Coronavirus: 'Mijd drukke momenten momenten bij eindejaarsinkopen'

Pas als een substantieel deel van de Nederlandse bevolking straks is ingeënt, kan er flexibeler worden omgegaan met de coronaregels. Dat zegt het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) naar aanleiding van berichten in het AD.

Die krant meldde dat mensen zonder vaccinatie zich mogelijk langer aan de regels moeten houden dan mensen die wél gevaccineerd zijn. Volgens de woordvoerder van het ministerie komt die situatie pas in beeld als de vaccinatiegraad hoog genoeg is, en dan nog alleen maar in zeer specifieke gevallen

De Veiligheidsregio Haaglanden roept haar inwoners op om de eindejaarsinkopen zoveel mogelijk uit te spreiden en drukke momenten te vermijden. Ook vraagt de veiligheidsregio winkeliers om terughoudend te zijn met Black Friday-acties.

'Stunten met prijzen geeft een onnodige drukte in de winkelstraten op één specifiek moment. Dat is onverstandig', zegt voorzitter Jan van Zanen van Veiligheidsregio Haaglanden. 'Winkeliers nemen maatregelen om te zorgen hun winkel coronaproof is. Help ze daarbij door niet op drukke momenten te komen en je inkopen, waar mogelijk, digitaal te doen bij lokale ondernemers.'

Mensen met een verzwakte afweer kunnen per direct behandeld worden met antistoffen om besmetting met het coronavirus tegen te gaan. De antistoffen zijn de afgelopen maanden uit bloedplasma gehaald van mensen die de ziekte hebben doorgemaakt.

Bloedbank Sanquin heeft de afgelopen maanden 4000 doses van de antistoffen geproduceerd en denkt dat daar tot januari nog eens 4000 bij komen. De voorraad is dus beperkt, zeker omdat een patiënt naar verwachting elke maand moet worden behandeld.

De Tweede Kamer wil dat een meldplicht komt voor bedrijven waar zogenoemde clusters van coronabesmettingen voorkomen onder het personeel. Een meerderheid stemt in met een voorstel daartoe van Esther Ouwehand, fractievoorzitter van de Partij voor de Dieren.

Een meldplicht helpt volgens Ouwehand om met name arbeidsmigranten beter te beschermen tegen het coronavirus. Zij vormen nog altijd een risicogroep, constateert ook het Outbreak Management Team (OMT) dat het kabinet adviseert over maatregelen tegen de uitbraak.

De GGD'en en het RIVM zijn volgens Ouwehand afhankelijk van informatie die bedrijven zelf geven over besmettingen onder hun medewerkers. Een meldplicht kan deze instanties helpen om daar zicht op te houden, zegt zij.

Meer dan 50.000 mensen die in de zorg werken, hebben het coronavirus opgelopen. Het virus is sinds het begin van de uitbraak vastgesteld bij 53.844 zorgmedewerkers. Vorige week stond de teller op 47.755. Dat betekent dat het aantal besmettingen onder zorgmedewerkers met 6089 is gestegen. Het gaat niet alleen om mensen die in ziekenhuizen werken, maar ook om bijvoorbeeld thuiszorgers en verplegers. Het is niet bekend waar ze besmet zijn geraakt. Een week eerder steeg het aantal positief geteste zorgmedewerkers met 6859, van 40.896 naar 47.755.

In de afgelopen acht maanden werden 637 zorgmedewerkers in een ziekenhuis opgenomen, een toename van 17 ten opzichte van vorige week. Van vijftien mensen die in de zorg werken, is bekend dat ze aan de besmetting zijn overleden. De jongste van hen was 40 jaar oud, de oudste 69.

Het coronavirus verspreidt zich steeds langzamer. Het zogeheten reproductiegetal, dat aangeeft hoe snel het virus rondgaat, is volledig gedaald tot onder de 1, en dat is voor het eerst sinds half juni. De daling komt door 'de maatregelen die eind september en medio oktober van kracht werden', aldus het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).

Het reproductiegetal staat nu op 0,91. Dat betekent dat 100 besmette personen 91 anderen besmetten, die op hun beurt ongeveer 83 anderen aansteken. Zo gaat het virus steeds langzamer rond en kan de uitbraak doven. Het getal is een schatting, het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu gaat ervan uit dat het getal tussen 0,89 en 0,93 zit, en dus sowieso onder de 1. Het gaat bovendien om het getal van 23 oktober. Daarna is het nog niet betrouwbaar uit te rekenen.

Tussen maandagochtend en dinsdagochtend zijn 4695 nieuwe coronagevallen geregistreerd. Dat is zo goed als gelijk aan maandag, toen het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) 4701 gevallen meldde. Het waren er aanvankelijk 4709, maar dat is dinsdag bijgesteld.

Het aantal sterfgevallen steeg afgelopen etmaal met 98. Dat wil niet zeggen dat al deze mensen de afgelopen 24 uur zijn overleden. Zulke informatie wordt soms met wat vertraging doorgegeven. Tussen zondagochtend en maandagochtend waren 40 sterfgevallen gemeld.

Het kabinet overweegt momenteel niet om in bepaalde regio's strengere coronamaatregelen te treffen. Dat is gezien de dalende cijfers nu niet nodig, zei minister Hugo de Jonge dinsdag na overleg over de coronacrisis.

'Wat we zien is dat er een forse daling is ingezet', aldus De Jonge. 'Dat is belangrijk. Een daling in het aantal besmettingen, in het aantal ziekenhuisopnames. Een daling in alle regio's." De daling betekent volgens De Jonge ook dat "we heel voorzichtig naar december kijken, wat er vanaf welk moment mogelijk zou kunnen zijn. Daar nemen we volgende week een besluit over.'

Over wat voor soort versoepelingen er dan wordt nagedacht voor december, daar wilde hij niet op vooruit lopen. 'Stap voor stap. We moeten eerst zien hoe die daling doorzet. We moeten waakzaam zijn, volhouden.' Want hoewel het aantal besmettingen flink is gedaald de afgelopen dagen 'is het aantal besmettingen nog steeds hoog', benadrukt De Jonge.

De pakketten van de Voedselbank bevatten deze weken wasbare mondkapjes en desinfecterende handgel. Hiervoor werkt Voedselbank Leidschendam-Voorburg samen met een lokale ondernemer en de gemeente.

Voor het initiatief benaderde Ali Goleli, eigenaar van GSM Walhalla uit Voorburg, de gemeente met zijn idee: 'Als je weinig geld hebt, dan zit je niet te wachten op de extra kosten voor mondkapjes. Maar ondertussen wordt wel verwacht dat je een mondkapje draagt. Daarom besloot ik als ondernemer mondkapjes beschikbaar te stellen.'

Wethouder Nadine Stemerdink is blij met het initiatief. 'Een heel mooi gebaar en voorbeeld van maatschappelijke betrokkenheid. In de strijd tegen corona is het dragen van een mondkapje een dringend advies. Maar het is niet gemakkelijk om dat advies op te volgen als je ieder dubbeltje moet omdraaien.'

Het Haagse stadsbestuur trekt de portemonnee om inwoners over te halen hun boodschappen en cadeaus voor Sinterklaas en Kerstmis bij de winkel om de hoek te halen. Winkeliersverenigingen kunnen maximaal tweeduizend euro krijgen waarmee ze hun winkelstraat en hun aanbod kunnen promoten. 'We willen lokale ondernemers een steuntje in de rug geven in deze coronatijd', zegt wethouder Saskia Bruines (D66).

Studenten van de opleiding Verpleegkunde aan de Hogeschool Leiden gaan niet naar een tentamen dat zij dinsdagochtend moeten maken in de Hooglandse Kerk. Ze vinden het moreel niet verantwoord om samen te komen met tweehonderd andere studenten voor de toets. 'Ik heb een oma voor wie ik graag boodschappen wil doen', zegt tweedejaars student Luc Overmeire.

Tussen februari en eind juli verdwenen 125.000 Nederlandse banen als gevolg van de coronacrisis. Ook liep het aantal WW-uitkeringen in de sectoren waarin de banen verdwenen flink op. Dat heeft uitkeringsinstantie UWV becijferd. De meeste banen verdwenen in sectoren die getroffen werden door de coronacrisis.

Bij uitzendbureaus verdwenen 31.000 banen, de specialistische zakelijke dienstverlening telde 15.000 banen minder. In de horeca sneuvelden 12.000 banen, in de cultuur, sport en recreatie verdwenen 10.000 banen. Deze sectoren werden direct getroffen door de coronamaatregelen. In deze sectoren werken volgens het UWV ook relatief veel mensen met een flexibel contract.

Volgens het UWV stond het aantal werkloosheidsuitkeringen (WW) eind september op 278.000, oftewel 16 procent meer dan in februari. In april was daar een piek te zien van 74.000 nieuwe uitkeringen. De stijging was het sterkst in de horeca, het personenvervoer, de reisbranche en de beveiliging.

De organisatie van de CPC Loop kijkt of het de editie van 2021 uit kan stellen naar het najaar. 'De verwachting is dat corona onvoldoende onder controle is', aldus Sigrid van der Toorn namens de NN CPC Loop. 'Met 40.000 deelnemers en een veelvoud aan toeschouwers, wordt het lastig.'

De organisatie van hardloopevenement 'de 20 van Alphen' houdt hoop in het voorjaar alsnog een coronaproof-editie neer te kunnen zetten. 'We hebben de ambitie om dat op een veilige manier door te laten gaan', vertelt voorzitter Ronald Verkade. 'Maar we realiseren ons tegelijkertijd ook dat het niet makkelijk gaat worden.'

Scholen kunnen gerust sinterklaas of kerst vieren, maar ze moeten het klein houden en dus geen groepen ouders, verzorgers en anderen uitnodigen. Dat 'dringende advies' geeft de PO-Raad, de sectororganisatie van basisscholen. De raad krijgt veel vragen van scholen die willen weten hoe ze in de feestmaand december moeten handelen.

'Bijeenkomsten op scholen met enkel personeel en leerlingen, zoals een sinterklaas- of kerstviering, zijn toegestaan', benadrukt de PO-Raad. Vanwege de coronarisico's moeten personeelsleden ook tijdens vieringen wel altijd 1,5 meter afstand van elkaar houden.

Over de invulling van het sinterklaasfeest hebben scholen volgens de PO-Raad veel 'leuke en creatieve ideeën'. Zo wordt her en der gebruikgemaakt van mogelijkheden om op afstand contact te hebben met Sinterklaas. Bijvoorbeeld via een videoverbinding. Ook neemt Sinterklaas soms filmpjes op, die in de klas vertoond kunnen worden.

Als een coronavaccin beschikbaar komt, zouden leraren voorrang moeten krijgen. Dat vindt onderwijsbond AOb. 'Leerkrachten moeten door blijven werken onder ingewikkelde omstandigheden. Als je dat van ze vraagt, is het ook logisch dat ze voorrang krijgen bij vaccinaties', laat een woordvoerder weten. De zorgvakbonden Nu'91 en CNV Zorg & Welzijn hebben nog geen standpunt ingenomen over voorrang bij vaccinaties voor mensen die in de zorg werken.

Maandag bleek dat een van de potentiële coronavaccins, van de Amerikaanse farmaceut Pfizer en het Duitse BioNTech, in proeven veelbelovende resultaten laat zien. Pfizer en BioNTech verwachten voor het einde van het jaar de eerste doses te kunnen leveren en tegen het eind van volgend jaar zouden genoeg vaccins moeten zijn gemaakt om 650 miljoen mensen in te enten. De Europese Unie heeft alvast 200 miljoen doses besteld.

Het RIVM zoekt nieuwe vrijwilligers om mee te doen aan Infectieradar. Op de site kunnen mensen aangeven welke klachten ze hebben. Hiermee kan het RIVM zien in welke regio's en doelgroepen coronagerelateerde klachten voorkomen. De deelnemers geven wekelijks door of ze zulke klachten hebben. 'Hoe meer mensen meedoen, hoe beter', stelt het RIVM.

Het RIVM lanceerde de website al eerder dit jaar, maar werd toen snel uit de lucht gehaald nadat de NOS had gemeld dat de site een beveiligingslek bevatte. Buitenstaanders konden de ingevulde vragenlijsten zien. In oktober kwam de site weer online, maar alleen voor mensen die zich eerder dit jaar hadden opgegeven. Het RIVM gaat nu weer op zoek naar nieuwe deelnemers.

De Haagse Crocquetterij in de Haagse Foodhallen was nog geen jaar open, maar heeft de handdoek in de ring moeten gooien. De zaak is failliet. Oorzaak: de coronacrisis. 'We begonnen hier als etalage', vertelde eigenaar Tom de Heij dinsdagochtend in West Wordt Wakker op Radio West. 'De eerste maand waren we heel succesvol, maar een paar maanden later kregen we de eerste lockdown en werd het foodhal-concept zwaar geraakt.' In 'winterslaap' gaan, vond hij geen optie, omdat er geen duidelijkheid is hoe lang het allemaal gaat duren. 'Ik had zoiets van: nu ermee kappen.' Maar hij zit niet bij de pakken neer, benadrukt hij. 'We leveren ook heel veel aan restaurants en hotels, al staat dat nu vanwege corona op een laag pitje.'

Divali, een van de belangrijkste feesten in het hindoeïsme, wordt vrijdag vanwege de coronapandemie op een alternatieve manier gevierd. Normaal gesproken wordt dit feest aangrepen om bij elkaar te komen, maar dit jaar is het programma 'gedownsized'. In de Nieuwe Kerk in Den Haag is er wel een Divali-viering, van 17.00 tot 18.00 uur, maar zonder publiek. Tijdens deze viering zijn Divali-boodschappen te horen en speelt een ensemble van het Residentie Orkest een concert met Raj Mohan. Via een livestream en de radio kan dit alles toch gevolgd worden, vertelt Rajesh Ramnewash van het Nationaal Divali Comité. 'De coronacrisis heeft ons laten zien dat je ook zo ontzettend veel mensen kunt bereiken', benadrukte Ramnewash dinsdagochtend in West Wordt Wakker op Radio West. 'Meer dan we normaal in het theater kunnen ontvangen.'

Door de groei van het aantal commerciële teststraten en testen door bedrijven zelf dreigen de GGD's het zicht te verliezen op de ontwikkeling van het coronavirus, meldt EenVandaag op basis van eigen onderzoek. Doordat ruim een derde van alle coronatests niet door de gezondheidsdiensten worden uitgevoerd en niet alle resultaten bij de GGD's worden gemeld, is niet alles over de mate van verspreiding bekend.

Mensen gaan ondanks de aangescherpte coronamaatregelen vaker de deur uit dan tijdens de eerste virusgolf. Zo is het aantal personen dat de voorbije weken tóch is gaan winkelen drie keer zo groot als tijdens de 'intelligente lockdown' in het voorjaar. Ook op de snelwegen is het iets drukker tijdens de huidige, gedeeltelijke lockdown en ook gaan mensen vaker naar school of werk dan tijdens de eerste virusuitbraak. Dit meldt de Stentor op basis van cijfers van onderzoeksbureau DAT.Mobility.

Bijna een op de drie mantelzorgers met een baan zit tegen een burn-out aan. Veel werkende mantelzorgers komen in de knel met hun zorgtaken door de coronacrisis. Dat meldt vakbond CNV, die onderzoeker Maurice de Hond 750 mantelzorgers naar hun mening en ervaringen heeft gevraagd. Dinsdag is het de Dag van de Mantelzorg. De coronacrisis plaatst mantelzorgers voor totaal nieuwe problematiek. Dagbestedingen die ineens gesloten zijn, belemmerende regels die zorgtaken bemoeilijken, aldus CNV-voorzitter Piet Fortuin. Hij spreekt van alarmerende cijfers.

Het coronavirus lijkt op zijn retour. In de afgelopen zeven dagen zijn waarschijnlijk ongeveer 45.000 mensen positief getest, aanzienlijk minder dan de week ervoor. Het exacte cijfer komt dinsdag van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Dan wordt ook bekend hoeveel sterfgevallen en ziekenhuisopnames in de afgelopen week zijn gemeld, en of het zogenoemde reproductiegetal is veranderd. Dat cijfer geeft aan hoe snel het virus zich verspreidt.

Het kabinet overlegt dinsdag nog over een verbod op de verkoop en het afsteken van vuurwerk komende jaarwisseling. Maandag werd al duidelijk dat zo'n verbod er hoogstwaarschijnlijk komt - om zo de overbelaste zorg in deze coronatijd te ontlasten - maar vooral de compensatie van de verkopers van vuurwerk, die hard worden getroffen door de maatregel, is nog onderwerp van gesprek.

Robert Barker van de Partij voor de Dieren zou een vuurwerkverbod in deze tijd 'een heel goed signaal' vinden. Dat zei hij dinsdagochtend in West Wordt Wakker op Radio West. 'De zorg is al overbelast, dit kun je er in de zorg niet bij hebben.' Maar hij is sowieso geen voorstander van particulier vuurwerk. 'Omdat daar vaak slachtoffers bij vallen. Het veroorzaakt schade bij mens en dier.'

Frits Broks van de Rijswijkse Vuurwerkhal zag zo'n verbod 'al een beetje aankomen'. 'Ze zijn hier in de politiek al vele jaren mee bezig.' Volgens hem zochten de politici 'een smoes' om dit erdoor te krijgen. 'En nu hebben ze corona als reden opgegeven.' Hij heeft geen begrip voor een vuurwerkverbod. 'Je krijgt nu juist toestanden', meent hij. 'Want illegaal vuurwerk wordt toch wel verkocht. Als je je best doet, heb je dat binnen een halfuur te pakken. En ze brengen het ook nog bij je thuis. Ze slaan de plank helemaal mis bij de overheid...'

Voor de Rijswijkse Vuurwerkhal zou een vuurwerkverbod daarnaast grote financiële gevolgen hebben. 'De eindejaarsperiode is goed voor driekwart van mijn jaaromzet.'

Startende verzorgenden verdienen zo weinig dat ze nauwelijks in hun dagelijks levensonderhoud kunnen voorzien. Dat motiveert hen niet om in de zorg te blijven werken, concludeert een belangrijke adviesraad. Een oplossing kan ‘geen dag langer wachten’. Voorzitter Jet Bussemaker van de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS) maakt zich in het AD zorgen over de financiële positie van verzorgenden, zo blijkt uit het dinsdag te verschijnen kabinetsadvies Applaus is niet genoeg. Daarin staan aanbevelingen om de uitstroom tegen te gaan. De voormalige PvdA-bewindsvrouw noemt de situatie van verzorgenden met een deeltijdbaan ‘precair’. 'Het is op die manier moeilijk om economisch zelfstandig te zijn.'

Bijna de helft van de Nederlandse werknemers werkt sinds de coronacrisis deels of gedeeltelijk thuis. Maar dat doen ze vaak wel gebogen over keukentafels, wippend op eetkamerstoelen of onderuitgezakt op de bank. Slechts een op de drie heeft alle benodigdheden voor een goede thuiswerkplek, schrijft De Telegraaf.

De wintersport dreigt dit seizoen in het water te vallen door de aanhoudende reisbeperkingen. Oostenrijk en Zwitserland openen op zijn vroegst pas met de kerst de pistes, als alle seinen ’op geel’ staan. Frankrijk en Italië zijn door de lockdowns voorlopig helemaal onzeker. Dat blijkt uit een rondvraag van De Telegraaf in de reisindustrie in Nederland en in de Alpen.

Hoeveel besmettingen waren er in jouw gemeente? Op ons coronadashboard zie je onder andere het huidige risiconiveau van jouw regio en de dagelijkse ziekenhuisopnames.