Coronavirus: Veiligheidsregio Haaglanden: situatie is echt ernstig

De afgelopen week zijn meer dan 2500 inwoners van de Veiligheidsregio Haaglanden positief getest op het coronavirus. Door de toename van coronapatiënten in de ziekenhuizen komt de reguliere, planbare zorg onder druk. Daarom doet plaatsvervangend voorzitter Marja van Bijsterveldt een oproep: 'De situatie in de regio is echt ernstig. Daarom vragen we u nogmaals en dringend om u aan de maatregelen te houden en te helpen deze crisis onder controle te krijgen.'

Doordat er meer laboratoriumcapaciteit is, kan de GGD in Haaglanden sinds deze week 800 extra tests per dag afnemen. Op dit moment wordt onderzocht waar en wanneer weer een volgende testlocatie in de regio Haaglanden kan worden geopend.

Justitieminister Ferd Grapperhaus gaat er niet voor zorgen dat mensen die een coronaboete van 390 euro hebben gekregen, een deel van dat geld terugkrijgen. Het is niet aan hem om in te grijpen in een sanctie die door het Openbaar Ministerie of een rechter is opgelegd, zei hij in debat met de Tweede Kamer. De Kamer debatteerde woensdag en donderdag over de coronaspoedwet van het kabinet. In de wet wordt op aandringen van de Kamer onder meer opgenomen dat de boete voor het schenden van de coronamaatregelen wordt verlaagd, van 390 euro naar 95 euro. Ook leidt de boete niet meer tot een strafblad.

Voor mensen die al wel een strafblad hadden gekregen om deze reden, komt het te vervallen. Maar dat geldt niet voor de boete. 'Dat voelt toch onrechtvaardig', zei Farid Azarkan (DENK) tijdens het debat. Kan daar niet toch wat aan worden gedaan, wilde hij van Grapperhaus weten. Maar de minister ziet daar geen mogelijkheid voor. 'Dat zijn rechterlijke beslissingen. Ik vind dat de machtenscheiding maakt dat we dat moeten respecteren.' Ook strafbeschikkingen die door het OM zijn opgelegd, is niet iets waarop Grapperhaus wil ingrijpen.

ADO Den Haag heeft in het seizoen 2019/2020 een verlies van 2,7 miljoen euro geleden. Er was een verlies van 2,1 miljoen euro begroot. 'Ondanks de financiële consequenties die COVID-19 met zich meebrengt heeft ADO Den Haag het verlies weten te beperken', schrijft de club.

De 25 burgemeesters die samen het Veiligheidsberaad vormen, maken zich 'uiteraard' zorgen over de oplopende cijfers van het aantal coronabesmettingen. 'Net als iedereen', zegt de waarnemend voorzitter van het Veiligheidsberaad, burgemeester Henri Lenferink van Leiden. Lenferink vervangt voorzitter Hubert Bruls, die met vakantie is.

Lenferink verwacht begin volgende week meer duidelijkheid over nieuwe of aanvullende maatregelen. 'Afhankelijk van de verdere ontwikkeling van de cijfers in de komende dagen, besluit het kabinet daarover. Uiteraard heeft het Veiligheidsberaad in die besluitvorming een adviserende rol waar het gaat om de handhaving en uitvoering van eventuele maatregelen.' Lenferink wil niet zeggen of er burgemeesters zijn die nu al strengere maatregelen zouden willen nemen.

Als het aantal besmettingen niet daalt dan is het kabinet 'genoodzaakt aanvullende maatregelen te nemen', zegt minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) die verantwoordelijk is voor de aanpak van het coronavirus. Donderdag werden ruim 5800 nieuwe coronagevallen gemeld.

Rond het weekeinde of begin volgende week moet een trendbreuk zichtbaar zijn in de besmettingen, aldus De Jonge. Als dat onvoldoende is 'ontkom je er niet aan aanvullende maatregelen te nemen'. Het aantal besmettingen groeit de afgelopen dagen snel. Dinsdag waren het er nog zo'n 4500, woensdag zo'n 5000.

Volgens de minister kan er pas afgeschaald worden als de besmettingsdruk dusdanig lager is dat je ook met minder maatregelen de R (het aantal personen dat een besmet mens opnieuw besmet) onder de één kunt houden. 'Daar is op dit moment weinig aanleiding voor om dat te veronderstellen.' Het kabinet bespreekt volgende week dinsdag het advies van het OMT. De Jonge wilde nog niet ingaan op mogelijke aanvullende stappen.

Tussen woensdagochtend en donderdag zijn 5831 nieuwe coronagevallen gemeld, een nieuw dagrecord. Het oude record heeft slechts een dag stand gehouden. Tussen dinsdagochtend en woensdagochtend had het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) 4994 meldingen van positieve tests gekregen. Het waren er aanvankelijk 4996, maar dat is donderdag bijgesteld.

Voor het eerst komt het aantal nieuwe gevallen boven de 5000 in een dag uit. In de afgelopen zeven dagen zijn bijna 32.000 nieuwe besmettingen gemeld. Het aantal sterfgevallen steeg met dertien. Dat wil niet zeggen dat al deze mensen in de afgelopen 24 uur zijn overleden. Zulke informatie wordt soms met wat vertraging doorgegeven. Tussen dinsdagochtend en woensdagochtend waren 36 sterfgevallen gemeld.

Sinds het begin van de uitbraak zijn meer dan 150.000 mensen in Nederland positief getest.

Het aantal coronapatiënten in Nederlandse ziekenhuizen is gestegen tot 1070. Dat zijn 49 patiënten meer dan woensdag, meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Het merendeel ligt op verpleegafdelingen, 228 van de mensen met corona liggen op de intensive care, een toename van 18 in de afgelopen 24 uur.

Momenteel is 29 procent van alle patiënten die op de ic's liggen coronapatiënt. Van alle Nederlanders die momenteel op verpleegafdelingen van ziekenhuizen verblijven, heeft ruim 7,5 procent Covid-19, zo blijkt uit de laatste cijfers. Het LCPS meldt verder dat in de afgelopen 24 uur 15 patiënten zijn verplaatst naar een andere regio. Dat gebeurt om te voorkomen dat de druk op ziekenhuizen in gebieden waar relatief veel mensen ziek worden, te groot wordt. Woensdag meldde het centrum 11 verplaatsingen tussen regio's.

Schaatser Kjeld Nuis uit Zoeterwoude is donderdag positief getest op het coronavirus. Nuis is op trainingskamp in de Zuid-Duitse plaats Inzell. Kort voor het afreizen waren de ploeg en de begeleiding getest, met alleen maar negatieve resultaten. Nuis had dinsdag lichte klachten en werd daarom in Inzell opnieuw getest. De tweevoudig olympisch kampioen verbleef sindsdien in afzondering op zijn hotelkamer.

Donderdag volgde het resultaat. 'Ik had lichte griepverschijnselen, maar was niet echt ziek. Ik ben best verbaasd over de uitslag. Ik ben vrijdag voordat we vertrokken nog getest op corona en was negatief, zoals het hele team', vertelt de Zoeterwoudse schaatser.

De rest van het team van trainer Gerard van Velde heeft zich na het bekend worden teruggetrokken in het hotel in Inzell. Schaatsers en leden van de begeleidingsstaf blijven daar voorlopig in quarantaine zoals de protocollen voorschrijven. Schaatsbond KNSB is ingelicht, terwijl de ploeg wacht op nadere instructies van de lokale gezondheidsautoriteiten. Eerder deze week testten twee schaatsers van het Duitse team positief in Inzell.

De 'grootste nieuwjaarsreceptie van het Westland' gaat komende jaarwisseling niet door vanwege corona. De Reddingsbrigades van Monster en 's-Gravenzande hebben beide hun nieuwjaarsduiken afgelast. Roel Batelaan van de brigade in Monster baalt, maar waarschuwt ook: 'Ga niet op eigen gelegenheid een duik nemen.' De Westlandse nieuwjaarsduiken zijn elk jaar weer populair. 'Gemiddeld zijn er in Monster en 's-Gravenzande bij elkaar zo'n 1500 duikers en 1500 man publiek. Het is niet verantwoord om die in coronatijd bij elkaar te laten komen', zegt Batelaan tegen mediapartner WOS.

Batelaan realiseert zich dat er mensen zijn die de duik op eigen initiatief willen maken, maar dat is volgens hem écht geen goed idee. 'Er zal maar iets gebeuren, iemand die hartaanval krijgt in het koude water, of andere problemen. Wij zijn dan niet direct op het strand aanwezig om je te helpen.' Jammer maar helaas voor dit jaar dus. 'Maar dit is zeker niet het einde van een traditie. We doen dit al sinds 1967. Het is nog nooit afgelast, dus in 2022 willen we volle bak terugkomen.'

Artsen van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) hebben een app waarmee zorgprofessionals snel en makkelijk hun stress- en energieniveau kunnen checken. 'Zeker tijdens een hogere werkbelasting door het coronavirus is dit belangrijk', stellen de artsen. Zorgprofessionals in heel Nederland kunnen baat hebben bij de app, ook wel de Digitale Stress Buddy.

De app maakt gebruikers bewust van hun stress- en energieniveau, zodat ze op tijd actie kunnen ondernemen. Dat gebeurt aan de hand van een digitale zelfscan. De app is een laagdrempelige manier om mogelijke problemen tijdig te signaleren. Wekelijks vullen ze een vragenlijst in over stress- en energiebronnen. Op basis van de score verschijnt er een batterij die groen, oranje of rood kleurt, inclusief passende tips.

'Als je bijvoorbeeld een paar keer rood scoort, krijg je advies over nazorg', aldus psychiater Nathaly Rius-Ottenheim. 'Scoor je oranje, dan krijg je tips over dingen die je zelf kunt doen om je balans te verbeteren.' Maar ook mensen die goed functioneren hebben baat bij de app, zegt ze. 'Zij kunnen zien wat ze kunnen blijven doen om goed in hun vel te zitten.'

Alle supermarkten moeten wat burgemeester Liesbeth Spies van Alphen aan den Rijn betreft één lijn kiezen als het gaat om coronaregels. Supermarkten gaan in de ogen van Spies te verschillend om met de richtlijnen. 'Ik hoop dat één lijn getrokken wordt', zegt ze tegen mediapartner Studio Alphen.

Sinds vorige week moeten supermarkten, net zoals winkels, weer een deurbeleid voeren. Ook verplicht het kabinet supermarkten om voor ouderen en mensen met een kwetsbare gezondheid speciale winkeltijden in te voeren. Spies pleit daarbovenop voor - landelijke - eenduidigheid, bijvoorbeeld als het gaat om het dragen van mondkapjes in supermarkten. 'En, de ene supermarkt gaat beter om met hygiëne dan de ander', voegt de Alphense burgemeester daar subtiel aan toe.

Het lukt soms niet om herstelde coronapatiënten uit het ziekenhuis te ontslaan. Het gaat om patiënten die niet meer in een ziekenhuis hoeven te blijven, maar die nog te ziek zijn om naar huis te gaan. Ze zouden naar een revalidatiecentrum moeten om verder aan te sterken, maar daar is geen plek voor ze. Daardoor blijven ze in het ziekenhuis liggen en houden ze het bed bezet, waardoor de drukte in de ziekenhuizen toeneemt.

Het overplaatsen van deze patiënten 'naar centra voor verpleging, verzorging en revalidatie stagneert', constateert de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd donderdag. De centra hebben geen plek doordat medewerkers 'ziek uitvallen of in quarantaine moeten'. Hoe vaak dit voorkomt en hoeveel ziekenhuisbedden onnodig bezet blijven, is niet bekend. Een aantal ziekenhuizen heeft besloten om niet-dringende operaties en afspraken uit te stellen.

De Europese Commissie heeft een definitief contract gesloten met Janssen Farmaceutica over de aankoop van 200 miljoen vaccins tegen het nieuwe coronavirus, zodra vaststaat dat het middel veilig is en voldoende bescherming biedt. Nederland krijgt 7,8 miljoen doses, meldt zorgminister Hugo de Jonge.

Het vaccin van Janssen wordt deels in Leiden ontwikkeld en getest. Het kan naar verwachting in het tweede kwartaal van volgend jaar beschikbaar komen. Van dit middel is één injectie per persoon voldoende. Bij veel andere vaccins waar aan gewerkt wordt zijn dat er twee.

'Goedwerkende vaccins zijn van uitzonderlijk groot belang', zegt De Jonge. 'Ze bieden een uitweg uit deze pandemie. We moeten de testfase en de toelatingsprocedure uiteraard afwachten, maar ik ben er trots op dat we mogelijk ook een vaccin van Nederlandse bodem kunnen inzetten.'

Het kabinet was te gehaast met de bekritiseerde coronawet, erkent zorgminister Hugo de Jonge. 'We hadden ons meer tijd moeten gunnen en meer transparantie en uitleg moeten geven over de wet', zegt de minister in het Kamerdebat over het wetsvoorstel. Zo vindt hij dat over het voorstel een internetconsultatie gehouden had moeten worden. 'Dan had iedereen mee kunnen lezen.'

In de Kamer is veel ergernis over de maatschappelijke onrust die ontstond door het wetsvoorstel. Veel partijen leggen de schuld daarvan bij het kabinet. 'We hebben gemeend dat snel te moeten doen', stelt De Jonge terugkijkend. 'Ik denk dat we ook toen hadden moeten zeggen: nee, als we dat doen, dan moeten we ook de tijd nemen voor het maatschappelijke debat dat daarbij past. Dat hebben we ons onvoldoende gegund.'

Er komt extra geld beschikbaar voor scholen om leerlingen te helpen achterstanden weg te werken die ze hebben opgelopen tijdens de coronacrisis. Het kabinet trekt hier 38 miljoen euro extra voor uit. Voor de zomer werd al 244 miljoen euro beschikbaar gesteld. Dit bleek te weinig voor het aantal aanvragen dat er werd gedaan. 'Door het extra geld kunnen nu alle aanvragen gehonoreerd worden', zegt een woordvoerder.

Scholen kunnen het geld inzetten voor onder meer bijlessen, herfstscholen of andere inhaalprogramma's. Per leerling is ongeveer 900 euro beschikbaar. Eerder kondigde minister Arie Slob aan te onderzoeken hoe groot de opgelopen achterstanden zijn. Het is nog niet bekend wanneer dit onderzoek is afgerond. Volgens Slob hebben scholen te maken met 'uitdagende omstandigheden', zoals het combineren van fysiek onderwijs en lessen op afstand.

Door corona is het belang van reizigersspreiding in het openbaar vervoer in korte tijd toegenomen. HTM start daarom vanaf donderdag met een drukte-indicator. Daarmee wordt een inschatting gemaakt of het tijdens een rit rustig of juist druk is in tram of bus.

Op basis van reizigersaantallen van eerdere weken wordt een voorspelling gemaakt van de drukte in bus en tram. De drukte-voorspelling wordt in reisplanners en op de website weergegeven, zodat reizigers voor een rustigere rit kunnen kiezen. 'Het gaat hier dus om een indicatie en niet om real time informatie', waarschuwt de HTM. 'Soms zijn er bijzonderheden of omstandigheden waardoor de werkelijke drukte afwijkt van de verwachting.'

De voorspelde drukte wordt in de reisplanner weergegeven met een symbool van één of meer poppetjes. Bij één poppetje is het rustig en zijn er veel zitplaatsen beschikbaar, bij twee poppetjes is de bezetting gemiddeld, en bij drie poppetjes zijn er zeer waarschijnlijk alleen staanplaatsen beschikbaar.

We reizen met zijn allen nog steeds veel te veel om het reproductiegetal van het coronavirus voldoende terug te dringen. Dat zegt wiskundige Bert Slagter, lid van het onafhankelijke Covid-19-RedTeam bij BNR.

De filedruk is volgens de ANWB bijna gehalveerd: in de ochtendspits met zo’n twintig procent en in de avondspits met ruim zestig procent, maar er wordt amper twintig procent minder gereisd. Rijkswaterstaat constateerde dat de verkeersintensiteit vorige week zo'n tien procent lager was dan een jaar eerder.

Zo'n zeven miljoen bloembollen gaan vanaf deze donderdag weer de grond in bij de Keukenhof in Lisse. Want in de lente hoopt het park weer bezoekers te kunnen ontvangen. Afgelopen voorjaar was dit niet mogelijk vanwege de uitbraak van het coronavirus.

'Dit jaar was dramatisch', knikt directeur Bart Siemerink. 'Je bereidt tien maanden lang alles voor, dan wil je vervolgens al dat moois delen en dan kan dat niet doorgaan... Dat is een klap. Daarnaast leverde dit een financieel debacle op. Komend jaar gaat er ook nog niet goed uitzien, maar wel beter. Het zal een overgangsjaar worden.'

Ondanks dat er komend jaar wel aanzienlijk minder bezoekers worden verwacht dan in 2019, gaat de Keukenhof er weer iets moois van maken. 'Je kunt niet de helft minder bollen planten, omdat er minder mensen komen', legt Siemerink uit. 'Het moet er perfect uitzien, dat zijn we aan onze stand verplicht.'

Het planten van de zeven miljoen bloembollen is een flinke klus voor de veertig tuinmannen. 'Ze werken vijf dagen per week, van ' s ochtends vroeg tot 's avonds laat. Ook deze donderdag, ondanks de verwachte stortregen. Voor Kerstmis moeten alle bollen de grond in', vertelt de directeur. 'En het is allemaal handwerk, hè!'

Sinds de invoering van de mondkapjesplicht in het openbaar vervoer - vanwege het coronavirus - is de agressie in het ov sterk toegenomen. Sommige reizigers kunnen het niet hebben als zij worden aangesproken op het feit dat ze geen mondkapje dragen. Ook tramreizigers in Den Haag is dit opgevallen. 'Mensen zijn irritanter tegen elkaar', vertelt een vrouw. 'Ze kunnen niks meer hebben. Maar ja, ze mogen natuurlijk ook niet veel meer in deze tijd.' Ze zag donderdagochtend ook weer iemand zonder mondkapje de tram binnenlopen. 'Dan denk ik, waar gaat dit over? Het is niet meer dan normaal dat je nu een mondkapje draagt, het hoort zo.'

Een andere vrouw werd onlangs aangesproken of ze haar mondkapje juist af wilde doen. 'Het is kindermishandeling', werd haar gezegd. Maar daar gaf ze geen gehoor aan. 'Als dit moet, dan moet het.' Haar vriendin geeft eerlijk toe het dragen van een mondkapje 'niet prettig' te vinden. 'Maar ik wil mijn verantwoordelijkheid nemen voor de gezondheid van anderen.'

Een man die met zijn hond aan het wandelen is, knikt. 'Ik vind het dragen van een mondkapje heel normaal. Als je praat, komt er tenslotte altijd consumptie uit je mond. Zo'n mondkapje draag je voor je eigen veiligheid en die van anderen.'

Werkend Nederland ziet meer in een verplichting van het dragen van een mondkapje, dan in een dringend advies. Dat komt naar voren uit een enquête van vakbond CNV onder 1250 leden. Daaruit valt ook op te maken dat in veel gevallen de 1,5 meterregel op de werkvloer niet wordt nageleefd.

Bij de keuze een verplichting of een dringend advies pleit 64 procent van de ondervraagden voor het eerste. Daarbovenop vinden bijna zes op de tien CNV-leden de huidige regels onduidelijk. Een derde van de ondervraagden vindt dat een mondkapje op de werkvloer sowieso verplicht moet worden.

Op de hulplijn van het Nederlandse Rode Kruis komen steeds meer vragen binnen van mensen die in thuisquarantaine zitten, meldt de organisatie. Sinds de opening van de 'coronahulplijn' kwamen er in totaal ruim 24.000 telefoontjes binnen.

Mensen bellen met vragen omdat ze tien dagen de deur niet uit mogen. 'Ik ben nu 6 dagen in quarantaine en voel me niet ziek, kan ik echt niet naar buiten? Maar ook dat er druk vanuit de werkgever wordt uitgeoefend om bij milde klachten toch op het werk te verschijnen, moet ik dan komen?', geeft het Rode Kruis als voorbeelden. Ook geven bellers soms aan dat de regels rond quarantaine niet duidelijk zijn.

Het kabinet verdedigt deze donderdag de coronaspoedwet en zal reageren op de wijzigingen die een meerderheid van de Tweede Kamer wil doorvoeren. Ook zullen de ministers Hugo de Jonge (Volksgezondheid), Ferd Grapperhaus (Justitie) en Kajsa Ollongren (Binnenlandse Zaken) reageren op de vragen en opmerkingen die de partijen woensdag naar voren brachten.

Er is een Kamermeerderheid voor het wetsvoorstel, mits de wijzigingsvoorstellen erdoor komen die de coalitiepartijen samen met vier oppositiepartijen (GroenLinks, PvdA, SGP en 50PLUS) hebben ingediend. Deze zeven amendementen zijn in hun ogen nodig om de tijdelijke wet op belangrijke punten te verbeteren.

Ze regelen onder meer dat de Tweede Kamer het laatste woord krijgt over de coronamaatregelen die het kabinet wil treffen. Ook de coronaboete gaat omlaag naar 95 euro. De tijdelijke wet zal drie maanden geldig zijn maar kan telkens worden verlengd.

Het ene na het andere ziekenhuis stelt operaties en afspraken uit, en het aantal opgenomen coronapatiënten is inmiddels gestegen tot boven de duizend. Ernst Kuipers, voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg, legt donderdag weer uit wat de stand van zaken in de zorg is. Hij doet dat tijdens een persconferentie in het Erasmus MC in Rotterdam.

Tijdens de vorige persconferentie, afgelopen maandag, stelde Kuipers dat het aantal nieuwe coronabesmettingen snel moet gaan dalen. Als dat niet gebeurt, zijn misschien meer maatregelen tegen het virus nodig. Toen Kuipers dat zei, telde Nederland zo'n 4000 positieve tests per dag. Op woensdag was dat al opgelopen naar net geen 5000 gemelde besmettingen in een etmaal.

Reisbranchevereniging ANVR verwacht dat het aantal ontslagen in de reissector vanwege de coronacrisis dit jaar fors oploopt. "Op dit moment schat ik branchebreed al zo’n vijftien procent ontslagen. Maar dat zal oplopen tot zeker dertig procent. Ik verwacht dat circa achtduizend reismensen in dit jaar werkloos worden", zegt ANVR-voorzitter Frank Oostdam tegen De Telegraaf.

Een rondgang van de krant langs reisorganisaties levert een weinig rooskleurig beeld op. Corendon-topman Steven van der Heijden stelt dat het aantal medewerkers in Nederland nu is gedaald van 420 naar 280. En hij verwacht dat aantal verder afneemt naar ongeveer tweehonderd, begin 2021.

ABN AMRO rekent niet meer op een daling van de huizenprijzen in 2021. Eerder dit jaar ging het economisch bureau van de bank nog uit van een prijsdaling van 2 procent, maar die voorspelling is inmiddels bijgesteld naar nul procent. Dat zegt woningmarkteconoom Philip Bokeloh van ABN AMRO tegen De Telegraaf.

Economen dachten in het voorjaar nog dat de coronacrisis grote gevolgen zou hebben voor de woningmarkt. 'De economische consequenties van de lockdown en de beleidsreacties waren aanvankelijk niet goed te overzien', blikt Bokeloh terug. 'Ik kan mij niet inbeelden wat er was gebeurd als de 1,3 miljoen mensen die door de NOW-regeling hun baan behielden op straat waren beland.'