Verdachte meldt zich na zien beelden van helpdeskfraudeurs in Team West

De man was gefilmd terwijl hij op 1 oktober in Den Haag geld opnam dat door een 71-jarige vrouw uit Haaksbergen was overgemaakt. Zij was gebeld door iemand die zich voordeed als bankmedewerkster. Die maakte de vrouw wijs dat ze tegen fraude beschermd moest worden, omdat haar gewone rekening niet verzekerd zou zijn.

Het slachtoffer geloofde het niet meteen, maar de vrouw aan de telefoon belde met een nummer dat ze ook op de site van haar bank zag staan, dus ze dacht dat het toch klopte en maakte 4910 euro over naar een rekening waar het wel veilig zou zijn. Maar ze bleek het slachtoffer van oplichters.

Bij deze bankhelpdeskfraude worden mensen gebeld door iemand die zich voordoet als bankmedewerker. Die vraagt om hun geld snel over te maken naar een 'veilige' rekening, omdat criminelen er anders mee aan de haal zouden gaan.

'Ze maken gebruik van spoofing', legde cybercrimespecialist Gina Doekhie van de politie Den Haag uit in Team West. 'Dat is een trucje waarbij ze een andere identiteit aannemen. Via applicaties op een telefoon stellen ze in dat ze niet hun eigen nummer gebruiken om een slachtoffer te bellen, maar het nummer van bijvoorbeeld een bank.'

Slachtoffers denken vanwege het telefoonnummer van de bank dat ze met een echte bankmedewerker te maken hebben. 'Ze misleiden je zo dat jij geld naar hen overmaakt. Het is een geloofwaardig verhaal, soms hebben ze al gegevens van je die ze vinden op social media of die ze door phishing in handen hebben gekregen, dus het is niet gek dat mensen er in trappen. Daar hoef je je niet voor te schamen', zegt Doekhie.

In de honderden aangiftes die de politie Den Haag dit jaar al kreeg van dit soort oplichting, zitten veel overeenkomsten. De zogenaamde bankmedewerker maakt het slachtoffer wijs dat criminelen toegang dreigen te krijgen tot de bankrekening, of dat ze zelfs al bezig zijn om geld over te maken. Om te voorkomen dat al het geld verdwijnt, moet het slachtoffer het snel overmaken naar een veilige rekening van de bank. Het slachtoffer wordt beloofd dat als alles weer onder controle is, het bedrag zal worden teruggestort.

In werkelijkheid zijn die 'veilige rekeningen' in beheer bij de criminelen. Het zijn niet hun eigen rekeningen, maar die van zogenoemde geldezels. Dit zijn mensen die worden geronseld om hun rekening tegen betaling beschikbaar te stellen aan iemand die bij de criminele organisatie hoort. Met de pinpas en pincode wordt het geld van de slachtoffers vervolgens opgenomen, vaak vlak nadat het is overgemaakt.

De politie waarschuwt dat dit soort fraude voor geldezels grote gevolgen kunnen hebben. Zij maken zich namelijk schuldig aan een strafbaar feit, iets dat ze vaak niet weten volgens Doekhie. De aanstuurders van de fraude zijn vaak moeilijk te traceren, net als de mensen die de telefoontjes naar de slachtoffers doen. Maar de geldezels zijn makkelijker te vinden, omdat hun rekening wordt gebruikt.

Geldezels die ontmaskerd worden, krijgen een strafblad en hun bankrekening wordt afgesloten door de bank. 'Ze krijgen daar problemen mee, ook in de toekomst. Voor jongeren die dat niet beseffen, is het zaak om op te passen aan wie ze hun bankrekening uitlenen', zegt Doekhie.