Politiek wil grote demonstraties toestaan in Den Haag en botst met burgemeester Van Zanen

Directe aanleiding voor de discussie is dat op 14 maart, de dag voor de landelijke verkiezingen, in veel steden de demonstratie 'klimaatalarm' plaats heeft. Van de burgemeester mogen daaraan in Den Haag niet meer dan honderd mensen meedoen. In sommige andere steden is het wel toegestaan dat er meer mensen komen.

Een meerderheid in de raad vindt dat Van Zanen in Den Haag te strenge regels hanteert. 'Het recht om te demonstreren is een groot goed en dit moet niet te makkelijk worden beperkt. Er kunnen makkelijk meer dan honderd mensen op veilige afstand op het Malieveld demonstreren,' zegt Robert Barker van de Partij voor de Dieren. Hij kreeg steun voor een motie om ruimhartigheid te betrachten van D66, Haagse Stadspartij, Islam Democraten, NIDA, Partij van de Eenheid, PvdA en SP.

De burgemeester is geen voorstander van dergelijke grote bijeenkomsten, zei hij donderdag tijdens de raadsvergadering. 'Demonstreren is één van de grondrechten. Maar we zitten nu wel in een situatie dat die soms in de knel komen. De coronapandemie blijft van heel veel mensen veel vragen.'

Volgens Van Zanen is met een groep van honderd mensen 'crowdcontrol' nog mogelijk. Ook zou de politie het advies hebben gegeven dit maximum aantal te hanteren. 'Ik doe dit al sinds 1 januari. Ik wil daarvan nu niet meer afwijken vanwege het gelijkheidsbeginsel. Het is een weloverwogen besluit en ik kan dit niet maken ten opzichte van andere organisaties.'

Het besluit van de raad om nu toch grotere demonstraties toe te staan, heeft niet alleen gevolgen voor het klimaatprotest. In principe zou elke organisatie nu met meer dan honderd mensen naar Den Haag moeten kunnen komen. Barker: 'Wij staan sympathiek ten opzichte van dit onderwerp, dat klopt. Maar het wel of niet door laten gaan van een demonstratie moet daarvan niet afhangen.'

Eén van de mede-indieners van de motie is GroenLinks. Die partij diende zelf na de omstreden demonstratie in Duindorp op oudejaarsdag een voorstel in om 'lering' te trekken uit ervaringen tijdens demonstraties in coronatijd. Daarna zou moeten worden gekeken of, als daarvoor aanleiding is, extra voorwaarden te stellen 'om de locatie, de duur, het tijdstip van de demonstratie en het aantal demonstranten effectief te beperken ten einde een veilig en ordelijk verloop van demonstraties te bewerkstelligen'.

Toch vindt fractieleider Arjen Kapteijns dat voorstel niet in strijd met het huidige plan om meer dan honderd demonstranten toe te staan. De moties liggen juist 'in elkaars verlengde', zegt hij. 'Wij zijn voor maximale vrijheden, maar vinden ook dat de burgemeester de vinger aan de pols moet houden. Als een organisatie aanspreekbaar is en er kunnen goede afspraken worden gemaakt, dan is er best wel wat mogelijk. Om op voorhand te zeggen dat dingen niet kunnen, daar is GroenLinks niet van.'

De organisatie van de klimaatdemonstratie is blij met het standpunt van de gemeenteraad, vertelt de coördinator van de Haagse Klimaatcoalitie, Pieter Sellies. Hij benadrukt dat tal van maatregelen worden genomen die ervoor moeten zorgen dat de deelnemers zich aan de coronamaatregelen kunnen houden. Demonstranten moeten een mondkapje dragen, ze worden ingedeeld in vakken en er is een online registratiesysteem.

'Er komen belangrijke verkiezingen aan. Het is belangrijk dat mensen dan hun democratische recht kunnen uitoefenen. In een stad met een plek als het Malieveld is het gek om het aantal demonstranten dan tot honderd te beperken. Daar moeten op een veilige manier veel meer dan honderd mensen passen.'

Sellies stelt dat het belangrijk is om meer met mensen naar het Malieveld te mogen komen. 'Het maakt bij een demonstratie veel uit met hoeveel mensen je bent. Een protest van tien mensen krijgt veel minder media-aandacht.' De burgemeester laat vrijdag via zijn woordvoerder weten zich te beraden op de motie.