Veelpleger met kort lontje vraagt en krijgt behandeling: 'U moet echt gaan luisteren'

Peter is sinds een maand op vrije voeten, na twee jaar in een zogeheten ISD-instelling, een inrichting voor stelselmatige daders, te hebben gezeten. Het idee achter een ISD-maatregel is dat iemand wordt geholpen bij het doorbreken van het patroon van vastzitten, vrijkomen, terugvallen en weer vastzitten. Bij Peter is dat deze keer niet gelukt.

Kort na zijn vrijlating is hij bij een oude vriendin ingetrokken. Zij heeft, net als Peter, een flink alcoholprobleem, en heeft een slechte invloed op hem. Op 27 januari gingen ze naar het Westeinde-ziekenhuis in Den Haag. De vriendin heeft hulp nodig. Bij binnenkomst vraagt een beveiliger of ze mondkapjes op willen doen. Daar heeft Peter geen zin in.

Hij wordt boos, maar besluit in eerste instantie naar buiten te gaan. Onderweg naar de deur trapt hij hard tegen een zuil met een handpompje, die daarop door de hal vliegt. Dan wordt de beveiliger ook boos en ontaardt het alsnog in schelden en vechten.

'Ik steek je dood als we niet worden geholpen', schreeuwt hij tegen de beveiliger, en tegen een opgeroepen politieagent: 'ik ga je familie opzoeken en je doodschoppen.' Uiteindelijk zijn er vijf mensen nodig om hem in bedwang te houden tot hij wordt afgevoerd.

Peter vindt het niet alleen zijn schuld: 'Mijn vriendin heeft een auto-ongeluk gehad, dus we gaan ziekenhuis in en ziekenhuis uit. Dat geeft stress en spanning. Ik heb meerdere keren tegen die bewaker gezegd dat hij weg moest gaan, want alleen dan kon ik haar in toom houden, maar hij bleef maar zeiken. Toen ben ik naar buiten gegaan en heb ik inderdaad ergens tegenaan geschopt. En toen doken er ineens vijf man op me.'

Maar eigenlijk vindt Peter het incident in het ziekenhuis niet zo interessant. Hij heeft er wel spijt van, zo merkt hij terloops op, maar hij wil vooral verder met zijn leven en dingen kunnen regelen en een behandeling kunnen krijgen. Hij gaat steeds sneller en harder praten en de rechter maant hem meerdere malen om rustig te blijven.

'Maar ik ben opgefokt. Ik zit al elf dagen in de gevangenis en ze kunnen in al die tijd geen medicijnen regelen waar ik rustig van word.' Peter vertelt dat de tijd in de ISD-instelling hem alleen maar verder in de problemen heeft geholpen. Nog meer schulden, en weer onderaan de wachtlijst voor een behandeling bij GGZ-instelling De Waag. En de reclassering helpt ook niet mee, stelt hij.

De rechter probeert opnieuw Peter's spraakwaterval te onderbreken. Ze wil het over de toekomst hebben. 'Dan moet u een slimme uitspraak doen', vindt de verdachte. 'Wat is dat dan?', vraagt de rechter en Peter legt het uit: eerst afkicken, directe behandeling bij De Waag en de kans op begeleid wonen. Dat laatste zal nog niet eenvoudig worden, weet hij zelf ook, want eerdere pogingen om in een begeleid wonen-project te komen zijn gestrand op zijn opvliegende karakter.

De officier van justitie vindt dat Peter toch eerst straf verdient. Ze acht de bedreiging van de beveiliger en de agent bewezen, evenals de vernieling van de zuil met het handpompje, waar het ziekenhuis 150 euro voor wil hebben. 'Die betaal ik wel', mokt de Hagenees. De officier eist een dubbel zo zware straf omdat de agressie tegen politiemensen was gericht: vier maanden cel waarvan één voorwaardelijk en een hele reeks voorwaarden, waaronder behandeling en toezicht door de reclassering, die eigenlijk wel met meneer in zijn maag zit aangezien hij niet altijd op afspraken verschijnt.

Bij Peter wordt het alweer wit voor zijn ogen. Hij slaat met zijn hand op tafel en roept 'Objection! Wat een bullshit'. De rechter maant hem opnieuw: 'ik snap dat het moeilijk voor u is om uw mond te houden, maar dat moet toch echt.' Ze geeft het woord aan de advocaat.

De advocaat wijst op de omstandigheden waardoor het steeds weer fout gaat in het leven van zijn cliënt. Op het eind van de ISD-opname is hij naar een praatgroep met verslaafden gestuurd, voor hem was dat de verkeerde omgeving. Daarnaast heeft hij dus een vriendin met een alcoholprobleem, ook daardoor gaat het weer fout met hem. Bij de reclassering voelde hij zich onheus bejegend dus daardoor kwam hij niet meer opdagen.

Maar hij wil echt zijn leven weer op de rails krijgen, en dus heeft Mantz een voorstel. Peter zit nu vijftien dagen in voorarrest. Als hij nu 46 dagen cel krijgt waarvan dertig voorwaardelijk, dan kan hij morgen meteen naar buiten en beginnen met zijn leven op orde te brengen: een huisje zoeken en aanmelden bij De Waag. 'Als dat lukt, zijn we allemaal blij. En anders staan we binnenkort weer hier.'

De rechter vindt dat er meer dan genoeg bewijs is voor de feiten, en ze begrijpt dat de officier van justitie daar vier maanden cel voor eist, gelet ook op het lange strafblad dat Peter met zich meezeult. Maar ze ziet weinig heil in het opnieuw vastzetten van de man. 'Ik ga het doen zoals uw advocaat voorstelt', zo zegt ze, 'ik denk dat u een heel moeilijke problematiek heeft en ik zie dat u moeite heeft om zich in te houden.' Peter wil weer wat zeggen, maar de rechter legt hem het zwijgen op.

'U moet echt naar de reclassering gaan luisteren en bij elk stom hoepeltje waar ze u doorheen willen laten springen, daar springt u doorheen. Als ze u naar de detox sturen, dan gaat u. Want als we hier binnenkort weer zitten dan wordt het heel anders.' Peter doet nog één poging om wat te zeggen, maar de rechter is hem weer voor: 'Nee, de volgende zit al op de gang. U mag in hoger beroep.' Peters advocaat fluistert hem in dat ze dat niet gaan doen, en ook de officier van justitie ziet er na enig nadenken van af. Peter wordt afgevoerd en advocaat Mantz verlaat de zaal opgelucht, niet alleen met de uitspraak, maar ook omdat zijn cliënt een keer het einde van de zitting heeft gehaald.

Dit is een verhaal in onze serie Bij de politierechter. Oudere verhalen vind je hier.