Malieveld leeg na drukbezocht protest kermisexploitanten: 'De nood is hoog'

DEN HAAG - Kermisexploitanten hebben donderdag op het Malieveld in Den Haag geprotesteerd tegen het overheidsbeleid. Vanwege de coronacrisis zijn kermissen tot 1 september verboden. De exploitanten vertelden tijdens het protest dat ze overwegen een kort geding aan te spannen, maar hopen dat het niet zo ver zal komen. Minister Hugo de Jonge deed de kermisexploitanten alvast een handreiking: 'Misschien is er wel iets mogelijk'. Inmiddels is de demonstratie voorbij en zijn bijna alle demonstranten weg.
Onder het motto 'anderhalve meter van de afgrond' willen de kermisexploitanten dat zij net als pretparken en dierentuinen weer open mogen. Volgens de exploitanten gaan veel bedrijven het niet overleven als de overheid vasthoudt aan 1 september.
Schiettenthouder en woordvoerder van de organistie Ida Oosterenk heeft zich verbaasd over hoe de demonstratie donderdag is verlopen. 'Het was een hele bizarre dag. Vol goede moed dachten we een goede actie neer te zetten en positiviteit uit te stralen op het Malieveld', vertelt ze. 'Maar al snel werden we tegengehouden door de politie en ook niet een beetje, maar met gigantisch machtsvertoon. Ik vond het heel raar. We waren heel vredelievend, maar de politie was eigenlijk meteen met geweld aan het dreigen.'

'Geen stip aan de horizon'

Vanwege de tussenkomst van de politie was de opkomst volgens Oosterenk minder groot dan verwacht. 'Er waren er niet veel die het Malieveld konden bereiken, omdat veel mensen weg werden gestuurd. Ik heb zoveel ME gezien en politie te paard, op de fiets, op de motor. Alsof we hooligans zijn. We hebben niks gedaan, zaten juist in de kermissfeer. Dat heeft me teleurgesteld.'
Eerder op de dag uitte organisator Jan Vermolen al zijn ongenoegen over het feit dat de kermissen nog niet open mogen. 'Wij worden gezien als evenement, dus het is niet zeker dat we 1 september weer mogen beginnen. Wij hebben geen stip aan de horizon', legt organisator Jan Vermolen uit.

Drie veiligheidsplannen

De gewenste stip aan de horizon kwam er later donderdag al van minister Hugo de Jonge. Volgens de NOS heeft de bewindspersoon aangegeven dat er 'misschien wel iets mogelijk is'. Volgens De Jonge is er woensdag een gesprek geweest en moet de branche met een plan van aanpak komen. 'We zijn best bereid om te kijken wat eerder kan dan 1 september, maar dan moet het wel veilig. Je moet je aan de anderhalve meter afstand houden.'
Ida Oosterenk was verbaasd door de uitspraak van De Jonge. 'We hebben zelfs drie veiligheidsplannen klaar liggen. We hebben er drie omdat we nog alternatieven wilde hebben als ze ons eerste plan niet goed zouden keuren. We hebben dus drie plannen. Drie! En dan hoor je De Jonge dat opeens zeggen op het nieuws. Dat is toch raar.'

'Positieve ontwikkelingen'

De mededeling van De Jonge wordt tijdens de demonstatie op het Malieveld wel goed ontvangen. 'Er zijn positieve ontwikkelingen, het gaat de goede kant op', zo wordt er op het Malieveld omgeroepen. Mocht het kabinet de kermissen niet eerder van start laten gaan, dan zal er woensdag een kort geding dienen bij de rechtbank in Den Haag. Dat vertelde advocaat Lex de Jager tijdens de demonstratie. De Jager spande eerder een kort geding aan namens de sauna's en sportscholen. Die mogen 1 juli weer open, twee maanden eerder dan in eerste instantie aangekondigd.
Na een flinke vertraging begon rond 14.30 uur het officiële programma. Diverse politici spraken de exploitanten toe. Onder meer Thierry Baudet (Forum voor Democratie), Wybren van Hage (Groep-Van Haga) en Martijn van Helvert (CDA) waren op het Malieveld aanwezig.

Anderhalve meter

De opkomst bij de demonstratie is groot. Zo groot dat de organisatie blijft benadrukken dat de aanwezigen anderhalve meter afstand moeten houden van elkaar. Volgens Vermolen is de grote opkomst tekenend. 'Het geeft aan hoe hoog de nood is. Sommige ondernemers staan niet op anderhalve meter van de afgrond, maar zijn er al overheen. Normaal zijn wij niet van het protesteren, maar we ontkomen er nu niet aan.'
In eerste instantie mochten er slechts tien kermiswagens naar het Malieveld komen, maar de gemeente Den Haag heeft toch meer exploitanten toegelaten. 'We hebben overleg gehad met Staatsbosbeheer, de eigenaar van het Malieveld', legt de woordvoerder van de burgemeester uit. 'Er wordt ruimte gemaakt op de verharde delen van het Malieveld, waardoor we meer wagens kwijt kunnen. Hoeveel weten we nog niet, omdat de kermiswagens enorm in grootte verschillen.'

Mobiele eenheid

De kermiswagens die niet naar het Malieveld mochten stonden uren stil op de A12 voor Nootdorp. De snelweg moest in beide richtingen worden afgesloten en zelfs de mobiele eenheid was op de A12 aanwezig om de situatie in goede banen te leiden. Uiteindelijk hoefde de ME niet in actie komen.
Vermolen baalt van de situatie. 'Dit is nooit onze insteek geweest. Wij wilden publieksvriendelijk demonstreren. Wij hebben het publiek straks weer nodig, dus wij wilden het publiek ook achter ons houden. Maar ik begrijp de mensen wel die op de A12 stonden. We dachten dat we naar het Malieveld mochten en hoorden pas op het laatste moment dat dit niet mocht en dat we naar het ADO-stadion moesten. Maar daar kon niet iedereen heen. Sommigen hebben een combinatie van 22 meter, dus die kunnen de draai helemaal niet maken. Dus ja, waar moet je dan heen?'
Kermisexploitant over blokkade A12: 'Dit wilden we niet'

'Enorme draaicirkel'

De extra kermiswagens die naar het Malieveld mogen zullen onder politiebegeleiding naar Den Haag rijden, waarna de vrijgekomen plekken door de op de snelweg wachtende kermiswagens kunnen worden ingenomen. 'De parkeerplaats is nu vol', legt de woordvoerder van de gemeente uit. 'Als je met een drone zou kijken zou je nog wel ruimte zien, maar de kermiswagens hebben een enorme draaicirkel, waardoor er minder wagens kunnen parkeren dan je zou verwachten.'
Vermolen hoopt dat de demonstratie helpt het kabinet over de streep te trekken voor meer steun aan de kermis. 'Wij zijn geen evenement', legt hij uit. 'We zijn een volksvermaak, een cultuur. Het zou jammer zijn als de deze eeuwenoude traditie gaat verdwijnen in Nederland.'

Lange file

De kermisexploitanten kwamen donderdag uit heel Nederland naar Den Haag. Rond 10.00 uur kwamen de eerste wagens bij het verder nog lege Malieveld aan. Om te voorkomen dat meer kermisexploitanten toch zouden doorrijden naar Den Haag werd de A12 vanaf Nootdorp afgesloten, met als gevolg een lange file.
De kermisbranche is het niet eens met het beleid van de gemeente om maar tien kermiswagens toe te staan op het Malieveld. Branchevereniging BOVAK liet weten van plan te zijn met meer kermiswagens naar de demonstratie te komen. Rond 10.30 uur kwamen toch de eerste kermiswagens aan bij het Cars Jeans Stadion.
Rond 16.30 uur kwam er een einde aan het protest. De kermisexploitanten worden met bussen terug naar het stadion van ADO gebracht, waar hun kermiswagens geparkeerd staan.

Open brief

De kermisbranche voert deze week actie om het kabinet en de Tweede Kamer te overtuigen van de noodzaak zo snel mogelijk weer te gaan draaien. Kermisondernemers vinden het oneerlijk dat bijvoorbeeld pretparken wel al open mogen. Dinsdag overhandigden vijftig kermisvrouwen al een open brief op het Binnenhof.
Staatsbosbeheer, de eigenaar van het Malieveld, staat geen voertuigen toe op het Malieveld, omdat er donderdag werkzaamheden worden verricht 'die niet gehinderd mogen worden'. De gemeente laat weten dat eventuele schade verhaald zal worden. Eerder raakte het gras van het Malieveld al beschadigd door twee grote boerenprotesten. Boswachter Mark Kras is tevreden over hoe de kermisexploitanten zich aan de afspraken hebben gehouden.