Haagse cultuurinstellingen boos op gemeenteraad over cultuurkorting: 'Gaten worden met gaten gevuld'

Erezaal Kunstmuseum Den Haag met werk van Bridget Riley
Erezaal Kunstmuseum Den Haag met werk van Bridget Riley © Gerrit Schreurs
DEN HAAG - Acht grote Haagse culturele instellingen hebben een brief aan het stadsbestuur en de gemeenteraad verstuurd waarin zij boos reageren op de plannen om hun subsidiebedrag met 1,5 procent te verlagen. Volgens de gemeenteraad moeten grotere kunstinstellingen inleveren zodat de kleintjes ondersteuning kunnen krijgen. Dat schoot bij de grote instellingen, waaronder Het Nationale Theater en het Museon, in het verkeerde keelgat: 'Gaten worden met gaten gevuld.' De wethouder was ook geen voorstander van het plan van de gemeenteraad.
In de brief schrijven de instellingen de maatregel 'ongewoon' en 'twijfelachtig' te vinden. 'Dit is tekenend voor het dilemma waarin het Haagse culturele en creatieve bestel zich bevindt: er worden gaten met gaten gevuld.' Volgens de instellingen betekent de subsidieverlaging dat er in totaal 573.147 euro wegvalt bij de grote instellingen. Dat bedrag wordt samen met nog eens 400.000 euro verdeeld onder 19 instellingen die anders volgens het Meerjarenbeleidsplan van de gemeente geen of minder subsidie zouden krijgen.
De briefschrijvers geven aan niet de intentie te hebben om de beoogde financiële injectie bij hun 19 kleinere collega's weg te halen. Wel tekenen ze formeel bezwaar aan tegen de ontvangen beschikking. 'Wij hopen dat de uitkomst van ons bezwaar constructief is: we willen met dit bezwaar borgen dat het proces van advisering en het vaststellen van cultuursubsidies transparant en rechtmatig verloopt.' Daarnaast hebben de instellingen de gemeente verzocht het toekomstige budget voor de jaarlijkse cultuursubsidie met het weggevallen bedrag (537.147 euro) te verhogen.

'Een springplank voor nieuw talent'

Begin november 2020 stemde de gemeenteraad in met een voorstel van de VVD, PvdA en Hart voor Den Haag om verandering aan te brengen in de verdeling van de subsidies voor de Haagse culturele instellingen voor een periode van vier jaar. Als reden voor die wijziging werd gegeven dat kleine kunst- en cultuurinstellingen essentieel zijn voor de stad, 'omdat zij voor nieuw talent een springplank vormen binnen het zogenoemde ecosysteem van de Haagse kunst en cultuur, waaruit dit talent zich kan ontwikkelen. Dit is uiteindelijk ook van waarde voor de grotere instellingen.'
Wethouder Robert van Asten (D66) keerde zich destijds tegen dat plan. De grote instellingen zouden het geld niet kunnen missen, en ook zou er op juridisch gebied het een en ander niet kloppen. Met het voorstel zou er een wijziging komen van het Meerjarenbeleidsplan Kunst en Cultuur 20201-2024 dat in mei aan de wethouder werd gepresenteerd. Naar aanleiding van de discussie rondom de subsidies is de wethouder op zoek gegaan naar alternatieve methoden om in de toekomst de subsidieverdelingen te regelen, omdat de huidige methode 'steevast op kritiek kan rekenen.'

Verdeling van schaarste

Maar wat nu? De Haagse culturele instellingen hebben een oproep gedaan aan de raad. 'Den Haag heeft in cultureel opzicht goud in handen, maar het verdelen van schaarste werkt als een desinvestering. We roepen de partijen in de gemeenteraad op om hun steun en enthousiasme voor de sector te vertalen in het voornemen om in de volgende raadsperiode het cultuurbudget op een vergelijkbaar niveau te brengen met de andere steden in de G4. '
Samen met de gemeente willen de instellingen graag kijken naar een zogenoemde langetermijnvisie. 'We begrijpen dat cultuur moet strijden met de grote belangen van wonen, werken, onderwijs en gezondheid en dat Den Haag ook op deze gebieden hele grote uitdagingen heeft. Maar cultuur zien wij als vliegwiel, als een investering die ten goede komt aan júist ook deze gebieden. Het brengt onze inwoners een ander perspectief, maakt vrolijk, geeft ontspanning en ontwikkeling, brengt werkgelegenheid en geeft de stad aanzien en trots. Wij hopen dat de raad en het college deze uitnodiging aanvaardt.'