'Schadelijke stoffen uit bouwgrond N206 komen in grondwater terecht'

Werkzaamheden voor de RijnlandRoute I
Werkzaamheden voor de RijnlandRoute I © Provincie Zuid-Holland
VALKENBURG - Het afval dat gebruikt wordt als bouwgrond bij de aanleg van de N206 bij Katwijk is ook schadelijk wanneer het in aanraking komt met water. De schadelijke stoffen komen dan in het grondwater terecht. Dat stellen omwonenden na een tweede eigen onderzoek. In eerste instantie stelden ze al vast dat de bouwgrond te hoge waardes koper, chroom en antimoon bevat. Ook in de landelijke politiek wordt de kwestie aangekaart: CDA-kamerleden hebben vragen gesteld aan de staatssecretaris over het storten van vervuild afval door aannemer Boskalis.
Bewoners van Katwijk en Valkenburg zijn al lange tijd ongerust over de bouwgrond die wordt gebruikt als ondergrond voor de nieuwe N206. De weg wordt verlegd, verbreed en verdiept als onderdeel van de RijnlandRoute. Als ondergrond voor de weg wordt bodemas gebruikt, ook wel Beaumix genoemd. Bodemas komt uit afvalenergiecentrales en blijft over na verbranding van ons restafval.
'Vanaf september zijn we samen met ondernemers en omwonenden aan de bel aan het trekken bij de gemeente dat er niet een paar, maar heel veel batterijen en plastic in de gestorte grond zit,' zegt Daniëlle Hoek van burgerinitiatief Katwijk Smart Village, waarin bezorgde bewoners zich hebben verenigd. 'Steeds weer zeiden de aannemer en de gemeente: niks aan de hand. De grond is gecertificeerd.'

Metalen in grondwater bij regen

De bewoners lieten daarom zelf twee onderzoeken uitvoeren. In december bleek dat er in monsters zware metalen zijn gevonden. In het tweede onderzoek is gekeken of er zware metalen vrijkomen als de bodemas wordt blootgesteld aan water. Uit de uitloogtest blijkt dat er verhoogde concentraties koper, chroom en antimoon zijn gevonden en dat die bij een grote regenbui in het grondwater terecht komen.
'De resultaten zijn alarmerend', zegt Hoek. 'Uit dit onderzoek kunnen wij dus niet anders concluderen dan dat de bouwgrond behoorlijk vervuild is en er een aannemelijk gevaar is dat het in het waterwingebied voor ons drinkwater terecht kan komen. Dit kan echt niet, we zijn het meer dan zat. De gemeente houdt zich afzijdig en de aannemer laat dit willens en wetens gebeuren. Het belang van geld is groter dan normen en waarden.'
Bodemas of Beaumix begint als restafval, waar metalen, plastic en ander recyclebaar materiaal uit zijn verwijderd. Het overige afval wordt verbrand en de as die op de bodem van de verbrandingsketel achterblijft, wordt schoongewassen en gezeefd. Uiteindelijk blijft er bodemas over, waar aannemers zoals Boskalis geld voor krijgen om het te verwerken in bouwprojecten.

Oproep aan Tweede Kamerleden

'Wij willen dat deze grond direct wordt verwijderd en dat de gemeente toezicht houdt op het gebruik van materialen', zegt Daniëlle Hoek. Ze roept de Tweede Kamerfracties op om druk te zetten. 'Dit moet gewoon stoppen.'
CDA-kamerleden Terpstra en Von Martels hebben Kamervragen gesteld aan Stientje van Veldhoven, staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat. De Kamerleden willen weten in hoeverre de veiligheid van omwonenden in gevaar is en wat de risico's zijn wanneer de zware metalen in het grondwater komen.

Grote zorgen over bouwgrond

De gemeente Katwijk liet in januari weten dat er grote zorgen zijn over de bouwgrond die aannemer Boskalis gebruikt. 'Er zitten zichtbaar materialen in die mogelijk milieurisico’s met zich meebrengen, zoals plastic, metalen voorwerpen en batterijen.' De gemeente heeft de hulp ingeroepen de provincie en de Omgevingsdienst West-Holland en zegt dat er overleg is over een plan van aanpak voor een eigen onderzoek. De gemeente wil de onderzoeksrapporten inzien van de bewonersorganisatie en heeft ze opgevraagd.
Intussen gaan de werkzaamheden aan de N206 gewoon door. 'Bij een negatieve uitkomst van het onderzoek is er nog voldoende tijd om te handelen,' zei de gemeentewoordvoerder eerder. Aannemer Boskalis was niet bereikbaar voor commentaar.