Nieuwe sokkel voor Johan de Witt: 'Als we het niet goed doen kraken we de fundering'
Nieuwe sokkel voor Johan de Witt
DEN HAAG - Vincent van Gogh oefende er om later zijn meesterwerken te schilderden en het eerste slachtoffer van de kettervervolgingen in Holland werd er in 1525 verbrand. Maar het meest bekend is de Plaats in Den Haag van de moord op Johan de Witt en zijn broer Cornelis. Donderdag werd het beeld van Johan omhooggehaald, zodat het standbeeld een nieuwe fundering kan krijgen. Een van de belangrijkste momenten in het renovatieproces van het historische Haagse plein.
Aannemer Dirk-Jan van den Boogaard moet ervoor zorgen dat alles goed gaat omtrent het omhoog brengen van het standbeeld. 'De gemeente heeft aan ons gevraagd om Johan de Witt ongeveer veertig centimeter omhoog te zetten. Dat is nodig zodat er beton kan worden gestort. We hebben de afgelopen dagen hem ontgraven, doorgezaagd en de fundering hebben we daarna omhoog gekrikt.'
De grootste uitdaging was volgens Van den Boogaard het voorkomen dat De Witt omviel. 'Het kan misgaan. Als we het niet goed doen, dan kraken we de fundering en kan het beeld scheuren. Maar dat is gelukkig niet gebeurd.'

'Hij was in Den Haag, hij liep in Den Haag'
Het standbeeld van Johan de Witt staat centraal op de Plaats. Dat de man die tussen 1653 en 1672 aan de macht was in Nederland zo'n prominente plek inneemt, is volgens De Witt-kenner Jean-Marc van Tol meer dan verdiend. 'De Witt is een belangrijk figuur geweest in onze geschiedenis. Tijdens zijn bestuursperiode is hij bijna nooit uit Den Haag geweest. Het bewind voerde hij vanuit de Mauritstoren op het Binnenhof.'
Maar alleen het bestuur is niet de enige Haagse connectie, weet Van Tol, die bezig is met een trilogie over de bekende regent. 'Op de Kneuterdijk stond zijn woning, wat nog steeds het Johan de Witt-huis is. Hij was in Den Haag, hij liep in Den Haag.
Eerder was er al een moordaanslag
'De Witt is voornamelijk bekend vanwege zijn dood die zo gruwelijk was', weet de kenner. 'Die vond plaats op de Plaats.' Samen met zijn broer Cornelis werd hij uit de Gevangenispoort gesleept en daar door een woedende menigte vermoord. Vervolgens werden de lijken van de broers ontkleed en op het Groene Zoodje aan de wipgalg ondersteboven opgehangen. Tegenwoordig bestaat het Groene Zoodje niet meer, maar tot in de achttiende eeuw was het de executieplaats van Den Haag die stond op de grens van de Lange Vijverberg en de Plaats.
'Het is op zich hartstikke leuk dat er een grote sokkel komt en mensen er kunnen gaan zitten', zegt de schrijver vervolgens. 'Een standbeeld vind ik alleen een redelijk statisch gedenkteken. Je weet niet iets van zijn geschiedenis als je alleen dat beeld ziet. Er lopen mensen omheen, of ze zitten voor het standbeeld hun boterhammetje op te eten. En dan weten ze niet dat de grote Johan de Witt daar staat te wijzen.'
'Biertje drinken op het terras'
'Johan de Witt kunnen we hier niet weghalen', zegt wethouder Hilbert Bredemeijer. 'Het is een belangrijke man voor onze stad en voor ons land. Dit standbeeld, ooit onthuld door koningin Wilhelmina, kunnen we alleen maar een nog mooiere plek geven als we de hele Plaats aanpakken. Verwijderen is nooit een optie geweest. We hebben juist gedacht: we geven een nog prominentere plek met een grote sokkel eromheen.'
Dat de Plaats wordt gerenoveerd is volgens de wethouder vanzelfsprekend belangrijk. 'Een van de mooiere ontmoetingsplekken waar we lekker een biertje kunnen drinken op het terras als het allemaal weer kan. We willen in de binnenstad meer belangrijke verbindingen aanleggen tussen de belangrijke punten en de innovatie van de Plaats is daarin heel belangrijk.'
Aansluitend wandelgebied in het centrum
Bredemeijer hoopt dat de komende lente de horeca weer open mag en dat de renovatie van de Plaats dan klaar is. 'Door corona moest vlak voor de tweede golf alle horeca dicht. Toen hebben we de planning aangepast, door eerst alle terrassen aan te passen. In de hoop dat op het moment dat de terrassen weer open mogen, we niet midden in de bouwwerkzaamheden zitten. Hopelijk zitten de mensen hier straks met een kopje koffie of een biertje te kijken naar het beeld van Johan de Witt.'
Naast de nieuwe sokkel van het standbeeld van Johan de Witt, worden de hoogteverschillen op de Plaats eruit gehaald en de natuurstenen bestrating gaat doorlopen richting de Hofvijver. Hierdoor ontstaat er een aansluitend wandelgebied tussen het Noordeinde, Plaats en de Korte Vijverberg.
