Boswachter stuit op noodgedwongen wildkampeerders uit Oost-Europa

NOORDWIJK - Boswachter Thomas Peek is de afgelopen maanden in het Nationaal Park Hollandse Duinen op een nieuw probleem gestuit. Hij ziet opeens tientallen mensen die noodgedwongen wildkamperen. Het gaat volgens hem om arbeidsmigranten uit Oost-Europa die waarschijnlijk door corona zonder werk en huis zijn komen te zitten en daarom hun tent opslaan in de natuur.
'We hadden hier in de afgelopen jaren nooit wildkamperende, bijvoorbeeld, Poolse mensen en nu had ik in één weekend al een stuk of vijf verschillende tenten', vertelt Peek. 'Dat is dus een flinke toename, want hiervoor zagen we het niet.' Hij werkt in het Nationaal Park Hollandse Duinen, grofweg tussen Scheveningen en Zandvoort.
Daar geldt, zoals in de rest van Nederland, dat wildkamperen verboden is. Iedereen die er toch bivakkeert, riskeert een boete van 140 euro. En dat heeft een reden, legt de boswachter uit. 'Het kan zorgen voor verstoring van het wild dat hier ook veel aanwezig is. Mensen laten afval achter. Daarnaast maken kampeerders vaak een vuurtje dat met deze droogte al helemaal onwenselijk is.'

Werk ligt stil

Het fenomeen wildkampeerders is de boswachter niet vreemd. Ook afgelopen donderdag stuiten we tijdens een ronde door het gebied op een verlaten tentje. Peek: 'Ik denk dat de eigenaar van deze tent op dit moment lekker op het strand zit en vanavond weer terugkomt om hier de nacht door te brengen. Maar hij heeft niet zijn hele huisraad mee.' En daarom gaat het hier waarschijnlijk om een toerist die geen zin heeft in een camping.
Hoe anders is dat met de, volgens de boswachter, nieuwe groep wildkampeerders. Die zetten hier noodgedwongen hun tent op. En dat lijkt een gevolg van corona. Peek: 'Nu spreek ik helaas geen Pools of Roemeens, maar we hebben inmiddels wel de beschikking over een tolkentelefoon om toch een gesprek te kunnen voeren.' En daaruit blijkt dat hun werk bijvoorbeeld in de bloembollen stil is komen te liggen, vertelt de boswachter. 'Iedereen weet natuurlijk dat de bloemenhandel op zijn gat ligt. Minder werk betekent minder inkomsten, betekent niet de huur kunnen betalen. Ja en waar ga je dan naartoe?'

'Deze mensen kennen hun rechten niet'

Voor Hans Thunnissen van het Poolse bemiddelingsbureau Polska Porada komt het niet als een verrassing. 'Ik herken het beeld helaas maar al te goed. De arbeidsmigranten werken veel met weekcontracten. Wat je dan ziet, is dat in het weekend hun contracten aflopen, omdat er bijvoorbeeld geen werk meer is vanwege corona. En dan komen ze op straat te staan. Vaak zijn deze mensen niet verzekerd en kennen ze hun rechten niet', legt Thunnissen uit. 'En de betreffende gemeenten die kijken weg.'
De gemeentes Westland, Midden-Delfland en Noordwijk zeggen over deze specifieke wildkampeerders nog geen signalen te hebben opgevangen. Een woordvoerder van de Westland: 'Zo nu en dan hebben wij een arbeidsmigrant die geen werk heeft en op straat of in een auto ligt te slapen. Dan kijken we gezamenlijk met de politie of we een oplossing kunnen vinden. Meestal nemen we contact op met Stichting Barka.' Dat is een organisatie die deze mensen helpt terug te gaan naar hun land van herkomst of bij het vinden van een nieuwe baan.

'Niemand hoeft op straat te slapen'

Rond deze tijd in het jaar ziet de gemeente Den Haag vanwege het mooie weer altijd een stijging van dak- en thuislozen die in de duinen kamperen. Wanneer het om deze specifieke doelgroep arbeidsmigranten gaat, schakelen ook zij de hulp in van Stichting Barka. 'Niemand hoeft bij ons op straat te slapen', zegt een woordvoerder van de gemeente Den Haag.
De politie kan niet aangeven of er sprake is van een stijging van het aantal wildkampeerders in het algemeen en Oost-Europese wildkampeerders in het bijzonder. 'Het probleem zit hem in het feit dat er geen aparte registratiecode voor wildkamperen is en we zodoende ook niet kunnen aangeven hoe veel boetes er hiervoor zijn uitgeschreven, laat staan of we een daling of een stijging zien', zegt een woordvoerder. 'Daarnaast treden de handhavers van de gemeente hier natuurlijk ook tegen op, dus we kunnen hier nooit een compleet, representatief beeld van geven.'

Kwetsbare positie aan de oppervlakte

'Mijn mening is dat corona niet de oorzaak is, maar het werkelijke probleem wel aan de oppervlakte heeft gebracht', stelt Kasia Dojka van Stichting Barka. 'Het werkelijke probleem is de kwetsbare positie van deze arbeidsmigranten. Hun werkcontract hangt samen met huisvesting en verzekering. Valt het werk weg, dan vervalt de rest ook en staan ze op straat.' Ze gaat ervan uit dat haar collega's in Den Haag met de nieuwe informatie van boswachter Peek aan de slag gaan.
Boswachter Thomas Peek gaat in elk geval graag in gesprek met de verschillende gemeenten, de politie en andere instanties om samen een oplossing te bedenken. 'Want het wonen in het bos is natuurlijk geen reële optie. Het is nu mooi weer, maar als het volgende week een week lang regent en stormt dan is het ook niet prettig verblijven.'