Gemeente Den Haag ontslaat omstreden festivaldirecteur

Ellen Walraven
Ellen Walraven © Werry Crone
DEN HAAG - De gemeente Den Haag heeft Ellen Walraven ontslagen uit de adviescommissie voor het meerjarenbeleidsplan voor de kunst- en cultuursector. Walraven kwam vorige week in opspraak omdat ze directeur wordt van het literatuurfestival Writers Unlimited, waar de commissie eerder een subsidie van 250.000 euro aan wil geven. Het college van Den Haag heeft de gemeenteraad nu laten weten dat Walraven door haar nieuwe functie ontslagen is uit de Adviescommissie.
Writers Unlimited maakte vorige week bekend dat Walraven de nieuwe artistiek directeur wordt van het literatuurfestival. De benoeming riep vragen op over de onafhankelijkheid van de Adviescommissie van de gemeente, waar Walraven onderdeel van uitmaakte. De commissie adviseerde de gemeente namelijk twee weken eerder om Writers Unlimited een jaarlijkse subsidie van 250.000 euro gegeven, bijna 25.000 euro meer dan in voorgaande jaren. Bovendien werd de aanvraag van een ander literatuurfestival, Crossing Border, afgewezen.
Door de aanstelling van Walraven lijkt er sprake te zijn van belangenverstrengeling. Bij de vaststelling van het vorige meerjarenplan in 2016 drong de Adviescommissie aan op een nauwere samenwerking tussen de beide literatuurfestivals. Met dit advies is niets gedaan, waarna de Adviescommissie besloten heeft om nog maar een van de twee festivals te ondersteunen.

Integer

De keuze is hierbij niet gevallen op het nationaal en internationaal hoog aangeschreven Crossing Border, maar op Writers Unlimited, het festival waar Walraven op het moment van beslissen middenin een sollicitatieprocedure zat. Writers Unlimited krijgt, als de gemeente het advies overneemt, met een subsidie van 250.000 euro per jaar 35.000 euro minder dan aangevraagd, maar ongeveer 25.000 euro meer dan de afgelopen vier jaar. Dat ondanks de 'beperkte financiële kaders van het Meerjarenbeleidsplan Kunst en Cultuur 2021-2024, en de zeer scherpe afwegingen die zij ten aanzien van andere aanvragen heeft moeten maken', zoals de commissie in haar advies schreef.
Voorzitter Johannes Leertouwer van de Adviescommissie bestreed in het NRC dat er sprake is geweest van belangenverstrengeling. Walraven zou de adviescommissie in februari al op de hoogte hebben gesteld van haar sollicitatie en daarom niet betrokken zijn geweest bij het advies over de twee literatuurfestivals. 'Ik snap dat het voor de buitenwereld raar overkomt, maar het advies op een volstrekt integere wijze tot stand gekomen.'

Vragen in gemeenteraad

Om elke schijn van belangenverstrengeling verder te vermijden heeft de gemeente Den Haag Walraven met ingang van 13 mei ontslagen uit de Adviescommissie. De gemeente heeft besloten om voorlopig geen nieuw lid te benoemen, zo blijkt uit de brief van het college aan de gemeenteraad. Voorzitter Leertouwer presenteert het advies woensdag 27 mei aan de gemeenteraad, waarna de gemeenteraad vragen kan stellen aan de Adviescommissie.
Peter Bos van de Haagse Stadspartij heeft samen met Groep de Mos schriftelijke vragen gesteld aan wethouder Robert van Asten (Mobiliteit en Cultuur), die nog moet beslissen over het verkregen advies. 'Ik wens hem veel wijsheid toe', zo licht Bos toe. 'Behalve deze kwestie zijn er nog heel veel andere zaken die tot grote beroering leiden in de stad. Tientallen culturele instellingen hebben een negatief advies gekregen en de woede en het onbegrip hierover is momenteel bijzonder groot. De affaire-Walraven maakt het er niet makkelijker op voor de wethouder.'

Niet bindend

Walraven en Writers Unlimited willen niet inhoudelijk reageren op de ontstane situatie. 'Voor vragen aan of over en reacties met betrekking tot het advies Kunstenplan en de Adviescommissie verwijzen ik door naar de gemeente Den Haag en wethouder Van Asten', laat de woordvoerder van Writers Unlimited weten.
Ook de wethouder kan inhoudelijk niet reageren op de mogelijke toewijzing van de subsidie aan Writers Unlimited en het ontslag van Walraven. 'Het advies van de Adviescommissie is openbaar maar niet bindend. Het College stelt op basis van dit advies een ontwerp-Kunstenplan op dat medio juni wordt verwacht. In aanloop naar de vaststelling van het ontwerp-Kunstenplan door het college, wordt er door het college niet over het advies gecommuniceerd of ingegaan op adviezen over individuele instellingen of overige zaken aangaande de Adviescommissie en het Kunstenplan.'