Stadsbestuur vroeg vertrokken ambtenaar nooit naar mogelijke belastende informatie over Spuikwartier

Het stadhuis van Den Haag
Het stadhuis van Den Haag © John van der Tol
DEN HAAG - Het Haags stadsbestuur heeft nagelaten om bij een inmiddels vertrokken topambtenaar te informeren wat voor mogelijke gevoelige informatie hij had over het project Spuikwartier in het centrum van de stad. Tot grote verbazing van een aantal partijen in de gemeenteraad moest wethouder Saskia Bruines (D66, personeel) toegeven dat zij de man daar niet naar had gevraagd.
Dat bleek woensdagavond tijdens een debat in de raad over integriteit. Daarbij ging het vooral over het gedwongen vertrek van de topambtenaar van de Dienst Stedelijke Ontwikkeling (DSO), die tot voor kort verantwoordelijk was voor veel grote bouwprojecten in Den Haag, zoals het nieuwe cultuurpaleis Amare.
Dinsdag onthulde Omroep West dat hij in een brief aan de gemeentesecretaris had laten doorschemeren dat als de gemeente en hij niet tot een akkoord kwamen over zijn vertrek en het tot een rechtszaak zou komen, dat ook negatieve gevolgen voor de gemeente kon hebben.

'Voor niemand bevorderlijk'

De voormalig directeur schreef in een brief: 'Met mijn kennis en wetenschap over het project Spuikwartier en de wijze waarop de gemeente en haar bestuurders in dat project door omstandigheden gedwongen zijn om te werken, lijkt mij een procedure ook niet in het belang van de gemeente, indien ik mij tegen een ontslag moet verdedigen. Kortom: een procedure is voor niemand bevorderlijk. Wij kunnen ons beter richten op een minnelijke regeling, indien u onverhoopt volhardt in de beëindiging van mijn arbeidsovereenkomst.'
Raadslid Peter Bos van de Haagse Stadspartij vroeg aan Bruines of zij wist wat hij hiermee bedoelde. Maar de wethouder antwoordde dat zij dat niet aan hem had gevraagd. 'Vreemd', aldus Bos. Hij kreeg bijval van andere partijen. Want, stelden die: de gemeente besteedt de laatste tijd veel aandacht aan integriteit. Als dan een voormalig topambtenaar de suggestie wekt dat er meer aan de hand is bij een groot bouwproject, zou dat zeker aanleiding moeten zijn om daarover in gesprek te gaan.

Nare smaak

Maar Bruines zei daarop nogmaals dat zij 'geen aanleiding' had gezien om 'nader onderzoek te doen'. Raadslid Bülent Aydin (PvdA): 'Als dit door een ambtenaar wordt gezegd die veel kan weten, moet je dat toch direct onderzoeken? U laat een kans liggen.' Het debat ging vooral over het vertrek van de topambtenaar en de berichtgeving daarover door Omroep West. Bruines verwierp met klem dat het college van burgemeester en wethouder zich door de mededeling van de ambtenaar onder druk voelde gezet om een deal met hem te sluiten.
Die suggestie werd wel gedaan door raadslid Ralf Sluijs van Hart voor Den Haag. 'Ik houd er een nare smaak aan over hoe misstanden zijn aangepakt. Het college heeft zich laten chanteren', zei hij. 'De doofpot bij die dienst moest koste wat kost gesloten blijven. Daarom is deze man voor de bus gegooid en kreeg hij een zak zwijggeld mee.' Maar Bruines verwierp dat idee. 'Suggesties dat wij zijn gechanteerd, moet ik met grote kracht ontkennen. Ik schrik ervan als er mensen zijn die zo over ons denken.'

Grote moeite

Eerder schreef NRC Handelsblad al een reeks artikelen over het vertrek van de ambtenaar, afgelopen dinsdag volgden dus nieuwe onthullingen. Dit terwijl de gemeenteraad vaak pas na publicatie van die berichten en met veel minder details op de hoogte werd gesteld door het stadsbestuur. Veel partijen in de raad bleken daar grote moeite mee te hebben. Ook leiden alle berichten niet tot een groot vertrouwen van burgers in wat zich in het stadhuis afspeelt, concludeerde Adeel Mahmood van NIDA. 'De geloofwaardigheid heeft een gevoelige deuk opgelopen.'
Bruines worstelde met de kwestie, zo bleek. 'Want het is moeilijk om in het openbaar over individuele personeelsleden te praten.' Vandaar dat zij niet te veel in detail wilde treden. Wel wilde de wethouder kwijt dat de gemeente volgens haar terecht afscheid had genomen van de man. 'Hij heeft geen fraude gepleegd, er is niet sprake van een strafbaar feit. Maar wel van ongewenst gedrag.' Dat was dan ook de reden waarom de man geen strafontslag kreeg, maar er een regeling met hem werd getroffen.

Aangifte

Bruines onthulde ook dat de gemeente na de publicaties in NRC Handelsblad geen aangifte had gedaan van lekken van vertrouwelijke informatie, omdat de Rijksrecherche oordeelde dat een onderzoek weinig succesvol zou zijn. In het geval van het lekken naar Omroep West gaat zij wel aangifte doen. 'Persoonsvertrouwelijke informatie moet vertrouwelijk blijven. Ik vind het daarom heel erg dat iemand dit aan de media heeft gegeven. Een veilige werkomgeving is topprioriteit voor de gemeente', zegt de gemeentesecretaris daarover op de interne website van de gemeente.
Wethouder Boudewijn Revis (VVD, stadsontwikkeling) is politiek verantwoordelijk voor de projecten waarmee de ambtenaar zich bezighield. Hij en de ambtenaar werden zelfs een 'behendige tandem' genoemd. Maar Revis vertrekt volgende week als wethouder. Dat betekent volgens Bos van de Haagse Stadspartij dat het ook niet veel zin heeft om nog over politieke consequenties te praten. 'Moties van afkeuring of wantrouwen kunnen in de prullenbak. De angel is uit het debat.'

Open en transparant

Revis zei echter wel dat hij 'altijd open en transparant heeft gehandeld'. 'Over alle zaken op mijn bureau informeer ik u', sprak hij. 'Een reden om te blijven, zou juist zijn om met u hierover te discussiëren. Maar je moet toch eens weg.'
Even knetterde het tussen hem en Sluijs van Hart voor Den Haag toen die laatste suggereerde dat Revis naar Staatsbosbeheer vertrekt vanwege de kans dat er nog meer gevoelige informatie naar buiten komt. De wethouder: 'Uw leven zit vol met paranoïde insinuaties.' Sluijs: 'Ik laat me niet op die manier aanspreken.'

'Er moet nog veel gebeuren'

Burgemeester Jan van Zanen beloofde dat het stadsbestuur de komende tijd nog veel gaat doen om te voorkomen dat bestuurders, ambtenaren en raadsleden over de schreef gaan. 'Er moet nog wel heel wat gebeuren voordat we een robuuster integriteitssysteem hebben.'