Waarschuwen en dreigen met boetes, aanpak gemeenten tegen illegaal vuurwerk lijkt te werken

Ingeleverd vuurwerk
Ingeleverd vuurwerk © Omroep West
REGIO - In de strijd tegen illegaal vuurwerk hebben gemeenten rondom de afgelopen jaarwisseling voornamelijk gewaarschuwd. Dat blijkt uit een rondgang van Omroep West langs alle 26 gemeentes in het uitzendgebied. Naast het strafrecht kunnen vuurwerkovertreders door hun gemeente aangepakt worden met een zogeheten bestuurlijke maatregel, om te zorgen dat ze niet nog een keer in de fout gaan. Die straf kan variëren van een waarschuwing, tot dreigen met een boete en huisuitzetting. Die ultieme maatregel is afgelopen jaar niet ingezet. Wel sloot de gemeente Delft twee opslagboxen na de vondst van een partij illegaal vuurwerk.
De politie nam afgelopen jaar in heel Nederland 122.815 kilo illegaal vuurwerk in beslag. Dat is twee keer zoveel als het jaar daarvoor, blijkt uit de jaarlijkse vuurwerkbarometer van het Openbaar Ministerie. Daarin is niet meegenomen het consumentenvuurwerk dat in beslag genomen is vanwege het vuurwerkverbod dat afgelopen jaarwisseling gold om de zorg niet extra te belasten tijdens de coronacrisis.
Hoe gevaarlijk het is om illegaal vuurwerk thuis te hebben, bleek wel op oudejaarsdag in Alphen aan den Rijn. In een flat aan het Aïdaplein ontplofte illegaal vuurwerk. De bewoner zou geprobeerd hebben een vuurwerkbom te maken van illegale Cobra's. Een 38-jarige man die op bezoek was, raakte zwaargewond en moet een deel van zijn arm missen. De explosievenopruimingsdienst moest er na de ontploffing aan te pas komen om de flat veilig te stellen.

116 kilo illegaal vuurwerk

Begin november werd in Rijswijk een 19-jarige man aangehouden nadat de politie 116 kilo 'zwaar illegaal vuurwerk' ontdekte bij hem thuis en in een kelderbox. Als de partij was ontploft, dan hadden er doden kunnen vallen, waarschuwde de politie destijds. De man kreeg een boete. Daarnaast kreeg hij ook van de gemeente nog een bestuurlijke maatregel opgelegd. Bij een volgende overtreding zou zijn huis gesloten kunnen worden en zou hij een boete van 21.750 euro krijgen. Dit is de enige zaak waarin de gemeente Rijswijk zo'n maatregel oplegde.
In andere gemeenten werden ook dit soort maatregelen ingezet. Steden als Leiden en Zoetermeer, beiden zo'n 125.000 inwoners volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek, zetten zestien en elf keer een bestuurlijke maatregel in. Leiden veertien keer voor vuurwerk en twee keer voor geweld. Naast waarschuwingsbrieven werd gedreigd met boetes voor wie opnieuw in de fout zou gaan. In Zoetermeer was dat negen keer voor vuurwerk en twee keer omdat er een grote partij legaal vuurwerk werd ontdekt. In Den Haag, de grootste stad in onze regio, werden opvallend weinig bestuurlijke maatregelen opgelegd. Daar verstuurde gemeente zes waarschuwingsbrieven.

Bollenstreek en Westland

Naast deze steden, vallen ook de gemeente Lisse, Teylingen en Hillegom in de Bollenstreek op. De gemeentes, die samenwerken, met samen bijna 83.000 inwoners, legden in totaal negen bestuurlijke maatregelen op. In Hillegom en Teylingen dreigde de gemeente een woning te sluiten en in Lisse werd na het aantreffen van illegaal vuurwerk zeven keer een gebiedsverbod opgelegd.
Aan de andere kant van onze regio, in de gemeente Westland (ruim 110.000 inwoners) werd tweeëndertig keer ingegrepen door de gemeente. Er werd elf keer gewaarschuwd, vijf keer gedreigd met een boete en er werden zestien gebiedsverboden opgelegd.

Werking

De meeste gemeenten zijn tevreden met de mogelijkheden die ze kunnen inzetten tegen het bezit en opslag van illegaal vuurwerk en ze denken ook dat de maatregelen effect hebben. Leidenaren tegen wie eerst gedreigd werd met een boete gingen niet opnieuw in de fout, laat de gemeente weten. 'De last onder dwangsom blijkt te werken', is de conclusie.
Ook in Katwijk geloven ze in de maatregelen: 'De inzet van bestuurlijke middelen heeft zeker een afschrikkende werking indien deze naast het strafrecht worden ingezet.' Zo denken ze er ook over in de gemeentes Hillegom, Lisse en Teylingen: 'Een waarschuwing dat de gemeente over kan gaan tot sluiting van de woning is naar ons inziens een verstrekkende en ingrijpende maatregel waar veel consequenties aan zitten voor de eigenaar. Het ligt in de rede dat dit wel afschrikt.'

Westland

De burgemeester van de gemeente Westland, Bauke Arends, ziet ook het nut in de van de maatregelen. 'Op de plekken waar we die maatregelen hebben ingezet, is het vele malen rustiger verlopen', vertelt hij. 'Dus daar heeft het blijkbaar wel zijn effect gesorteerd.' Arends legt uit dat iedereen betrapt wordt met illegaal vuurwerk in huis een gebiedsverbod krijgt. 'Je mag dan alleen maar thuis zitten en niet buiten zijn. Dat is de maatregel die ik standaard opleg.'
Als mensen zich gedragen hebben ze aan mij helemaal geen kwaaie pier - Bauke Arends, burgemeester Westland
Op de vraag of het middel niet te zwaar is en of mensen niet dubbel gestraft worden, is Arends duidelijk: 'Mensen moeten zich gedragen. Als ze dat gewoon doen, dan hebben ze aan mij helemaal geen kwaaie pier. Op het moment dat je je vervelend gedraagt en je veroorzaakt overlast en schade, en ik kom er via de politie achter wie het is, dan krijg je van mij gewoon een bestuurlijke waarschuwing en dan pak ik je gewoon aan, klaar.'
Burgemeester Bauke Arends over maatregelen tegen illegaal vuurwerk
Omroep West stuurde alle gemeentes in het uitzendgebied een vragenlijst over de opgelegde maatregelen in het afgelopen half jaar. De gemeenten Nieuwkoop, Oegstgeest, Midden-Delfland en Bodegraven-Reeuwijk hebben onze vragen niet beantwoord.