Provincie wist al jaren van gebreken hefbrug Boskoop, maar greep niet in

De hefbrug in Boskoop
De hefbrug in Boskoop © Omroep West
BOSKOOP - De provincie Zuid-Holland heeft gebreken aan de hefbrug in Boskoop bijna dertig jaar niet aangepakt, terwijl die wel bekend waren. In 2012 wordt onderstreept dat de constructie niet voldoet aan het wettelijke minimale veiligheidsniveau, maar de provincie grijpt toch jarenlang niet in. Pas in oktober 2019 wordt de brug gesloten, op basis van een dan zeven jaar oud rapport. Dat blijkt uit onderzoek van Omroep West.
De redactie heeft via een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) een groot aantal documenten in handen gekregen. Het betreft honderden pagina's aan rapporten en correspondentie van onderzoeksbureaus, aannemers en ambtenaren. De hefbrug blijkt al sinds 1990 een te zwakke constructie te hebben. In 2012 zijn de tekortkomingen opnieuw geconstateerd, maar die worden nooit aangepakt. Pas als er afgelopen najaar stukken roest naar beneden komen, gaan er alarmbellen af en grijpt de provincie in.
In 2012 is de verbreding van de hefbrug in Waddinxveen - vrijwel identiek aan die van Boskoop - aanleiding om die brug opnieuw te schouwen. Beide hefbruggen over de Gouwe hebben stalen constructies, zijn in 1935/36 gebouwd en staan te boek als rijksmonumenten.

'Versterking noodzakelijk'

In opdracht van de provincie Zuid-Holland onderzoekt ingenieursbureau Oranjewoud de Waddinxveense hefbrug en keurt de brug op een aantal punten af. Zo voldoen horizontale en verticale staven niet aan het 'wettelijke minimumniveau van de constructieve veiligheid'. Een 'versterkingsmaatregel' is volgens Oranjewoud dan ook 'noodzakelijk'. Die aanbeveling geldt ook voor de brug in Boskoop. 'Aangezien de hefbrug Waddinxveen identiek is aan de hefbrug Boskoop gelden bovenstaande versterkingsmaatregelen ook voor de hefbrug Boskoop.'
Eind september 2019 komen er tijdens een stormachtig weekend roestdeeltjes naar beneden bij de Boskoopse hefbrug. De provincie sommeert aannemer Hollandia, die volgens contract het onderhoud doet, dat weekend extra inspecties uit te laten voeren. Ook in februari en juni van dat jaar had Hollandia al naar beneden gevallen roest gevonden. Wanneer er in september opnieuw roest wordt aangetroffen, moet de aannemer 'direct actie ondernemen om de gevaren voor verkeersdeelnemers te elimineren'.

Crisisberaad over hefbrug

In een crisisberaad over de toestand van de hefbrug in Boskoop, op donderdag 10 oktober 2019, wordt door Ingenieursbureau Rotterdam (IBR) naar het rapport van Oranjewoud uit 2012 verwezen. Het Rotterdamse bureau is door de provincie gevraagd om een second opinion naar de roestvorming op de brug. 'Daar lees je dat de brug onder het afkeurniveau ligt', aldus het IBR. 'Er is een aantal maatregelen die je moet nemen. Anders gaat er iets kapot in de brug en kun je niet overzien wat er gaat gebeuren als die bezwijkt. Zeven jaar lang zijn er geen maatregelen genomen. Het zou verwijtbaar zijn als je nu niet de brug afsluit.'
Verantwoordelijk gedeputeerde Floor Vermeulen (VVD) beslist tijdens het crisisberaad de hefbrug van Boskoop per direct voor alle vaar- en wegverkeer te sluiten. Dit gebeurt dus op basis van een conclusie van een zeven jaar oud rapport over de constructie uit 1990.

Gedeputeerde zoekt oorzaak in de jaren negentig

Op een persconferentie op die tiende oktober noemt Vermeulen de constructieproblemen uit de jaren negentig inderdaad als oorzaak. 'Voor zover we dat nu kunnen beoordelen komt dat omdat bij de hefbrug in Boskoop - in tegenstelling tot bijvoorbeeld de hefbrug Waddinxveen, een vergelijkbare hefbrug - er geen maatregelen zijn genomen om de brug te versterken op het moment dat de voetpaden langs de hefbrug zijn gehangen in het verleden. Dus in Waddinxveen zijn wel maatregelen genomen. Dat had in Boskoop ook moeten gebeuren, maar dat is niet gebeurd.'
De gedeputeerde wijst op een versterking van de brugconstructie. 'Dat zijn een viertal ijzeren staven, of metalen staven, die in beide heftorens aanwezig zijn. Dus twee aan de ene kant en twee aan de andere kant. Die moeten versterkt worden. En dat kan, dat is in Waddinxveen ook gebeurd.' Als je dat niet doet bestaat volgens Vermeulen het risico dat door de gezamenlijke druk van zowel het ballastblok (aan de ene kant van de constructie) als het wegdek (aan de andere kant) de hele constructie bezwijkt.
Floor Vermeulen (VVD) tijdens de persconferentie over het afsluiten van de hefbrug in Boskoop in oktober 2019.

Intern 'onafhankelijk' onderzoek provincie

Maar de inspecties op basis waarvan de brug in oktober 2019 wordt gesloten, reppen met geen woord over voetpaden. Ook het rapport van Oranjewoud uit 2012 niet. Kent de geboren Boskoper Vermeulen de brug zo goed dat hij terugverwijst naar bijna dertig jaar geleden? Was de provincie in zijn periode als Statenlid en later als verantwoordelijk gedeputeerde zeven jaar horende doof voor eerdere waarschuwingen? Wist Vermeulen daarvan? En waarom greep de provincie niet in bij de hefbrug, terwijl de problemen jarenlang bekend waren?
Ondanks herhaaldelijke verzoeken van Omroep West laat de gedeputeerde via zijn woordvoerder meermaals weten geen commentaar te willen geven hangende het onderzoek van de Eenheid Audit en Advies (EAA). Die toetst binnen de provincie als 'onpartijdige en zo onafhankelijk mogelijke eenheid' de 'bedrijfsvoering' van de provincie.

Debat in Provinciale Staten

Het rapport van de EAA wordt in de tweede helft van mei verwacht. Daarna gaan de leden van Provinciale Staten (PS) erover in debat met Vermeulen. De gedeputeerde wil PS niet voor de voeten lopen door nu al inhoudelijk op de zaak in te gaan.