Tien weken zeilen om terug in Scheveningen te komen: 'Wat treffen we aan?'

De crew van de bark EUROPA | Eigen foto
De crew van de bark EUROPA | Eigen foto
DEN HAAG - Het wordt een lange reis voor de 19 bemanningsleden van de bark EUROPA. De komende zeventig dagen varen zij het zeilschip van Argentinië terug naar thuishaven Scheveningen. Vanwege het coronavirus kan de crew niet meer per vliegtuig naar huis. 'Wat treffen we aan als we in Nederland komen?'
In deze tijd van het jaar maakt het zeilschip veel reizen vanuit Argentinië naar Antarctica. De laatste trip van het seizoen zat er net op, toen het coronavirus zich steeds verder verspreidde. 'We hebben de gasten net op tijd thuis af kunnen zetten', vertelt directeur Leentje Toering.
Twee dagen later ging alles in Argentinië namelijk op slot. Er waren vanaf dat moment geen vluchten meer. 'De crew zit nu dus vast aan boord', zegt Toering. Daar zitten vier Nederlanders tussen. 'Ze kunnen niet naar huis vliegen. Het ziet er naar uit dat het een lange tijd gaat duren.' Daarom is besloten dat de bemanning op het schip zelf de reis terug naar Scheveningen gaat maken.
De bark EUROPA | Eigen foto
De bark EUROPA | Eigen foto

Opluchting en teleurstelling

Dat was even schrikken voor scheepsarts Sanne Muller. 'Ik had er al een beetje rekening mee gehouden dat het schip terug naar Nederland gevaren moest worden', vertelt ze. 'Maar ik heb lang gehoopt dat ik toch nog op een vlucht terug naar huis zou kunnen. Ik was opgelucht toen we eindelijk duidelijkheid hadden, maar voelde ook teleurstelling. Ik hoopte om thuis aan de slag te gaan in het ziekenhuis waar ik werk.'
Voor kapitein Eric Kesteloo was het nog helemaal niet de bedoeling dat hij naar huis zou gaan. 'Volgens onze planning zou ik het schip nog naar Valparaiso varen en daar nog een dikke week onderhoud doen. Maar met het sporadische nieuws dat we tijdens de voorgaande reis kregen, werd al langzaam duidelijk dat er grote dingen stonden te gebeuren.'
De  bemanning voor vertrek | Eigen foto
De bemanning voor vertrek | Eigen foto

650 toiletrollen

Zeventig dagen non-stop zeilen dus. Afgelopen vrijdag zijn ze vertrokken. De voorbereiding was eigenlijk niet heel anders dan normaal. 'De stuurman maakt een reisplanning. Daarbij kijkt hij welke kaarten nodig zijn, of bijgewerkt moeten worden. Hij bepaalt welke route we gaan volgen in verband met de verwachte windrichtingen en zeestromen. En we kijken natuurlijk naar de voorraden', vertelt Eric.
Dat laatste was wel iets anders dan normaal. Voor zo'n lange reis is een stuk meer nodig. 'Het belangrijkste voor ons was om te kijken of we nog meer boodschappen konden krijgen. Anders zouden we aan het einde van de reis op rantsoen moeten', aldus Sanne. Dat lukte: alles van de boodschappenlijst kwam binnen. In beschermende pakken haalden ze het op. Met onder meer 650 toiletrollen, 300 kilo aardappelen en 1200 eieren moeten ze de lange reis wel redden. 'En zelfs extra chocolade!'
Boodschappen aan boord brengen | Eigen foto
Boodschappen aan boord brengen | Eigen foto

Uitdagingen aan boord

Toch heeft de crew best een pittige reis voor de boeg. 'Normaliter zijn er meer handen aanwezig die kunnen helpen met het zetten en strijken van de zeilen', legt Sanne uit. De crew werkt zo'n 84 uur per week. 'De dekwachten draaien 6 uur op, 6 uur af, zeven dagen in de week. De kok en machinist draaien 12 op, 12 af.'
Maar veel uitdagingen aan boord zijn eigenlijk niet anders dan anders. 'We zitten toch met meerdere mensen in een kleine ruimte en hebben allemaal gebroken nachten doordat we in een wachtsysteem moeten werken', zegt Sanne. 'Het is vooral belangrijk dat we open blijven communiceren en irritaties uitspreken.' Een andere uitdaging is de warmte. 'We gaan naar tropische wateren en niemand van ons had daarop gerekend. We hebben allemaal kleren bij ons voor Antarctica! Daar zullen we wat creatief in moeten zijn.'

Goede sfeer

De sfeer aan boord is op dit moment nog hartstikke goed. Sanne: 'Er heerst een soort van berusting ten opzichte van de situatie en het is vooral fijn dat we nu iets aan het doen zijn. Varen! Dat is wat wij allemaal graag doen. Het voelt ook echt heel erg bijzonder dat we dit met alleen bemanning gaan doen. Dat maakt ook dat er een opgetogen sfeer hangt. We gaan knallen!'
Dat beaamt ook kapitein Eric. 'Zo'n lange zeilreis met alleen bemanning wordt toch wel een beetje als een buitenkansje gezien. Vroeger gebeurde dat nog weleens, maar de laatste zeventien of achttien jaar is dat volgens mij niet meer voorgekomen.'
Kapitein Eric Kesteloo | Eigen foto
Kapitein Eric Kesteloo | Eigen foto

Corona

Is de bemanning ook voorbereid op een eventuele uitbraak van corona? 'Als scheepsarts heb ik uiteraard nagedacht over wat we zouden moeten doen wanneer iemand hier symptomen vertoont', aldus Sanne. 'Het belangrijkste nu is dat wij preventie toepassen: we wassen onze handen vaak en hebben veel desinfecterende middelen. Ook hebben we een lijst opgehangen met symptomen, zodat we die hopelijk snel herkennen.'
'Het voordeel van het weinige aantal mensen aan boord, is dat het gemakkelijker zal zijn om iemand te isoleren en te verzorgen', gaat Sanne verder. 'Maar we zijn al bijna twee weken in quarantaine en hebben ons beschermd als er wel contact nodig was met iemand van de wal. Zelfs de boodschappen zijn ontsmet en staan nu in quarantaine.'

Bijzondere situatie

Al met al blijft het een bijzondere situatie voor de bemanning. 'De reden en de noodzaak om het schip terug te varen, spookt bij ons allemaal door ons hoofd. Hoe moet het straks verder en wat treffen we aan wanneer we in Nederland komen? Mogen onze vrienden en families ons komen verwelkomen?' verwondert Sanne.
Het is ook de vraag of de crewleden die niet uit Nederland komen na aankomst weer naar huis kunnen komen. Gaan er tegen die tijd weer vluchten? Sanne: 'Het zijn op dit moment vragen van later zorg. Nu zijn we aan het zeilen en dat voelt weer heerlijk! Op naar de evenaar; laat Neptunus maar komen!'
De crew deed boodschappen in beschermende pakken | Eigen foto
De crew deed boodschappen in beschermende pakken | Eigen foto