Winkeliers vol vragen lockdown in: 'Het is een fucking schande dat sommigen wel open mogen'

Premier Mark Rutte maakte tijdens zijn toespraak van maandagavond bekend dat Nederland op slot gaat. Maar de regering heeft voor essentiële winkels een uitzondering gemaakt. Bloemenwinkels met een verkoop buiten zijn een van de uitzonderingen die wel open mogen blijven. 'We hebben met een tafel de entree afgezet, zodat er bij ons geen hond de winkel in kan', zo vertelt de Leidse ondernemer.

Het was voor Faas wel even spannend. 'Het is even afwachten hoe de regels uitgelegd worden. Want er is nog veel onduidelijk. De handhaving is net geweest en die hebben alles goedgekeurd, maar of dat zo blijft, dat weten we eigenlijk nog niet. We tasten nog volledig in het duister. Net kwam er een klant binnen die een familielid had die op sterven ligt, en die vroeg of wij wel gewoon de bloemen konden doen. Gelukkig kan dat nog, wat dat betreft merk je wel dat we een essentiële winkel zijn.'

Toch heeft Faas een rustige dag gehad. 'Het is vandaag de laatste schooldag, dus er lopen nog wel wat mensen, maar verder is het net alsof er een bom is afgegaan in de Breestraat. Dat terwijl er toch wel winkels open zijn gegaan. Zo zit naast mij een brillenzaak. Die waren zelf verbaasd dat ze een essentiële winkel zijn.'

In Wateringen is Ramon Doré met kledingwinkel Ravage de hele dag druk bezig geweest. Ook hij heeft een afhaalpunt voor zijn winkel gecreëerd voor de deur van zijn winkel. 'Het zit niet in onze aard om stil te zitten', legt hij uit. 'Nadat vorige week doorsijpelde dat niet-essentiële winkels dicht zouden moeten, zijn we gaan brainstormen wat we zouden kunnen doen. En zo kwamen we op de afhaalbalie. Mensen kunnen online bestellen en via Facetime kunnen we onze producten ook aan ze laten zien. En als ze iets willen hebben dan bezorgen we of kunnen ze het bij de afhaalbalie afhalen.'

De afhaalbalie van Ravage gaat in tegen de ministeriële regeling. 'Voor winkels geldt dat geen afhaalfunctie mogelijk is in verband met de risico’s dat daardoor alsnog grote groepen winkelend publiek op gang komen. Hiervoor geldt een uitzondering voor het afhalen van reeds bestelde goederen in winkels voor doe-het-zelf-artikelen, zoals bouwmarkten. Ook voor bibliotheken geldt dat ze open mogen om gereserveerde boeken af te halen en terug te brengen. Voor de overige winkeliers is bezorgen wel een mogelijkheid', zo heeft de regering naar aanleiding van de nieuwe lockdown laten weten.

Doré zegt af te wachten wat de overheid gaat doen. 'Toen we vanmorgen begonnen, stond de politie gelijk voor de deur om te vragen wat we van plan waren. We hebben het uitgelegd en dat vond hij toen goed. Het is dinsdag ook niet druk geweest, maar ik kan me voorstellen dat ze het alsnog heroverwegen als er een rij voor de balie komt te staan. Maar zo lang het kan, gaan we door. En anders gaan we volledig over op online en gaan we de bestellingen alleen nog maar bezorgen.'

De ondernemer zou het vervelend vinden als hij de balie moet sluiten, maar het stoort hem vooral dat andere winkels wel open mogen blijven. 'Het is een fucking schande dat de HEMA wel open mag', reageert de Wateringer. 'Alleen omdat ze rookworsten en gebakjes verkopen zijn ze een levensmiddelenwinkel en mogen ze hun deuren openen.'

Alle vestigingen van dat warenhuis zijn opengegaan. Wel is er een beperking in de producten die ze mogen verkopen. Zo mogen er naast de etenswaren alleen babyspullen worden verkocht. Alle overige producten zijn alleen nog maar online te bestellen. 'We zijn de hele ochtend bezig geweest om de winkel zo in te richten dat mensen alleen bij de producten kunnen die we mogen verkopen', vertelt een medewerker van het filiaal in Gouda.

Dat er een discussie zou komen over wat wel of geen essentiële winkel is, dat zag premier Mark Rutte al aankomen. 'En ik zeg in alle openheid: over elk van deze maatregelen, over elke locatie, elk beroep, elke doelgroep valt een lange discussie te voeren', zo zei hij tijdens zijn toespraak. 'Want bij ons kan het met wat aanpassingen toch best veilig? Bij ons zijn toch geen besmettingen geweest? Of wat is nou de bijdrage van specifiek deze groep aan de verspreiding van het virus? Het zijn allemaal begrijpelijke vragen en argumenten.'

Zo zit ook de tuinbranche met vragen. Winkels als Welkoop en Ranzijn mogen openblijven, terwijl andere winkels in de branche hun deuren gesloten moeten houden. 'De dierverzorging is essentieel en winkels die meer dan 50 procent van hun omzet uit dit segment halen, mogen openblijven', zo legt een woordvoerder van brancheorganisatie Tuinbranche Nederland uit. 'Maar of ze ook tuinartikelen mogen verkopen, dat is nog niet helemaal duidelijk. We zien dat ze hier gepast mee omgaan, maar vergelijk het met bijvoorbeeld de Kruidvat. Die verkopen ook niet alleen shampoos en geneesmiddelen. De HEMA heeft geprobeerd een schifting te maken, maar het we zijn nu aan het aftasten wat mogelijk is.'

De brancheorganisatie hoopt dat er nog wat ruimte komt voor het afhalen van producten. 'Iedereen gaat nu naar online bestellingen, maar daardoor raken de bezorgdiensten overbelast. Met de winkelsluitingen wordt dit alleen maar erger. Hier zouden wij met onze grote winkels wel een rol in kunnen spelen, omdat wij heel makkelijk mensen kunnen ontvangen. Dus wij pleiten voor gelijke monniken, gelijke kappen. De horeca en doe-het-zelfbedrijven mogen afhalen regelen, dus waarom wij niet?'

De ondernemers blijven in ieder geval voorlopig nog wel even met de vraag zitten waarom zij dicht moeten en andere winkels wel open mogen blijven. 'Iedereen zegt dat wij geen essentiële winkel zijn', besluit Doré zijn verhaal. 'Maar als iemand geen kleding meer heeft en naakt over straat gaat lopen dan krijgt hij toch echt een boete. Dus leg mij maar uit waarom wij geen essentiële winkel zijn en een slijterij wel.'