Van de hoofdredactie: We bieden geen betaald podium aan bewezen onzin

De dienstverlening van onze omroep bestaat er in onze ogen uit dat we inwoners informeren, feiten brengen en deze feiten waar nodig van context voorzien. Hoe ga je dan om met geluiden van organisaties als Gezond Verstand en Viruswaanzin, zo was het dilemma in een jaar waarin waarheden, halve waarheden en onwaarheden rond corona massaal werden gedeeld. Voor die keus heeft deze omroep gestaan.

Dat we journalistiek hoor- en wederhoor plegen, juist in ingewikkelde situaties, dat staat buiten kijf. Zolang we kritische vragen mogen stellen en die beantwoord zien, is er voor elke maatschappelijke stroming plek in onze berichtgeving. Die ruimte hebben we ook daadwerkelijk geboden en dat hoort zo. Maar hoe ga je dan om met een reclameboodschap die een partij als Gezond Verstand wil inkopen? Is daar dan plek voor bij de regionale publieke omroep?

Die vraag hebben wij onlangs met 'neen' beantwoord. Ik zal uitleggen waarom. Je zou kunnen volhouden dat we leven in een vrij, democratisch land en dat - zolang iets niet bij wet is verboden - daar ook plek voor moet zijn. Je zou kunnen bepleiten dat we daarom juist niet tegen het verbieden van reclamespots van bijvoorbeeld Gezond Verstand moeten zijn. Het is een toegestane club die weliswaar wordt beschuldigd van complottheorieën, maar ook gewoon een blad uitgeeft dat verkrijgbaar is in boekwinkels.

De stelling kan zijn dat wanneer in die reclamespot zelf de wet niet wordt overtreden, en wanneer duidelijk is dat het reclame is, je het vooral niet moet tegenhouden. Vrijheid van meningsuiting is een groot goed, zo heet het dan, ook als het ongemakkelijk voelt.

Toch hebben wij bij Omroep West die spot zo snel mogelijk van zender gehaald, nadat deze er aanvankelijk doorheen was geglipt en luisteraars de vraag stelden waarom wij dit uitzonden. Waarom deze spot dan niet en bijvoorbeeld wel ruimte in reclamezendtijd voor politieke partijen, die ook van alles kunnen en mogen beweren? Dit is ons antwoord: politieke partijen hebben allereerst een maatschappelijk en juridisch geaccepteerde status en voegen zich via de politiek in het nationaal debat, wat dat debat dan ook mag zijn of hoe zij dit debat ook voeren. Organisaties als Gezond Verstand of Viruswaanzin, of aanhangers van complettheorieën zijn in die zin volgens ons niet op een lijn te stellen met politieke partijen.

Zij vertegenwoordigen een tegengeluid dat juist de bijl aan de wortels van ons democratisch bestel tracht te zijn. Dat doen zij door verdachtmakingen te uiten en wantrouwen te creëren ten opzichte van gevestigde instituties en de wetenschap in het algemeen. Ook de journalistiek zelf wordt in hun ogen gezien als deel van de tegen de burger samenzwerende elite, waardoor ieder relativerend journalistiek tegengeluid op basis van feiten en context op voorhand kansloos is.

Als publiek gefinancierde omroep vinden wij het niet onze taak een platform te bieden aan deze veelal bewezen onzin, daarom hebben we besloten de commercial niet meer uit te zenden. Voor journalistiek debat en bijdragen, in een setting met ruimte voor vragen en tegenwicht, zijn zulke organisaties voor alle duidelijkheid altijd welkom.

Het was een jaar waarin onze redactie heeft geprobeerd u via al onze kanalen zo optimaal mogelijk te informeren. Bij radio hebben we dat gedaan in een nieuwe programmering en met andere muziek en uit reacties blijkt dat u deze veranderingen op prijs stelt. Het was door corona een onstuimig en gedenkwaardig jaar - met dankzij u in elk geval een bijzonder slot. Zelfs onze collega's van NPO Radio 2 deden de handen op elkaar voor u allen en voor ons omdat we bijna 7000 kaarten verzamelden voor een eenzame vrouw.

De reacties waren even ontroerend als overweldigend en de 96-jarige mevrouw Meurer gaat dankzij u hoopvol en omarmd het nieuwe jaar in. Ze is iedereen ontzettend dankbaar. 'Ik heb er geen woorden voor, maar ik probeer het: iedereen heel hartelijk bedankt. Dat meen ik uit de grond van mijn hart.'

Het is zeker niet alles verdeeldheid dat corona bracht. Namens de redactie van Omroep West wens ik u het beste voor 2021.