Koninklijke Bibliotheek gaat geen 'foute boeken' verwijderen
DEN HAAG - De nieuwe beeldenstorm waarbij 'dubieuze helden' van weleer van hun voetstuk worden gestoten is inmiddels doorgedrongen tot de kunstwereld; films en series liggen onder een vergrootglas en ook de bieb ontkomt niet aan een herziening van titels die naar de huidige maatstaven als controversieel worden beschouwd. Maar het verwijderen van boeken is volgens de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag niet aan de orde. 'Onze collectie kan volgens ons juist een waardevolle rol spelen in dit debat.'
De Koninklijke Bibliotheek laat via een statement op de website weten zich als nationale bibliotheek in te willen zetten voor een meer inclusieve samenleving, maar dat zij geen boeken uit de collectie zal verwijderen. 'Ook geen boeken die naar de maatstaven van vandaag als controversieel kunnen worden gezien.'
'De collectie van de KB is pluriform en laat zien hoe nu en vroeger werd gedacht. Het verwijderen van boeken uit de collectie van een nationale bibliotheek verhoudt zich niet met deze principes. Onze collectie kan volgens ons juist een waardevolle rol spelen in dit debat, onder andere voor onderzoek, publieksprogrammering en tentoonstellingen. Zo hopen wij bij te kunnen dragen aan een dialoog die leidt tot een meer inclusieve samenleving.'
Omstreden titels
Daar sluit Aafke Boerma, woordvoerder van museum Huis van het Boek zich bij aan. Eerder dit jaar organiseerde het museum samen met de Koninklijke Bibliotheek de tentoonstelling Foute Boeken? waar bezoekers juist de dialoog met elkaar aangingen over omstreden titels als Het Groote Negerboek, Kuifje in Afrika en Oki en Doki bij de negers. Boeken verwijderen is wat haar betreft dan ook geen goed idee. 'Je gooit je geschiedenis weg, dan kun je geen gesprek meer voeren.'
Zij benadrukt het belang van het publieke debat. 'Een grote groep mensen is anders naar die titels gaan kijken, met reacties als: dit kan echt niet meer. En: wat erg zoals dit hierin staat', aldus Boerma.
Mobiele tentoonstelling
Ze vervolgt: 'We hadden een zaal ingericht met zogeheten 'scheurboekjes' met daarin citaten uit een aantal van die boeken. Bezoekers mochten de citaten die zij nu niet meer vinden kunnen daaruit scheuren en aan de wand prikken. Wat er toen ontstond, is dat ze vervolgens ook op elkaar gingen reageren, door daar dan weer iets onder te schrijven. Zo kwam er discussie op gang. Door het allemaal te laten zien en er met elkaar over te praten, kom je verder.'
In het kader van het huidige maatschappelijke debat over racisme en ongelijkheid had Boerma de tentoonstelling graag nu willen hebben. 'Het is alleen maar actueler geworden. De planning is wel om een mobiele variant van de tentoonstelling naar de bibliotheken door het hele land te brengen. Want dat is toch een laagdrempeliger omgeving dan een museum. We willen dit thema breed onder de aandacht houden.'
