Een noodhorloge voor surfers om levens te redden en de KNRM te ontlasten

DEN HAAG - Materiaalpech op zee of verrast worden door bizarre weersomstandigheden. Als surfer in nood ben je dan volledig op jezelf aangewezen. Na jaren ontwikkelen en testen komt er volgend jaar een horloge op de markt waarmee watersporters in problemen sneller gevonden moeten worden. 'Je wil gewoon veilig de zee op', zegt tester Niels van Campen, zelf windsurfer bij Jumpteam Scheveningen.
'Als je 200 meter op zee bent, heb je golven van vier à vijf meter hoog. Als je daar bovenuit springt dan is het net alsof je uit de dakgoot springt. Dat geeft een enorme kick. Maar tegelijkertijd is het gevaarlijk.' Van Campen straalt als hij het over zijn sport heeft, maar hij kent ook de gevaren.
Twee jaar geleden kwam de watersporter in de problemen en raakte midden op zee zijn board kwijt. Een surfer die toevallig voorbij kwam, wist Van Campen te redden. 'Ik kwam aan de kant en ik was helemaal verdwaasd. Daar op zee ben je gewoon kansloos.'

KNRM: 'Zoeken naar surfer zonder positie is bijna kansloos'

De Koninklijke Nederlandse Reddingsmaatschappij (KNRM) werkt al jaren met de app SafeTrx. Schippers die in nood verkeren, slaan met deze app alarm. De dichtstbijzijnde reddingsdienst krijgt op die manier de positie van de schipper door. Samen met surfclub Jumpteam en KNRM onderzocht Van Campen of de app ook geschikt is voor surfers. Maar helaas, op zee een telefoon bedienen blijkt niet ideaal.
Maar de software van SafeTrx is wel te gebruiken en in samenwerking met Sony ontstond de noodhorloge. Met een druk op twee knoppen gaat er een signaal uit naar een reddingsdienst. Die weet precies waar de surfer in zee ligt. 'En dat kan levens redden', zegt Henk Kok van de KNRM. 'Bij een persoon die in het water ligt, steekt alleen zijn hoofd uit. Zoeken zonder dat je de positie weet, is dan bijna kansloos', legt Kok uit. 'Zeker als er wat golfslag is dan is dat enorm moeilijk.'

'De KNRM is natuurlijk geen watertaxi'

Bij surfers in nood, denk je al snel terug naar het drama afgelopen mei in de zee bij Scheveningen. Daar werden vijf surfers verrast door bizarre omstandigheden, onder meer door een dik pak schuim. 'Als die mensen zo'n horloge hadden gehad, hadden we ze natuurlijk wel sneller gevonden', zegt Kok. 'Tenminste dat moet je wel aannemen.' Hij wil verder niet speculeren of het horloge een leven had kunnen redden. 'Daar moet ik me verder niet aan wagen, maar het zou beter zijn dan niets bij je hebben. Dat wel.'
Met het horloge willen de bedenkers overigens niet alleen het zoeken vergemakkelijken. Ze willen daarmee ook de reddingsdiensten ontlasten door surfclubs een deel van de reddingen over te laten nemen. Van Campen: 'De KNRM is natuurlijk geen watertaxi. Wij verwachten eigenlijk maar dat wij continu overal gered worden, maar per jaar kost dat misschien tonnen, misschien wel miljoenen.'

Een horloge bij iedere club

Jumpteam Scheveningen heeft al een eigen reddingsboot. 'We zijn nu aan het kijken hoe we het beste kunnen organiseren dat de KNRM alleen uit vaart als er echt problemen zijn, maar dat wij een heleboel kleine ongelukjes zelf op kunnen lossen.' Het liefst zouden de bedenkers van het horloge ze bij alle surfclubs neerleggen zodat iedereen veilig het water op kan.
Volgens Kok rukken ze per jaar zo'n 200 keer uit om surfers te redden. Meestal gaat het om kitesurfers, maar ook windsurfers, suppers en golfsurfers komen soms in de problemen. Alleen al in Scheveningen staat de teller op 50 acties per jaar. Dus een verlichting van de werklast voor deze redders is zeker welkom. 'Maar', waarschuwt Kok, 'dan moet het horloge wel betaalbaar zijn. Als het een duur ding gaat worden, mist het zijn effect. Je wil natuurlijk dat iedereen hem om doet.'

Voor iedereen betaalbaar

Op de vraag wat het horloge moet gaan kosten, antwoordt Van Campen: 'Op dit moment 35 euro per maand. Kijk, het moet gewoon beschikbaar zijn voor iedereen en dan is dit nu nog te duur.' Maar, hij heeft goede hoop: 'Het is net als met elektrische auto's. Je moet het af en toe een zetje geven om te zorgen dat het voor iedereen aantrekkelijk wordt. En dan is dit de toekomst.'
Niels van Campen
Niels van Campen © Omroep West