Indrukwekkend eerbetoon aan overleden surfers: 'Ceremonie om leven te vieren'

DEN HAAG - Met een indrukwekkende 'paddle-out' hebben vrienden en familie van de surfers Joost, Sander, Pim, Max en Mathijs de slachtoffers van het surfdrama voor de Scheveningse kust herdacht. De vijf kwamen op 11 mei om het leven toen ze op zee in de problemen raakten. 'Het was een ceremonie om het leven te vieren', vertelt Hans van den Broek van The Shore.
Een paddle-out is een eerbetoon waarbij surfers samen het water op gaan om stil te staan bij het overlijden van een surfer. In het water maken ze een grote cirkel om de overleden surfer of lifeguard te herdenken. Aan de paddle-out deden 250 mensen mee. Zij vormden in het water drie ringen. De binnenste cirkel was voor de familie, de tweede voor vrienden en de buitenste voor de overige betrokkenen bij het surfdrama op 11 mei. Zo gingen ook redders van de brandweer die de reddingsoperatie uitvoerden met hun surfboard het water in om de overleden jongens een laatste eer te bewijzen.
'Het is supermooi om het op deze manier te vieren', zegt een van de surfers
'Het is supermooi om het op deze manier te vieren', zegt een van de surfers © Anita Janssen
Door de coronaregels heeft de organisatie voor de paddle-out op Scheveningen alleen naaste vrienden en familie uitgenodigd en andere surfers gevraagd om op andere plaatsen het water in te gaan, om er voor te zorgen dat er op diverse plaatsen in Nederland kleine 'circles of love' ontstaan. 'Surfen was hun passie. In het water zijn, in het moment… super belangrijk. Ik denk dat ze niets liever deden dan surfen en in het water zijn. Dus het supermooi om het op deze manier te vieren', vertelt één van de deelnemers aan de paddle-out.

Harde wind en ruwe zee

Joost (30), Sander (38), Pim (24), Max (22) en Mathijs (23) gingen op maandag 11 mei aan het begin van de avond bij The Shore in de buurt van het Noordelijk havenhoofd het water in voor de seizoensstart van een cursus lifesaving. Het ging stuk voor stuk om getrainde en ervaren surfers.
Joost, Sander, Mathijs, Pim en Max | Foto's: Facebook / Nabewerking: Omroep West
Joost, Sander, Mathijs, Pim en Max | Foto's: Facebook / Nabewerking: Omroep West
Om kwart over zeven werd duidelijk dat zich een verschrikkelijk drama afspeelde. Bij de hulpdiensten kwamen de eerste meldingen binnen: 'Zwemmer in problemen/vermist'. De Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM) begon een grote zoektocht, maar de harde wind uit het noorden/noordoosten en een ruwe zee maakten dat een moeilijke opgave.

Dagenlange zoektochten

Om iets over half acht werden de lichamen van Joost en Sander gevonden. Een derde surfer werd levend uit het water gehaald. Hij vertelde dat er nog meer mensen in zee moeten zijn, waarna de zoektocht verder ging. De hulpdiensten waren inmiddels massaal aanwezig, er werden ook helikopters ingezet om de dikke schuimlaag van zee te blazen. Om 22.45 uur bleken de inspanningen nog vruchteloos. Het werd donker en er werd besloten om de volgende dag verder te zoeken.
Die dinsdag waren onder meer KNRM, brandweer, politie, kustwacht al bij het ochtendgloren weer actief. Rond 10.30 uur werd bekend dat er nog twee lichamen zijn gevonden, die van Pim en Max. In de loop van de middag werd de zoektocht opnieuw gestaakt. ‘Helaas is de vijfde persoon niet gevonden. We wensen alle nabestaanden veel sterkte in deze moeilijke tijd’, aldus de Kustwacht.
De zoektocht naar de vermiste watersporters ging dinsdagochtend verder
De zoektocht naar de vermiste watersporters ging dinsdagochtend verder © ANP

'Verdriet is onvoorstelbaar'

De Haagse waarnemend burgemeester Johan Remkes zei die middag op een persconferentie dat het verdriet in Scheveningen ‘onvoorstelbaar is’. ‘Men weet hier als geen ander dat de zee geeft en neemt, maar de manier waarop nu zoveel jonge levens worden afgebroken is ongekend wreed', aldus Remkes. Hij kondigde aan dat er een onderzoek komt naar het drama.
De zoektocht naar het lichaam van Mathijs (23) uit Delft werd donderdag pas beëindigd. Vissers, KNRM, de brandweer en opsporingsorganisatie SAR Nederland zochten lange tijd met duikers, sonar-apparatuur en drones. Uiteindelijk zagen twee wandelaars zijn lichaam tussen de rotsblokken bij het Noordelijk Havenhoofd.

Precieze toedracht niet bekend

Tijdens het surfdrama was er een opvallend grote hoeveelheid schuim in de zee. Dat bleek uit een onderzoek door het Koninklijk Nederlands Instituut voor het Onderzoek der Zee (NIOZ), dat begin juni werd gepubliceerd. Maar het was niet zeker dat dit heeft geleid tot de dood van de vijf surfers. 'De precieze toedracht van het incident is niet bekend', aldus het NIOZ. Het Openbaar Ministerie spreekt van een 'ongelukkige samenloop van omstandigheden'. De gemeente Den Haag onderschreef dat.
De metershoge laag zeeschuim ontstond vermoedelijk door een combinatie van veel algenresten en een ongebruikelijk harde wind uit het noorden tot noordoosten. Het schuim was onderzocht onder coördinatie van NIOZ. Ook de regionale hulpdiensten, inclusief de Koninklijke Nederlandse Reddingsmaatschappij (KNRM) en de kustwacht van de gemeente Den Haag zelf, het Openbaar Ministerie en het KNMI hadden onderzoek gedaan naar de oorzaak.
Vijf witte haringen voor de omgekomen surfers
Vijf witte haringen voor de omgekomen surfers © John van der Tol