Raad Krimpenerwaard knettert: coalitie als minderheid verder

Het Klant Contact Centrum van gemeente Krimpenerwaard
Het Klant Contact Centrum van gemeente Krimpenerwaard © Gemeente Krimpenerwaard
KRIMPENERWAARD - Een opgestapte wethouder, een partij die uit de coalitie stapt en vier partijen die (alweer) als minderheidscoalitie verder zullen moeten. Alle ingrediënten voor een politiek circus zijn aanwezig in de gemeenteraad van Krimpenerwaard. De afgelopen weken heeft het daar flink geknetterd. Na een bespreking in de gemeenteraad dinsdagavond zullen de partijen VGBK, VVD, ChristenUnie en D66 de gemeente de komende tijd blijven besturen. Lokaal OP1 trok zich terug en zal zich bij de oppositie voegen, die nu in de meerderheid is.
Op 25 januari kreeg burgemeester Roel Cazemier een ontslagbrief op de mat van wethouder Janette Hofman (Lokaal OP1). 'Op advies van bestuur en fractie van Lokaal OP1' stapt ze per direct op. Tegelijkertijd laat coalitiepartij Lokaal OP1 weten uit de coalitie te stappen. De reden daarvoor? De wethouder en de partij houden de kaken op elkaar. 'Wij hebben mediastilte', zegt fractievoorzitter Geke Smit van Lokaal OP1 zelfs in aanloop naar het debat dinsdagavond.
Een dag later verschijnt een brief van de overige coalitiepartijen – Vereniging Gemeentebelang Krimpenerwaard (VGBK), VVD, CU en D66 – dat ze als minderheidscoalitie verder gaan. De vier partijen zeggen 'te betreuren, maar te respecteren' dat de wethouder opstapt en Lokaal OP1 zich terugtrekt. De coalitie gaat van achttien naar vijftien zetels, de oppositie bestaat nu uit zeven partijen met in totaal zestien zetels.

Polderen als minderheid

Met nog een jaar te gaan tot de verkiezingen zal het polderen worden voor de minderheidscoalitie, die nu steun moet zoeken bij oppositiepartijen om besluiten er doorheen te krijgen. Fractievoorzitter van coalitiepartij VVD, Pascal Zuijderwijk, maakt zich daar niet zoveel zorgen om. 'Met een aantal oppositiepartijen hebben we een goede band, dus we vinden elkaar op de inhoud. Dat verwacht ik ook in de toekomst.'
Volgens Zuijderwijk voelde Lokaal OP1 zich een 'vijfde wiel aan de wagen'. Echt lekker liep het ook niet, geeft hij toe. 'Maar ik heb het altijd als loyale partij ervaren. Het is ergens wel jammer, het had van mij niet direct gehoeven zo.' Het besluit om als minderheid door te gaan, heeft volgens de VVD-fractievoorzitter met bestuurlijke continuïteit te maken. 'Als we de handdoek in de ring gooien, heeft niemand er wat aan.'
In 2018 verloor de coalitie in de gemeenteraad van Krimpenerwaard ook al de meerderheid. De coalitie van VGBK, VVD, ChristenUnie en D66 verloor toen één zetel na het vertrek van raadslid Wisja Pannekoek, die uit VGBK stapte en even later verder ging als eenmansfractie Waard18. Die minderheid werd toen omgezet in een meerderheid nadat Lokaal OP1 zich bij de coalitie voegde.
De overgebleven coalitiepartijen zijn niet van plan weer op zoek te gaan naar een numerieke meerderheid. 'Het moet mogelijk zijn om met de huidige samenstelling te blijven werken tot na de verkiezingen in 2022', zei raadslid van VGBK, Pascal van der Hek.

Exacte reden vertrouwensbreuk blijft onduidelijk

In het debat dinsdagavond over de situatie kwam Lokaal OP1 ook niet echt met een verklaring waarom zij het niet meer zagen zitten om de rit met de andere vier partijen uit te zitten. 'We willen niet met modder gooien, maar gaandeweg is er wrijving ontstaan waarbij de chemie is verbleekt. Er was onvoldoende basis van vertrouwen binnen het college', zei de partij bij monde van raadslid Peter Gabeler. 'Wij hebben besloten de oppositie in te gaan en we zullen dat constructief doen. We willen er geen spektakel van maken en snel weer overgaan tot de orde van de dag.'
Een commissievergadering halverwege januari over het uitvoeringsprogramma cultuur was de druppel, bleek uiteindelijk uit het debat. De breuk leidt niet tot gejuich bij de oppositie, ondanks dat ze een meerderheid krijgen ten opzichte van de coalitie. 'De coalitie heeft voor de tweede keer in één termijn de meerderheid verloren. Niet echt een prestatie om trots op te zijn. Het schaadt het vertrouwen in de politiek', stelde CDA-fractievoorzitter Irma Bultman. 'Het aanblik van het politieke circus in Krimpenerwaard is geen fraaie. Met dit soort gedoe verwijderen we ons nog verder van de inwoners vandaan', stelde Jan Verburg, fractievoorzitter van de SGP.

Oppositiepartij PrO zegt vertrouwen in college op

Voor oppositiepartij PrO Krimpenerwaard, dat twee zetels heeft, was de maat vol voor het huidige college. Fractievoorzitter Ad Struijs zegde daarom het vertrouwen op in het college via een motie van afkeuring, dat eigenlijk een motie van wantrouwen was. Volgens Struijs is er sprake van een 'bestuurlijk wespennest in het college'.
Ook riep Struijs op om de huidige wethouders te vervangen voor vakwethouders. De voorzitter van de gemeenteraad, burgemeester Roel Cazemier, moest het ook ontgelden bij PrO. De burgemeester zou volgens Struijs geen voorzitter meer mogen zijn.

Geen meerderheid, steun voor burgemeester

Ondanks dat de andere oppositiepartijen ook niet stonden te springen om de gang van zaken, vond de motie van afkeuring van PrO geen meerderheid. Het huidige college kan dus aanblijven. Ook vond Struijs geen meerderheid voor zijn andere voorstellen om vakwethouders te benoemen en om burgemeester Cazemier zijn voorzitterschap te ontnemen.
Sterker nog: de burgemeester kreeg 'onvoorwaardelijke steun' van de rest van de gemeenteraad. De andere partijen waren vooral ontstemd over de moties van PrO. 'Dit is weer een nieuw dieptepunt van wat we met elkaar meemaken', reageerde Wisja Pannekoek, fractievoorzitter van Waard18. Irma Bultman van het CDA noemde het 'moties voor de bühne'.