Vertrek in stijl van Boudewijn Revis geeft de VVD de ruimte om rustig op zoek te gaan naar opvolger

Dit gaat liberaal chic. De gaande man maakt op eigen moment zijn afmars bekend en wordt vervolgens in eigen kring uitgebreid geprezen. 'Hij is een stevige bestuurder, een prettige collega en een goede vriend', schrijft bijvoorbeeld wethouder Kavita Parbhudayal op Facebook. Een 'bevlogen en kundig wethouder en een fijne VVD-teamgenoot', aldus fractieleider Frans de Graaf. Afdelingsvoorzitter Petra Ginjaar stelt dat Revis 'de stad mooier heeft gemaakt'.

Geen gemor, gezeur, gezeik. Prima public relations. Daar zouden veel partijen nog veel van kunnen leren. Want wat voor toch vervelende nasmaak leverden de afgelopen lijsttrekkersverkiezingen bij de PvdA in Den Haag niet op? En hoe ging het ook alweer bij D66 nadat Ingrid van Engelshoven naar het kabinet vertrok en de partijleiding dacht Saskia Bruines haar soepeltjes te kunnen laten opvolgen? Wat te denken van de manier waarop het CDA in de stad afscheid neemt van de scherpe en geprezen fractievoorzitter Daniëlle Koster, zodat Hilbert Bredemeijer wethouder kan worden in de nieuwe coalitie.

Bij de VVD houden ze – als die er al is – de interne onrust liever achter de schermen. De strijd tussen Mark Rutte en Rita Verdonk in 2007 was een goede les. Het betekende bijna het einde van die partij. Dat niet nog een keer.

Dus stelt Revis op woensdagavond keurig zijn collega-wethouders op de hoogte, waarna de kersverse burgemeester Jan van Zanen een extra collegevergadering bijeen roept. De ochtend erna komt er een nette brief aan de gemeenteraad en kan in eigen kring de hagiografie worden opgetekend.

Nu moet het ook gewoon eerlijk worden gezegd. Revis heeft veel gedaan voor de stad. De bouw van het nieuwe cultuurpaleis Amare, de vernieuwing van de boulevard in Scheveningen, de financiën van de gemeente Den Haag, de grootse plannen van de omvorming van de Binckhorst van een bedrijventerrein tot een moderne woonwijk. Hij is verantwoordelijk voor een aantal in het oog springende en belangrijke onderwerpen.

De VVD'er komt in 2008 in de gemeenteraad. Als wethouder Sander Dekker in 2012 staatssecretaris van onderwijs wordt, volgt hij hem op. Revis gaat dan bijvoorbeeld aan de slag met de vernieuwing van de Haagse Markt. Bij de verkiezingen van 2014 wordt hij ook lijstaanvoerder. Het verwachte succes blijft echter uit. De VVD verliest drie van de zeven zetels. Binnen de partij wordt keihard gevloekt. 'We hebben zoveel gedaan voor de stad en dan dit', fulmineert een prominent in de dagen na de uitslag. De top aarzelt aanvankelijk over deelname aan een nieuwe coalitie. Maar de liberalen doen toch weer mee. Revis wordt onder meer verantwoordelijk voor buitenruimte en stedelijke ontwikkeling.

Het is niet altijd een makkelijke periode. De kap van bomen vanwege vernieuwing van een aantal kades in het centrum levert hem veel kritiek op. Evenals zijn voorstel voor internationaal park, het samenvoegen van de Scheveningse Bosjes, Waterpartij en Westbroekpark. Het leidt tot zoveel verzet dat hij dat plan uiteindelijk zelfs weer intrekt. Maar hij boekt ook successen, bijvoorbeeld de relatief soepele aanleg van de Rotterdamsebaan.

Bij de verkiezingen van maart 2018 is Revis weer lijsttrekker van de VVD, zijn partij boekt flinke winst en gaat de stad besturen met Groep de Mos, D66 en GroenLinks. De partijleider lijkt aanvankelijk heel enthousiast over die combinatie. Maar die coalitie is echter geen lang leven beschoren en spat in oktober 2019 uiteen.

Revis neemt - als leider van de grootste partij van de rompcoalitie die overblijft na het vertrek van Groep de Mos - zijn verantwoordelijkheid en stapt naar voren. Als CDA en PvdA de plek van Groep de Mos innemen wordt hij eerste locoburgemeester. Hij krijgt dan weer financiën en stadsontwikkeling. Zware portefeuilles. Want Revis moet Den Haag door een financieel belabberde periode loodsen. Er is geen geld meer en de coronacrisis moet dan nog uitbreken.

En de inmiddels senior in het college heeft ook nog een aantal andere grote onderwerpen die veel van zijn tijd en aandacht vragen. Zoals de bouw van de vele woningen die nodig zijn in het snel groeiende Den Haag. Revis presenteert plannen voor de meest ambitieuze projecten die de stad sinds lang heeft gezien. Tekeningen van enorme torens begeleiden de persberichten daarover. Vooral in de driehoek tussen de grote stations moet de stad bijna de hemel gaan raken.

Van zijn voorganger Joris Wijsmuller erft hij ook een serieus hoofdpijndossier. Het Onderwijs en Cultuurcomplex, zoals het eerste heette en nu naar de naam Amare luistert. Tijdens de onderhandelingen door Groep de Mos, VVD, D66 en GroenLinks besluiten de partijen dat er 20 miljoen euro ter beschikking te stellen. En de coalitie is nog geen paar weken oud, als duidelijk wordt dat dat nog niet genoeg is en er nog meer geld naartoe gaat.

Daar blijft het niet bij. Amare levert geen hoofdpijn, maar een echte migraine op. Er zijn zorgen over de exploitatie van het gebouw als het er eenmaal staat, over het ontwerp, over de toegankelijkheid voor minder validen, over de opleveringsdatum. En dan is er ook nog een rel rond een topambtenaar die er verantwoordelijk voor is. Hij zit in de skybox van de bouwer in Rotterdam naar voetbalwedstrijden te kijken. Uit onderzoek blijkt dat hij 'niet transparant' heeft gehandeld en zich niet aan de gedragscode heeft gehouden. Waarop afscheid wordt genomen van de medewerker.

Critici wijzen in dat dossier naar de rol van Revis. Wat wist hij? Was hij ook niet verantwoordelijk? En wist hij toch eigenlijk ook niet meer van allerlei schimmige deals die met de bouwer zijn gemaakt?

De wethouder ontkent het zelf steeds met kracht. Tijdens een commissievergadering over de kwestie zegt hij zich altijd bewust te zijn van de risico's op het gebied van integriteit. Daarom spreekt hij nooit in z'n eentje met bouwers af. Hij sluit sluit nooit deals in kroegen of op borrels. 'Dat gebeurt gewoon in mijn werkkamer met een kopje koffie.'

Toch leeft in en rond het stadhuis het idee dat er nog wel meer naar buiten kan komen over het dossier Amare. Hart voor Den Haag heeft aangifte gedaan tegen het college van burgemeester en wethouders, omdat sprake zou zijn geweest van valsheid in geschrifte en het lekken van vertrouwelijke informatie. Actiecomité SOS Den Haag spreekt over de gang van zaken tijdens de bouw met waarnemend burgemeester Johan Remkes. 'En zijn gezicht sprak boekdelen', zegt woordvoerder Joop ten Velden die bij dat gesprek was.

Revis zelf verklaart dat hij de discussie daarover in vol vertrouwen tegemoet ziet en dat er geen enkele reden is om te twijfelen over zijn integriteit. Zijn vertrek nu heeft er niets mee te maken, onderstreept hij. De enige reden is dat hij als in 2022 weer gemeenteraadsverkiezingen worden gehouden tien jaar wethouder is en dan misschien niet meer de energie kan opbrengen om er nog eens vier jaar vol tegenaan te gaan.

Het vertrek van Revis betekent wel dat hij uit de politieke arena stapt. Alhoewel. In ieder geval voor even. Zelf ontkent de wethouder dat hij straks naar het kabinet wil. 'Ik heb Mark Rutte gebeld en me daar afgemeld', zegt hij vandaag. Maar dat soort uitspraken zijn in de politiek beperkt houdbaar.

De aankondiging van het opstappen in september heeft voor zijn partij wel als positief bijeffect dat er geen acuut personeelsprobleem is. Revis geeft zijn partij de kans om deze zomer na te denken over hoe het verder moet. Daarvoor zijn er grofweg twee scenario's. Het eerste is dat er een wethouder wordt benoemd die zijn taken overneemt, maar niet in beeld is als lijsttrekker. Voor het vinden van een nieuwe lokale partijleider is dan nog meer tijd. Het tweede is dat er iemand namens de liberalen in het college komt die ook echt de nieuwe voorman of -vrouw van de partij wordt.

Fractievoorzitter Frans de Graaf verzekerde vandaag dat hij geen wethouder wil worden. Andere namen circuleren echter al volop. Tweede Kamerlid Ockje Tellegen wordt genoemd, de oud-raadsleden Anne Mulder en Martin Wörsdörfer – die inmiddels ook in het 'andere Den Haag' bivakkeren - zouden in beeld zijn. Of wordt het toch gedeputeerde Floor Vermeulen of raadslid Chris van der Helm?

Het politiek kwartetten is dus al begonnen. Daarin verschilt de VVD dan weer helemaal niet van andere partijen.