D66: 'Haagse politie moet slachtoffers van verkrachting maximaal bijstaan'

Uit onderzoek blijkt volgens Van der Werf dat het aantal slachtoffers in Nederland dat een verkrachting bij de politie meldde de afgelopen zeven jaar met zestig procent is gestegen. Tegelijkertijd daalde het aantal aangiftes. D66 denkt dat mensen ontmoedigd worden tijdens gesprekken met zedenrechercheurs, zo stelde D66-fractievoorzitter Van der Werf woensdagmiddag tijdens een debat hierover.

'Als een slachtoffer melding maakt van een verkrachting volgt er eerst een gesprek met een zedenrechercheur', zei Van der Werf. 'Er wordt informatie gegeven over de mogelijke vervolgstappen en het is hier waar de kloof tussen melding en aangifte ontstaat. Om het maar even kort samen te vatten: er is sprake van onbewust ontmoedigen.'

Het college van burgemeester en wethouders heeft een andere verklaring voor de toename van het aantal verkrachtingen en het achterblijven van de aangiftes, zo blijkt uit de antwoorden op raadsvragen die D66 heeft gesteld. 'Hieruit kan worden afgeleid dat mensen de weg naar de politie beter weten te vinden en dat de meldingsbereidheid hoger is', schrijft het college. 'Het slachtoffer beslist uiteindelijk zelf of er aangifte gedaan wordt. De politie is hierin niet bepalend.'

Maar dat vindt D66 te makkelijk. 'Als je überhaupt de drempel van de melding overgaat, is de manier waarop je geadviseerd wordt natuurlijk allesbepalend', stelt Van der Werf. 'Als iemand je ernstig mishandelt of bij je inbreekt en iets steelt, dan zegt de politie toch ook niet: hier geef ik geen advies over? Het feit dat het onderwerp taboe is, wil nog niet zeggen dat een strafrechtelijke afhandeling dat ook is.'

D66 wil dat de politie slachtoffers 'maximaal' bijstaat. Van der Werf: 'Welk scenario ze ook kiezen. Niet alleen informeren over de gevolgen van een aangifte dat een afschrikwekkende werking blijkt te hebben, maar ook aangeven wat de gevolgen zijn van het niet doen van aangifte. Op korte termijn hou je zonder aangifte het slachtoffer uit de wind, maar de vraag is of je als slachtoffer op de langere termijn ook blij bent als je het alleen bij een melding hebt gelaten. Bovendien lopen wellicht andere vrouwen in de omgeving van de dader een risico.'

Burgemeester Jan van Zanen toonde zich gevoelig voor de kritiek van D66. 'Mevrouw Van der Werf stelt terechte vragen, want uit onderzoeken is gebleken dat het soms mis gaat en dat er aanleiding is voor verbeteringen', zei hij. 'Maar ik wil ook gezegd hebben dat wij niet over de strafvervolging gaan. Dat is aan de politie en het Openbaar Ministerie. En vanuit die hoek hoor ik dat het echt aan het slachtoffer is om te bepalen of er wel of geen aangifte gedaan moet worden.'

Volgens Van Zanen is verkrachting een misdaad die niet te vergelijken is met andere misdaden. 'Sommige slachtoffers doen geen aangifte omdat ze afhankelijk zijn van de dader of omdat ze een familierelatie hebben met de dader. Dan is een slachtoffer soms meer gebaat bij bijvoorbeeld mediation in plaats van aangifte. Maar de recherche doet altijd onderzoek naar de situatie van het slachtoffer en grijpt in als die niet veilig is. Er kan ook ambtshalve, dus zonder een aangifte opgespoord worden.'

De burgemeester benadrukt dat er gewerkt wordt aan verbeteringen. Zo zijn er trainingen en er loopt een pilot in Noord-Holland en Gelderland waarbij slachtoffers na een informatief gesprek een slachtofferadvocaat krijgen aangeboden.