Chaos op basisscholen voor opening: 'Richtlijnen van ministerie niet uitvoerbaar'

Basisscholen worstelen met het heropenen
Basisscholen worstelen met het heropenen © ANP
REGIO - De basisscholen zitten met hun handen in het haar. Maandag moeten ze weer volledig fysiek lesgeven, maar de scholen weten nog niet waar ze aan toe zijn. 'We hebben een servicedocument gekregen vanuit het ministerie, maar dit is niet uitvoerbaar', vertelt Gerard van Vliet, directeur van de Haagse basisschool Jeroen. 'We wachten nu op het protocol van de PO-Raad.'
In het servicedocument heeft het ministerie van Onderwijs woensdag alle richtlijnen gezet, waaraan de scholen moeten voldoen bij de heropening. 'Eigenlijk is het gewoon een dictaat en geen servicedocument', zegt een gefrustreerde Van Vliet. 'Maar de regels die hierin staan zijn niet uitvoerbaar. Hiermee kunnen wij echt niet open.'
De vakbonden en de PO-Raad overleggen donderdag over de nieuwe richtlijnen en nemen deze op in het protocol waar de basisscholen zich uiteindelijk aan moeten houden. Tot die tijd zitten de scholen met hun handen in het haar. 'Wij kunnen nog niets voorbereiden, want er is nog geen protocol. Daar wachten we op', zegt Michael Krul van Stichting Opoz. De scholenkoepel voor openbaar onderwijs in Zoetermeer heeft in totaal negentien scholen.

Scholen in de wacht

De enige duidelijkheid die Krul heeft, is dat de scholen maandag weer opengaan. 'Wij gaan uit van fysiek onderwijs en hopen dat het veilig genoeg is voor de kinderen en het personeel', legt hij uit. Een scholengroep in Noord-Brabant heeft donderdagochtend laten weten maandag nog niet open te gaan omdat de leerkrachten het daar niet veilig genoeg vinden. De Onderwijsinspectie heeft in een reactie al laten weten dat scholen alleen bij een GGD-advies of bij een personeelstekort dicht mogen blijven, maar dat ze anders gewoon fysiek les moeten geven.
Hoe de Zoetermeerse scholen dat gaan doen durft Krul nog niet te zeggen. 'Bij ons alleen staan nu al negentien scholen in de wacht. Hoe langer het duurt, hoe korter de tijd voor ons om alles goed voor te bereiden. Ik denk dat we aan de ouders moeten zeggen dat ze erop voorbereid moeten zijn dat maandag nog niet alles 100 procent is geregeld.'

Geen vrijwilligersorganisatie

Ook Van Vliet wacht op het protocol van de PO-Raad. 'We zijn maar begonnen met het voorbereiden aan de hand van de draaiboeken die we in mei hadden liggen toen we weer opengingen. En dan zien we wel wat we gaan doen. Uiteraard is iedereen hier bereid om er wat extra werk in te stoppen, maar we zijn geen vrijwilligersorganisatie. Ik ga het personeel niet het hele weekend over de kling jagen omdat we dit protocol op het laatste moment in moeten voeren.'
Scholen maken zich zorgen over snelle heropening
Nieuwe richtlijnen voor de scholen zijn onder meer gespreide begin-, pauze en eindtijden voor de verschillende klassen zodat het niet te druk wordt op het schoolplein. Ook is er een dringend advies om personeel van de groepen 7 en 8 mondmaskers te laten dragen in de klas, en het voor leerlingen verplicht te stellen om een mondmasker te dragen als ze door het gebouw lopen. Die zouden ze mogen afzetten als ze aan hun tafeltje zitten. Het personeel op school moet altijd op anderhalve meter afstand van elkaar blijven en aan het begin van de dag moet iedereen een gezondheidscheck doen.

Doelgerichte aandacht

Een van de maatregelen die ontbreekt is het lesgeven aan halve klassen. Volgens Van Vliet zou dit de ideale oplossing zijn. 'Dan kunnen we makkelijk onderling afstand houden. Dan is het wel mogelijk om ons aan alle onderdelen van het protocol te houden. En omdat de ene helft van de klas 's morgens op school is en de andere helft 's middags kunnen we alle leerlingen ook de doelgerichte aandacht geven die ze nu tekort komen. Dus ik hoop echt dat het lesgeven in halve klassen nog een optie wordt.'
Niet alleen het late ontvangst van de protocollen steekt de basisscholen. Van Vliet is geen voorstander van de heropening. 'Als de kinderen maar een geringe bijdrage in de verspreiding van het virus spelen, waarom heb ik dan een document van vijf pagina's ontvangen met extra regels waar we ons aan moeten houden? Ik hoop dat iemand mij dat uit kan leggen, want dan ik die boodschap ook doorgeven. Nu voelt de hele situatie gewoon raar.'

'Zo simpel is het'

Onder basisschoolleraren is dan ook veel onzekerheid over de opening van maandag. Dat merkt ook vakbond CNV, betrokken bij de onderhandelingen met de PO-Raad over het protocol. 'In het servicedocument dat woensdagmiddag door het ministerie werd gepubliceerd staan de richtlijnen waaraan scholen zich moeten houden. In het protocol komt te staan hoe dat allemaal in de praktijk vormgegeven moet worden', legt woordvoerder Manon van Essen uit. 'Als één woord de situatie typeert dan is het rommelig', beschrijft zij de huidige situatie. 'Wij zeggen tegen scholen: neem je tijd om het goed te regelen. En als je het niet redt in die korte tijd die we nog hebben, dan red je het niet. Zo simpel is het.'
In de regels en richtlijnen van het ministerie staat bijvoorbeeld dat scholen moeten zorgen dat ouders voldoende afstand van elkaar bewaren bij het halen en brengen van de kinderen. 'Een school op het platteland kan dat misschien prima regelen, maar als je in een drukke binnenstad zit wordt dat veel moeilijker.' Daarom pleit CNV Onderwijs er ook voor dat gemeenten de scholen gaan helpen bij het zoeken naar mogelijk alternatieve locaties. 'Dan wordt het mogelijk makkelijker om allerlei maatregelen te nemen, en gemeenten hebben prima zich op welke schoolgebouwen mogelijk echt problemen gaan krijgen.'

LEES OOK: