Coronavirus: Wethouders grote steden willen meer geld voor cultuursector

De belangrijkste punten van dit moment:

De wethouders van cultuur van de vier grote steden roepen het Rijk in een open brief in de Volkskrant op meer geld vrij te maken voor de cultuursector. Volgens het viertal is de 300 miljoen die nu is uitgetrokken niet voldoende.

'Er is meer geld nodig. Helaas kunnen wij als gemeenten in beperkte mate steun bieden. In tegenstelling tot het Rijk mogen gemeenten geen begrotingstekort hebben. Bovendien zijn de financiële uitdagingen die de komende jaren op ons afkomen gigantisch, waardoor onze begrotingen sowieso al onder druk staan. Willen we ons culturele fundament in stand houden, dan moet het Rijks dus bijspringen', schrijven Touria Meliani (Amsterdam), Said Kasmi (Rotterdam), Robert van Asten (Den Haag) en Anke Klein (Utrecht) in de brief.

Volgens de vier wethouders branden de reserves van de cultuursector op dit moment op. 'Analyses van de gevolgen voor de culturele sector in de vier grote steden laten een verlies zien van 114 miljoen euro tot 1 juli 2020. Voor ons als cultuurwethouders van Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht staat vast dat we niets willen afbreken wat we later weer met veel extra kosten weer moeten opbouwen. Het is ontzettend belangrijk dat het culturele leven na de coronacrisis weer kan bloeien en groeien.'

Ook dit weekeinde kijken de verschillende veiligheidsregio's terug op een rustig weekend. Ondanks het mooie weer en het feit dat veel mensen eropuit trokken was de drukte - op enkele uitzonderingen in een paar winkelcentra en binnensteden na - overal goed beheersbaar. Dat stelt het Veiligheidsberaad, de overkoepelende instantie van de 25 veiligheidsregio's.

De voorzitter van het Veiligheidsberaad, Hubert Bruls complimenteerde de samenleving zondagavond: 'Waar het te druk was, hebben gemeenten maatregelen getroffen, waardoor de drukte weer afnam. Ook mijn complimenten aan de samenleving: de meeste mensen houden voldoende afstand en vermijden de drukte.'

Het kabinet is bezig met een methode om snel te kunnen bijsturen als het nieuwe coronavirus weer zou oplaaien. Er moet een soort 'bestuurlijk dashboard' komen waarin alle gegevens over de ontwikkeling van het virus, de situatie in de zorgsector en het effect van (het loslaten) van de maatregelen worden verzameld. Daarmee kan het kabinet eventueel op de rem trappen of de versoepeling terugdraaien als de verspreiding weer toeneemt.

Ingewijden bevestigen zondag berichtgeving daarover van het AD. De Tweede Kamer drong eerder al aan op een systeem om goed te kunnen monitoren wat er precies gebeurt in Nederland zodra mensen weer wat meer bewegingsvrijheid krijgen. Zorgminister Hugo de Jonge maakt haast met de ontwikkeling, omdat vanaf 1 juni meer maatregelen zouden worden versoepeld. Dinsdag wordt een definitief besluit daarover genomen.

De horeca mag dan weer deels open, net als musea, culturele instellingen en het voortgezet onderwijs. Dat betekent dat veel meer mensen op de been komen en het virus meer kans krijgt om zich te verspreiden.

Het virus is zeker nog niet weg. Dat zegt Marion Koopmans, bijzonder hoogleraar virologie van Erasmus MC in Rotterdam in een reactie op de cijfers zondag van het RIVM. Er kwamen tien sterfgevallen bij. Dat is het laagste aantal in twee maanden. 'Maar in het weekend zijn de cijfers altijd lager. Het virus is zeker nog niet weg. We moeten echt maandag afwachten om een duidelijker beeld te krijgen.'

De dalende cijfers passen volgens Koopmans wel in de trend, 'maar we kunnen zeker op basis van de cijfers van vandaag niet zeggen dat dit een trendbreuk is'. Mensen moeten volgens de hoogleeraar daarom zeker niet denken dat het over is. 'De piek is wel achter de rug, maar er liggen nog wel veel mensen op de ic. Het virus is zeker niet weg en kan ook nog opvlammen.'

Volgens Koopmans is het ook afwachten wat de gevolgen zijn als de maatregelen verder versoepeld worden. 'Er gaan straks weer meer dingen open en het wordt drukker op straat. Tot nu toe is het goed gegaan. Maar gaan we dan ook allemaal onze aandacht nog erbij houden? Dat wordt wel een spannende periode.'

Het aantal coronapatiënten dat op de intensive care verblijft, bedraagt 349. Dat zijn er drie meer dan de dag ervoor. Er liggen daarnaast 482 non-coronapatiënten op de ic, 40 minder dan de voorgaande dag. Dit blijkt uit de gegevens van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Voorzitter Ernst Kuipers van het Landelijk Netwerk Acute Zorg: 'Na de snelle afname de afgelopen week, trad de afgelopen 24 uur een stabilisatie op van het aantal ic-patiënten. De komende dagen moeten uitwijzen of de daling verder doorzet.'

Van de Nederlandse coronapatiënten op de ic liggen er 346 in Nederland, drie meer dan gisteren. En drie in Duitsland, evenveel als gisteren. Het aantal corona-opnames buiten de ic bedraagt 919. Dat zijn er 52 minder dan gisteren. De afgelopen 24 uur is er één verplaatsing geweest tussen de regio’s.

Het officiële aantal doden door het coronavirus in Nederland is gestegen naar 5680. In de afgelopen 24 uur heeft het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) 10 nieuwe meldingen van overlijdens binnengekregen. Het werkelijke aantal doden ligt hoger, omdat niet iedereen wordt getest. Bovendien worden sterfgevallen soms pas na enkele dagen doorgegeven.

Er zijn 15 nieuwe patiënten in het ziekenhuis opgenomen vanwege het coronavirus. Het totaal aantal ziekenhuisopnames staat nu op 11.552. Tot nu toe zijn er 43.995 bevestigde Covid-19 patiënten gemeld aan het RIVM. Dat zijn er 125 meer dan zaterdag. De cijfers passen bij het beeld dat de maatregelen werken, meldt het instituut. Omdat niet alle Covid-19 patiënten getest worden, zijn de werkelijke aantallen in Nederland hoger.

Geen handen schudden en vaak je handen wassen wordt het nieuwe normaal en dat moeten we normaal gaan vinden. Naarmate deze situatie langer duurt, hoeft het volgen van deze regels niet moeilijker te worden, omdat mensen er ook gewend aan raken. Dat zei Hans Brug, algemeen directeur van het RIVM, zondag in het tv-programma Buitenhof over de gedragsregels die zijn ingesteld om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan.

Brug zei dat het sowieso beter is dat mensen zich aan de basisregels houden omdat het ook andere infecties vermindert. Zo lopen volgens hem minder mensen diarree op, omdat de handen beter worden gewassen voor het bereiden van eten.

Uit onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu onder 90.000 Nederlanders blijkt volgens Brug dat verreweg de meeste mensen zich goed houden aan de gedragsregels en ook dat ze het goed kunnen volhouden. Het lijkt al een gewoonte te worden. Met het langzaam terugdraaien van de lockdown is het nodig om steeds te ontdekken hoe mensen zich aan de regels houden en kunnen houden, zei Brug, die is gespecialiseerd in gezondheid- en gedragswetenschap.

De grote dagattracties in de regio openen vrijwel allemaal rond deze tijd weer voorzichtig de poorten voor het publiek. Een ding is zeker: een bezoekje aan het pretpark, de dierentuin of het museum zal er voorlopig heel anders uit zien. Het zal sowieso rustiger zijn, omdat veel toeristische trekpleisters draaien met een beperkte capaciteit.

Vreugde in de verpleeghuizen die sinds kort als proef per bewoner één bezoeker mogen ontvangen. Niet alleen bewoners en visite zijn veelal opgetogen, ook personeel. Locatiemanager Richard Spraakman van WZH Prinsenhof in Leidschendam zag dat bewoners er 'echt aan toe' waren om dierbaren in het echt te zien.

'Aanvankelijk waren sommigen wel blij met het bezoekverbod, ze voelden zich veilig.' Maar er hebben zich inmiddels 'echt emotionele' taferelen afgespeeld in Prinsenhof. Met het afstand houden lukt het goed. 'Al moet af en toe iemand tegen zichzelf zeggen: o nee, dat mag niet.' Het personeel voelt zich 'trots dat het met de proef een bijdrage mag leveren.'

D66 en GroenLinks slaan de handen ineen om van thuiswerken een wettelijk recht te maken. Ze gaan daartoe een initiatiefwet voorbereiden in de Tweede Kamer, maakten ze zaterdag bekend. De coalitie- en oppositiepartij vinden dat het veel normaler moet worden om een deel van de tijd thuis te werken. Een werkgever mag een verzoek om dit te doen alleen weigeren als het echt niet mogelijk is.

Ook moeten mensen thuis goede werkplekken kunnen inrichten, waarvoor eenzelfde belastingvoordeel moet gelden als voor de inrichting op kantoor. Werkgevers zouden daarin fiscaal moeten worden gestimuleerd. Ook zou in cao's en tussen werkgever en personeel standaard aandacht moeten zijn voor de optie om thuis te kunnen werken.

De twee partijen wijzen erop dat door de coronacrisis is gebleken dat thuiswerken goed is te regelen en dat de digitale voorzieningen het aankunnen. Ook zijn er veel voordelen, zowel voor de werknemer als voor het milieu. Zo is het woon-werkverkeer drastisch afgenomen.

Uit onderzoek van I&O Research blijkt dat drie op de tien Nederlanders zich eenzaam voelen in de coronacrisis. Vooral onder jongeren is een stijging te zien. Bijna de helft in de leeftijdsgroep van 25 tot 34 jaar voelt zich eenzamer dan voor de coronacrisis en bij jongeren onder de 25 is dat aantal nog groter.

Dat juist jongeren meer eenzaamheid ervaren is niet zo vreemd, stelt Hans Alderliesten van kennisinstituut Movisie. Veel ouderen staan al meer aan de zijlijn en worden niet per se eenzamer door de crisis, blijkt uit de enquête. Volgens Alderliesten is in het algemeen de kans op eenzaamheid groter naarmate mensen ouder worden. Jongeren zitten in een leeftijdsfase waarin ze zich willen ontwikkelen.

De felicitaties voor de jarige koningin Máxima, die zondag haar 49e verjaardag thuis viert op Huis ten Bosch, stromen binnen. De koningin zal vooral online en telefonisch felicitaties ontvangen, want coronamaatregelen verhinderen een groot verjaardagsfeest.

Onder meer premier Mark Rutte feliciteert de koningin online: