Coronavirus: 'Test- en prikstraten blijven zo veel mogelijk open'

Het is na invoer van de avondklok wel iets rustiger geworden op straat, maar niet noemenswaardig meer dan het daarvoor toch al was. Dat blijkt uit waarnemingen met straatcameras, op drie drukke pleinen in Amsterdam. Er was na negen uur toch al bijna niemand op straat, constateert de hoofdonderzoeker aldus de Volkskrant.

In totaal heeft de avondklok een paar procent aan mensen op straat gescheeld, blijkt uit de Amsterdamse waarnemingen, van in totaal ruim zesduizend zich verplaatsende wandelaars, fietsers en andere voorbijgangers op straat. Niet omdat we ons slecht aan de avondklok houden - maar omdat veel mensen dat daarvoor onbewust ook al deden, constateren de wetenschappers in een tussentijdse analyse van hun nog lopende onderzoek.

'Je kunt niet uitsluiten dat een avondklok in een andere fase van de pandemie misschien een ander effect heeft, zegt onderzoeksleider Marie Rosenkrantz Lindegaard van het Nederlands Studiecentrum Criminaliteit en Rechtshandhaving. Maar in een lockdown maakt de avondklok kennelijk weinig verschil. De mensen gingen toch al alleen naar buiten als het echt nodig was.'

Tussen donderdagochtend en vrijdagochtend zijn 4365 positieve coronatests geregistreerd. Dat is meer dan op woensdag en donderdag, en ook meer dan gemiddeld. In de afgelopen weken lag het aantal gevallen op vrijdagen juist wat lager dan op donderdagen. In de afgelopen zeven dagen zijn 27.331 nieuwe gevallen gemeld bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Dat komt neer op 3904 gevallen per etmaal. Dat gemiddelde daalt al een paar weken.

Het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen daalt verder tot net boven de 2000. Ziekenhuizen behandelen momenteel 2052 mensen vanwege Covid-19, de ziekte die door het coronavirus wordt veroorzaakt. Dat is het laagste aantal sinds 18 december. Het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding zegt dat het gemiddeld aantal opnames daalt. Of dat zo blijft, hangt af van de Britse variant. Half februari zou het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen weer kunnen gaan toenemen, en die stijging zou in elk geval tot half maart kunnen aanhouden.

Coronateststraten en vaccinatielocaties blijven de komende dagen zo veel mogelijk open.

GGD Haaglanden laat weten dat ze zaterdag de situatie voor de testlocaties gaan bepalen. De vaccinatielocaties hebben zondag aangepaste openingstijden, van 9.00 tot 17.00 uur, in plaats van 8.00 tot 20.00 uur. Wie buiten die tijden een afspraak had, krijgt een nieuwe afspraak. Zondag wordt de situatie opnieuw bekeken voor maandag.

De teststraten in het gebied van GGD Hollands Midden gaan pas dicht als het code rood is. 'We houden alle test- en vaccinatielocaties sneeuwvrij en strooien. We hebben heaters achter de hand voor het geval de nutsvoorzieningen uitvallen. Alle locaties zijn overigens binnen en winterproof.'

De GGD zegt flexibel om te gaan met mensen die door het weer te laat komen voor hun afspraak, desnoods blijft de GGD langer open. 'De boodschap aan mensen die gevaccineerd willen worden is: schiet niet in de stress als u vertraagd bent door het winterweer, maar kies altijd voor veiligheid. Wij helpen u als u er bent. Ook als dat een uur later is dan uw afspraak gepland stond.'

Als mensen zelf niet durven komen kunnen zij hun afspraak omplannen via het landelijke afsprakennummer uit de uitnodigingsbrief.

De Universiteit Leiden gaat al het onderwijs tenminste tot en met 19 maart online laten plaatsvinden. 'Dit is dus langer dan de lockdown voor nu is afgekondigd. De reden is dat dit voor zowel studenten als docenten duidelijkheid biedt hoe de rest van dit onderwijsblok eruit gaat zien', aldus de universiteit. 'Het geeft docenten ook zekerheid voor het vormgeven en voorbereiden van hun onderwijs.'

Kleinschalig practicumonderwijs en mentor- en tutoraatbijeenkomsten blijven wel fysiek plaatsvinden. Andere coronamaatregelen op de universiteit blijven gewoon van kracht, zoals het reserveren voor studieplekken, het verbod op activiteiten bij studieverenigingen en het advies om zoveel mogelijk thuis te werken.

Nu er vriesweer op komst is terwijl we nog midden in de strenge coronalockdown zitten, komen de veiligheidsregio's alvast met een aantal regels voor schaatspret op natuurijs.

De natuurijsbanen mogen open. Mensen van 18 jaar en ouder mogen daar in hun eentje schaatsen of hooguit met z'n tweeën, maar dan wel op anderhalve meter afstand. Jongeren tot en met 17 mogen wel in grotere groepjes schaatsen. Schaatswedstrijden en toertochten zijn niet de bedoeling en kleedkamers en kantines van ijsverenigingen blijven dicht. Maar een koek-en-zopietent, waar je buiten iets te eten en drinken afhaalt, mag wel.

Als het te druk is op de ijsbaan, ga dan weer weg, drukken de veiligheidsregio's de enthousiastelingen op het hart. Het beste is als ijsverenigingen een 'coronacoördinator' aanwijzen, die de baan kunnen sluiten als er te veel schaatsers zijn.

Een groot deel van de mensen op de werkvloer voelt zich onveilig vanwege het coronavirus, blijkt uit een rondgang van de vakbond CNV onder 1200 werkenden met een fysiek beroep die niet thuis kunnen werken. 71 procent van de ondervraagden zegt zich onveilig te voelen tegen een mogelijke coronabesmetting. 63 procent van de werkenden ziet de aandacht voor de coronamaatregelen op de werkvloer de laatste tijd verslappen. 70 procent van de ondervraagden zegt daardoor een verhoogd risico te hebben om een coronabesmetting op te lopen op het werk.

Bijna de helft van de werkenden geeft bovendien aan dat het ziekteverzuim op hun werk toeneemt. Een kwart van de ondervraagden zou liever thuis werken vanwege het risico op een coronabesmetting. 'Dit zijn zorgelijke uitkomsten', aldus Piet Fortuin, voorzitter van CNV. 'Het is onbestaanbaar dat we al tien maanden in deze crisis zitten, maar miljoenen Nederlanders zich nog steeds onveilig voelen op het werk.'

Het Outbreak Management Team (OMT) bespreekt vrijdag op verzoek van het kabinet het hele pakket maatregelen dat er nu ligt om de Britse variant van het coronavirus te bestrijden. Belangrijke vraag is wat er met de avondklok moet gebeuren. Die omstreden maatregel loopt woensdagochtend af.

RIVM-directeur Jaap van Dissel gaf donderdag in de Tweede Kamer aan dat er weinig of geen ruimte is voor versoepelingen. En ook voorzitter Ernst Kuipers van het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ) zei deze week al dat het heel verstandig zou zijn om de avondklok te verlengen.

Er lijkt een nieuwe, derde golf van besmettingen aan te komen door de veel besmettelijkere Britse variant van het virus. Het kabinet maakte daarom dinsdagavond bekend dat de huidige lockdown wordt voortgezet tot 2 maart. Er komt wel een kleine versoepeling voor de detailhandel en de basisscholen mogen weer open.

Farmaceut Janssen Biotech uit Leiden heeft de Amerikaanse geneesmiddelenautoriteit toestemming gevraagd om diens coronavaccin op de markt te zetten. Dat maakte het Amerikaanse moederbedrijf Johnson & Johnson (J&J) bekend. Het gaat om een aanvraag voor een versnelde goedkeuring van het vaccin bij de Food and Drug Administration (FDA).

Janssen meldde vorige week op basis van proeven dat hun coronavaccin 66 procent bescherming tegen het coronavirus biedt. Dat is lager dan bij andere middelen. De al goedgekeurde vaccins van Pfizer/BioNTech en van Moderna bieden volgens proeven ongeveer 90 procent bescherming.

Het adviescomité van de FDA heeft 26 februari een vergadering ingepland om de mogelijke goedkeuring van het Janssen-vaccin te bespreken. Nederland heeft 11 miljoen doses besteld. Johnson & Johnson verwacht in de 'komende weken' een vergunning voor het gebruik van het vaccin aan te vragen bij het Europees Geneesmiddelenbureau EMA.

Onderzoekers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) zeggen dat in de eerste vijf weken van de tweede coronagolf 2482 mensen zeker of vermoedelijk zijn overleden aan het nieuwe coronavirus. Dat is ruim 70 procent meer dan het aantal door corona veroorzaakte sterfgevallen dat het RIVM heeft vastgesteld over die periode. In totaal zijn tussen maart en november bijna 13.000 mensen overleden aan Covid-19.

Het CBS heeft hiervoor doodsoorzaakverklaringen van artsen geanalyseerd. Daardoor komen ook door corona veroorzaakte sterfgevallen in beeld die niet bekend zijn bij het RIVM, dat zich baseert op GGD-meldingen. Dat komt onder meer omdat GGD'en deze sterfgevallen niet altijd doorgeven aan het RIVM, ook omdat dit niet verplicht is. Bovendien kunnen artsen soms op basis van het klinisch beeld vaststellen dat iemand is overleden aan het nieuwe coronavirus, terwijl het RIVM alleen bijhoudt hoeveel mensen zijn overleden die positief zijn getest.

Een aantal burgemeesters heeft grote twijfels over de aankomende Tweede Kamerverkiezingen. Dat zeggen ze in het NRC. De burgemeesters vrezen dat de verkiezingsdag, 17 maart, zou kunnen fungeren als besmettingshaard van het coronavirus. Ook bestaat de vrees dat kiezers uit angst voor het coronavirus wegblijven. De vijf burgemeesters zeggen in de krant dat de verkiezingen moeten worden uitgesteld.

'We moeten heel simpel zeggen: we gaan dit nu niet doen', zegt Luc Winants (CDA), burgemeester van Venray en de burgemeesters van Medemblik, Echt-Susteren, Zevenaar en Ede sluiten zich daarbij aan. 'Als het ministerie nu aan alle burgemeesters zou vragen of zij het een goed idee vinden de verkiezingen te laten doorgaan, denk ik dat je uitkomt op fiftyfifty', citeert de krant Frank Streng (Medemblik, VVD). Burgemeesters zijn verantwoordelijk voor de organisatie van de uitvoering van de verkiezingen.

Het is nog te vroeg om te gaan werken met een vaccinatiebewijs. Dat zegt Marc Kaptein, medisch directeur Nederland van vaccinfabrikant Pfizer, in het televisieprogramma Op1. 'Als je gevaccineerd bent tegen corona, word je in principe niet ziek, maar je kunt nog niet zeggen dat je geen drager bent van het virus. Daar is het laatste woord absoluut nog niet over gesproken. Het is daarom veel te vroeg voor een vaccinatiebewijs. Je kunt daar pas in april/mei mee gaan experimenteren.'

De Gezondheidsraad schreef donderdag in een advies aan de minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid dat instellingen en bedrijven volgens de wet in principe de vrijheid hebben om een vaccinatiebewijs te vragen bij de toegang tot voorzieningen. Het gaat om bijvoorbeeld zorginstellingen, scholen, horecabedrijven en organisatoren van evenementen.

Volgens Kaptein zal de impact van het vaccineren in het tweede kwartaal zichtbaar worden. 'We gaan de hoeveelheid vaccins enorm opschalen. In het 2e kwartaal gaan we 8 miljoen dosis leveren. In het derde kwartaal komt daar nog een zelfde hoeveelheid bovenop. Het virus haalt rare streken uit. Maar met een derde prik kunnen ook tegen mutaties anti-lichamen worden aangemaakt.'

Hoeveel besmettingen waren er in jouw gemeente? Op ons coronadashboard zie je onder andere het huidige risiconiveau van jouw regio en de dagelijkse ziekenhuisopnames.