Coronavirus: Ziekenhuizen over planbare zorg: 'Alles wat gepland staat, gaat gewoon door'

De gemeente Zuidplas heeft een verbod op carbidschieten ingesteld. Het verbod is opgenomen in de Algemene Plaatselijke Verordening. De gemeente wil zo voorkomen dat er gevaarlijke situaties ontstaat door ondeskundig gebruik, waardoor de druk op de zorg toeneemt.

Ziekenhuispersoneel moet sneller worden gevaccineerd dan nu is voorzien. De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) en de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU) dringen daarop aan bij het kabinet. 'De situatie in ziekenhuizen en umc's dreigt onhoudbaar te worden als langer dan nodig moet worden gewacht op vaccinatie', stellen de twee organisaties.

NVZ en NFU wijzen op het toenemende ziekteverzuim onder het ziekenhuispersoneel. Ze vinden dat ook huisartsen hoger op de prioriteitenlijst moeten komen. 'De NVZ en NFU vinden het onbegrijpelijk dat de Gezondheidsraad en het kabinet geen voorrang geven aan diegenen die het hardst nodig zijn om patiënten te verzorgen en de samenleving zo snel mogelijk terug naar normaal te brengen: ziekenhuisprofessionals en huisartsen.'

Volgens de organisaties is ook 'de samenleving als geheel gebaat bij een snellere vaccinatie van deze professionals'. Bij besluiten over het verzwaren of verlichten van de lockdown speelt de druk op de zorg in ziekenhuizen immers een grote rol. 'Vermindering van ziekteverzuim bij ziekenhuismedewerkers is essentieel om de capaciteit op peil te houden', aldus NVZ en NFU.

'Mensen die afspraken hebben moeten, gewoon blijven komen', reageert HMC Westeinde op het nieuws dat alle ziekenhuizen de planbare reguliere zorg stil leggen om de coronazorg aan te kunnen. 'We hadden al weinig planbare zorg, maar alles wat gepland staat gaat gewoon door', aldus de raad van bestuur.

Ook het Reinier de Graaf Ziekenhuis laat weten dat alle afspraken en operaties die in het ziekenhuis gepland zijn doorgaan. 'Wij benadrukken dat ook traumazorg, verloskundige en oncologische zorg doorgaan', staat in een reactie. 'Als verdere afschaling van onze reguliere zorg noodzakelijk zou zijn, kijken onze specialisten zorgvuldig of het medisch verantwoord is om een operatie of afspraak af te zeggen.'

De ziekenhuizen reageren hiermee op het bericht van Het Landelijk Netwerk Acute zorg. Voorzitter Ernst Kuipers liet aan de NOS weten dat alle niet-urgente zorg in ziekenhuizen en zelfstandige klinieken wordt afgeschaald om personeel vrij te spelen in de rest van de zorg, vanwege het toenemende aantal coronapatiënten.

Het coronavirus heeft zijn opmars afgelopen week voorgezet. 'Alle seinen staan nog steeds op rood', vat het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) de situatie samen. Het instituut registreerde de laatste zeven dagen opnieuw fors meer besmettingen dan een week eerder: in totaal 82.340. Daarvan zijn er wel circa 6000 toe te schrijven aan de week daarvoor.

Door een computerstoring werden de betreffende meldingen pas later verwerkt. In de vorige weekrapportage meldde het RIVM 58.412 nieuwe gevallen, maar het werkelijke aantal was dus nog hoger. Na correctie van de cijfers bedraagt de stijging in de afgelopen week zo'n 20 procent.

Het aantal aan Covid-19 gerelateerde sterfgevallen nam ook toe. Het RIVM registreerde afgelopen week 472 overlijdens, een week eerder waren het er 398.

KWF Kankerbestrijding noemt het 'zorgelijk' dat ziekenhuizen alle niet-acute zorg moeten staken vanwege het hoge aantal coronapatiënten. 'Dit kan veel schade veroorzaken voor mensen die kankerzorg krijgen. Ook emotioneel', aldus een woordvoerster.

Dinsdag werd bekend dat ziekenhuizen alle niet-acute, planbare zorg stilleggen om de grote toename van het aantal coronapatiënten aan te kunnen. Behandelingen die binnen zes weken noodzakelijk zijn om blijvende gezondheidsschade of verlies van levensjaren te voorkomen, gelden als kritiek en gaan dus door. Dat betekent dat alle andere niet-acute zorg voor onder meer kankerpatiënten komt te vervallen.

Na het tonen van een negatieve coronatest mogen reizigers weer vanuit het Verenigd Koninkrijk en Zuid-Afrika naar Nederland, laat Minister Stef Blok (Buitenlandse zaken) dinsdag weten. Wel moeten de reizigers bij terugkeer tien dagen in quarantaine. Dinsdagmiddag wordt met de vervoerders afgestemd wanneer zij kunnen beginnen met het controleren van de testen.

Mensen die geopereerd moeten worden aan een hernia, liesbreuk of versleten heup, zullen langer moeten wachten. Deze ingrepen vallen onder de zogeheten 'electieve zorg' die in ziekenhuizen volledig wordt stilgelegd om de groeiende golf aan coronapatiënten aan te kunnen. Minister Tamara van Ark zegt zich 'te realiseren dat dit veel pijn, verdriet en onzekerheid kan geven'.

De ziekenhuizen moeten echter 'alles inzetten op het doorgaan van de zorg die echt geleverd moet worden, omdat anders levensjaren verloren gaan of blijvende gezondheidsschade ontstaat', zegt Van Ark. Ze benadrukt dat het wel of niet doorgaan van een behandeling altijd een medische beslissing is.

Bij tientallen coronatestlocaties wordt het medisch afval niet niet goed verpakt en afgevoerd, meldt de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). Dat is gevaarlijk, want iedereen die betrokken is bij het inpakken en vervoeren van het afval, kan zo worden besmet.

De ILT ging tussen 7 en 11 december langs bij 39 testlocaties, zowel commercieel als van de GGD. Een bezocht ziekenhuis, elf van de 24 GGD-testlocaties en negen van de veertien bezochte commerciële testlocaties waren in overtreding. In alle gevallen ging het om het afvoeren van corona-afval alsof het gewoon bedrijfsafval was. Daarnaast ging het bij 'een handvol' locaties mis met het coderen en afsluiten van de containers waarin het afval wordt weggegooid.

Een aantal dierentuinen gaat de coronacrisis mogelijk niet overleven. Dat zegt een woordvoerster van de Nederlandse Vereniging van Dierentuinen (NVD). De dierentuinen hebben zwaar te lijden gehad van de eerste lockdown eerder dit jaar en krijgen een extra klap door de huidige lockdown. 'De kerstvakantie gaat eraf, dat is normaal een kans om geld te verdienen. De dierentuinen draaien nu op hun reserves, maar het wordt langzamerhand wel een penibele situatie.'

Alle planbare reguliere zorg in ziekenhuizen en zelfstandige klinieken wordt gestaakt om personeel vrij te spelen in de rest van de zorg. Dat meldt minister Van Ark voor Medisch Zorg. 'Het is echt alle hens aan dek in de ziekenhuizen de komende weken", zegt Van Ark. "Helaas moet planbare reguliere zorg in deze bijzondere periode toch worden afgeschaald.'

Door het stijgend aantal corona-patiënten in ziekenhuizen, loopt de druk op de zorg op. De ziekenhuizen kampen door de hoge werkdruk en besmettingen onder personeel nu al met een hoog ziekteverzuim. En de piek komt naar verwachting in januari.

Verder worden voorbereidingen getroffen om het aantal IC-bedden op te schalen naar 1450. Normaal zijn dat er 1150. Ook worden er weer patiënten verplaatst naar Duitsland, weet de NOS.

Jeroen van Elewout revalideert nog dagelijks van zijn coronainfectie omdat hij na zijn ontslag uit het LUMC in Leiden opnieuw heeft moeten leren lopen en schrijven. Gisteren bracht Van Elewout als dank driehonderd kerstpakketten bij de IC-medewerkers van het LUMC, die zeven weken voor zijn leven vochten. Dat meldt mediapartner Sleutelstad. Verpleegkundige Jessica Maas en afdelingshoofd Evert de Jonge waren blij Van Elewout weer te zien en in betere gezondheid dan een paar maanden geleden.

In elk kerstpakket zat een persoonlijke handgeschreven brief. 'Het lijkt misschien een beetje op een kinderhandschrift', vertelde Van Elewout. 'Maar ik heb opnieuw moeten leren schrijven. Toen ik het ziekenhuis uit kwam, kon ik echt niets meer. Alles moet ik opnieuw aanleren, maar het belangrijkste is: ik leef gelukkig nog.'

De overheid heeft sommige afwijzingen van coronasteun aan bedrijven niet goed gemotiveerd en daarmee noodsteun onterecht afgewezen. Dat stelt het College van Beroep voor bedrijfsleven (CBb), dat de overheid tot 22 januari de tijd geeft om dit op te lossen.

Het gaat om de TVL-regeling, waarbij ondernemingen een tegemoetkoming van de vaste lasten konden aanvragen. Bij de berekening van die steun wordt rekening gehouden met de volgorde waarin de Kamer van Koophandel bedrijfsactiviteiten in het register noteert. Daarbij zou volgens de overheid de eerst vermelde activiteit de hoofdactiviteit zijn, en dus bepalend voor de berekening van de steun. Het CBb heeft beslist dat de overheid niet automatisch van deze volgorde mag uitgaan, als de ondernemer dit bestrijdt. 'Reden is dat in de regelgeving niet bepaald is welke activiteit als hoofdactiviteit moet worden gezien.'

Het is zeer de vraag of Nederlandse vrachtwagenchauffeurs die momenteel in het Verenigd Koninkrijk zitten, op tijd thuis zijn voor Kerstmis. "Ik hoop het, maar vrees met hele grote vrezen of het gaat lukken", zegt bestuurder Willem Dijkhuizen van vakbond FNV. Hij wil echter niet hardop zeggen dat de chauffeurs in hun vrachtwagencabine kerst moeten vieren. Ook branchevereniging Transport en Logistiek Nederland (TLN) wil daar nog niet aan.

'Roepen dat ze niet op tijd thuis zijn, vind ik onvoldoende', aldus Dijkhuizen. Hij roept op tot creativiteit in bijvoorbeeld de havens en bij de veerboten. 'Geef de Nederlandse chauffeurs bijvoorbeeld voorrang", zegt hij. "Er is echt wel iets te bedenken.'

De politie let tijdens de jaarwisseling op volle huiskamers en illegale feesten waarbij de coronaregels worden overtreden, mits agenten daar tijd voor hebben. Tijdens oud en nieuw geeft de politie op de eerste plaats voorrang aan het handhaven van de openbare orde.

'Tijdens de jaarwisseling geven we prioriteit aan het afhandelen van geweldsincidenten en zorgen we dat brandweer, boa's en ambulancepersoneel hun werk kunnen doen. Dat zal altijd voorgaan. En daar heeft de politie op oudejaarsavond vaak de handen vol aan. Als de drukte het toelaat, gaan we handhaven op het vuurwerkverbod en de coronamaatregelen', zegt een woordvoerster van de Nationale Politie.

De jaarlijkse nieuwjaarsvoorstelling van de gemeente Zoetermeer in het Stadstheater is vanwege de lockdown en de aangescherpte coronamaatregelen afgelast. De nieuwjaarstoespraak van burgemeester Michel Bezuijen wordt via een videoboodschap uitgezonden in de eerste week van het nieuwe jaar.

'Net als vele stadsgenoten keek ik uit naar de nieuwjaarsvoorstelling. Al zou deze door de coronamaatregelen al zonder publiek en via een livestream plaatsvinden', licht burgemeester Michel Bezuijen toe. 'Sinds 15 december is Nederland in een verdere lockdown om het coronavirus onder controle te krijgen. Dat heeft ons doen besluiten om voor ieders gezondheid de nieuwjaarsvoorstelling af te gelasten.' De nieuwjaarstoespraak is vanaf 6 januari te zien via de website van de gemeente Zoetermeer en via het Facebook-, Twitter- en Instagramkanaal van de gemeente Zoetermeer.

De GGD waarschuwt dat oplichters proberen mensen geld afhandig te maken via valse corona-smsjes. 'De GGD geeft nooit een testuitslag via sms', waarschuwt de GGD Hollands Midden. 'Klik niet op de link in de sms en gooi het bericht direct weg.'

De farmaceuten Pfizer en Moderna testen of hun coronavaccins ook effectief zijn tegen de nieuwe variant van het virus, die onder meer is opgedoken in het Verenigd Koninkrijk. Dat bericht CNN, dat zich baseert op verklaringen van de bedrijven. De nieuwe virusvariant zou extra besmettelijk zijn en dat zorgt internationaal voor grote bezorgdheid. Veel landen, waaronder ook Nederland, hebben het vliegverkeer vanuit het Verenigd Koninkrijk laten stilleggen om verspreiding van de gemuteerde versie van het virus tegen te gaan.

De vaccinatie van zorgmedewerkers start in de regio's Hollands Midden en Haaglanden een week later dan bijvoorbeeld in de regio Rijnmond, omdat eerst op kleine schaal bekeken wordt hoe het inenten verloopt. 'Wij willen in die ene week leren van het vaccin', legde directeur Sjaak de Gouw van de GGD Hollands Midden dinsdagochtend uit in West Wordt Wakker op Radio West.

'Het is een nieuw vaccin. Als we zien dat bepaalde dingen dan nog niet goed gaan, willen we niet in 25 regio's diezelfde fout maken. Nu hebben we nog een week om het proces te polijsten, zal ik maar zeggen. Om de laatste dingetjes die niet goed gaan eruit te halen. We doen het heel zorgvuldig, daarbij past het dat we eerst een soort uitvoeringstoets doen. Niet dat de mensen proefkonijnen zijn, maar met name qua het proces. Zorgen dat we de laatste kinderziektes eruit halen, waardoor we de week daarna in 25 regio's vol aan de slag kunnen.'

Vanwege een in Zuid-Afrika ontdekte besmettelijke variant van het Covid-19 virus heeft de Nederlandse overheid sinds maandagavond 21.00 uur een vliegverbod ingesteld voor alle vluchten met passagiers van Zuid-Afrika naar Nederland. Deze maatregel geldt tot uiterlijk 1 januari 2021.

Oud-Hagenaar Jan Keyzer woont in Zuid-Afrika. Hij snapt heel goed waarom de overheid deze maatregel neemt. Hij geeft aan dat het aantal besmettingen met de virusvariant daar de afgelopen tijd 'omhoog is geknald' van 30.000 naar 110.000. 'Ze hebben geen idee waarom deze variant zich zo snel verspreidt', vertelde hij dinsdagochtend in West Wordt Wakker op Radio West. Al houdt hij er rekening mee dat jongeren hierbij een rol spelen, omdat die volgens hem massaal naar feestjes gaan. 'Maar ik hoor niet dat er veel mensen ernstig ziek zijn.'

Om het oplopende aantal coronapatiënten op de intensive care op te vangen worden bedden op ic's voor kinderen opgeofferd. Door bedden af te stoten op de kinderintensivecareafdelingen kan het personeel bijspringen op de ic's voor volwassenen. In het LUMC in Leiden is de intensive care voor kinderen teruggebracht van elf naar zes bedden, meldt de Volkskrant. In het UMC Groningen worden volwassen coronapatiënten op de kinder-ic opgenomen.

Zorginstellingen doen vanwege de toegenomen werkdruk tijdens de tweede coronagolf steeds vaker een beroep op het Rode Kruis voor ondersteuning. Volgens de hulporganisatie is het aantal aanvragen om bijstand sinds november verdubbeld. Op dit moment ondersteunt het Rode Kruis 21 ziekenhuizen en verpleeghuizen in het land en dagelijks komen nieuwe verzoeken binnen.

Van het leeuwendeel van de mensen die tijdens de eerste coronagolf in de zorg wilden helpen, is uiteindelijk geen gebruik gemaakt. Zo'n 22.800 aanmeldingen kwamen tot in juni binnen bij het samenwerkingsverband Extra Handen voor de Zorg. Maar slechts 2800 mensen hebben in die periode daadwerkelijk een tijdelijke werkplek gekregen, meldt de Commissie Werken in de Zorg in een rapport aan minister Tamara van Ark (Medische Zorg).

Dat op veel mensen uiteindelijk geen beroep is gedaan terwijl in de zorg wel veel vraag bleef naar mensen, komt volgens de commissie door uiteenlopende redenen. Zo had een deel geen zorgdiploma of zorgachtergrond, wat wel een vereiste was. Verder worden reistijd en inzetbaarheid als obstakels genoemd.

De meest betrokken ministers in het kabinet vergaderen dinsdagochtend weer over de ontwikkelingen rond het coronavirus. Tijdens dat reguliere overleg wordt onder meer besproken of de vondst van een mogelijk besmettelijkere mutant in Nederland tot extra maatregelen moet leiden.

Grote, nieuwe ingrepen zitten er waarschijnlijk niet aan te komen. Het kabinet kondigde vorige week een zeer strenge lockdown aan. Met de sluiting van onder meer kappers, sportscholen en niet-essentiële winkels, zijn nu vrijwel alle gelegenheden waar veel mensen samen kunnen komen al dicht. Afgelopen weekeinde werd bovendien een vliegverbod ingesteld van en naar het Verenigd Koninkrijk, waar het gemuteerde virus als eerste opdook. Ook per boot of trein kunnen passagiers de oversteek naar Nederland niet meer maken.

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) geeft dinsdag weer een wekelijks overzicht van de verspreiding van het coronavirus in Nederland. Het aantal besmettingen lag in de afgelopen week opnieuw beduidend hoger dan een week eerder, zoveel is zeker. Het weektotaal kan heel goed boven de 80.000 uitkomen.

De overheid wil in paginagrote advertenties in de landelijke dagbladen de bevolking geruststellen over het coronavaccin dat maandag ook voor gebruik in de Europese Unie is goedgekeurd. Het Rijk stelt dat het vaccin van Pfizer en BioNTech zorgvuldig is ontwikkeld en dat het vaccineren in Nederland op 8 januari kan beginnen.

'Het Europees Geneesmiddelen Agentschap (EMA) en het Nederlandse College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) keuren een vaccin alleen goed als de werkzaamheid, kwaliteit en veiligheid zijn aangetoond. En dat is dus nu voor dit vaccin een feit', staat in de advertentie. 'Coronavaccins moeten voldoen aan dezelfde strenge eisen als andere vaccins. Veiligheid staat voorop. De ontwikkeling en beoordeling gaan sneller dan gebruikelijk. Dat kan omdat wereldwijd onderzoeken naar vaccins gelijktijdig worden uitgevoerd en kennis wordt gedeeld. Dat scheelt tijd.'

Het coronavaccin dat is ontwikkeld door de Amerikaanse farmaceut Pfizer en de Duitse biotechnologiefirma BioNTech is naar alle waarschijnlijkheid ook werkzaam tegen de gemuteerde variant van het coronavirus die in Groot-Brittannië is opgedoken, zegt BioNTech-topman Ugur Sahin. Volgens hem zijn daar genoeg aanwijzingen voor vanuit wetenschappelijk oogpunt.

'We hebben het vaccin al op ongeveer twintig andere virusvarianten met andere mutaties getest. De immuunreactie die door ons vaccin ontstaat, heeft steeds alle virusvormen gedeactiveerd', aldus Sahin, die arts en oncoloog is.

Nederland kan in het eerste kwartaal van 2021 iets meer doses van het Pfizer-vaccin verwachten dan eerder bekend was. 'Wat we hebben afgesproken is dat we tot het eind van het eerste kwartaal 2,49 miljoen doses vaccins kunnen leveren', zei Marc Kaptein, medisch directeur van Pfizer Nederland, bij Nieuwsuur. 'Dat is ietsje meer dan dat we eerst hadden beloofd.'

Hoeveel besmettingen waren er in jouw gemeente? Op ons coronadashboard zie je onder andere het huidige risiconiveau van jouw regio en de dagelijkse ziekenhuisopnames.