapt. Wijsmuller van de Haagse Stadspartij: 'Wij zijn zeer ongelukkig. We worden dit proces ingerommeld.' Vandaar dat de gemeenteraad ook een flink aantal voorstellen aannam die ervoor moeten zorgen dat de natuur niet mag lijden onder de leiding en dat ook lokale warmte-initiatieven de ruimte kunnen krijgen.
