Bollen of bouwen: in Noordwijk komen ze er al 30 jaar niet uit

Toeristen in de bollenvelden bij Bronsgeest
Toeristen in de bollenvelden bij Bronsgeest © Omroep West
NOORDWIJK - Moet er wel of niet worden gebouwd op bollengrond in het Noordwijkse gebied Bronsgeest? Die discussie speelt al dertig jaar en laaide de afgelopen tijd weer op omdat oppositiepartijen PvdA, PUUR, D66 en GroenLinks willen dat er toch huizen komen. Een nieuw hoofdstuk in het boek over een van de langstlopende discussies in de Bollenstreek. Een overzicht met een open einde.
In de jaren 80/90 is de woningnood hoog. De Bollenstreek is steeds meer in trek om te bouwen. Bollenteelt zou plaats moeten maken voor woningbouw. Er wordt gesproken over een Bollenstad. Projectontwikkelaars kopen bollengrond op in de hoop dat er op termijn woningen gebouwd mogen worden en de grondprijs flink gaat stijgen.

Er moeten woningen komen in Bronsgeest (1991)

Vanwege de hoge woningnood stemt de Noordwijkse gemeenteraad in 1991 in met bouwen op bollengrond. Het gaat om het gebied 'Groot Bronsgeest', verdeeld over Bronsgeest Noord (600 woningen) en Bronsgeest Zuid (800 woningen). De gemeente start hierna met de aankoop van de grond. Bronsgeest Zuid is omgedoopt tot Boechorst en is inmiddels gerealiseerd, Bronsgeest Noord blijft een lopende discussie.
Twee jaar later, in 1993, geeft ook de provincie toestemming om woningen te bouwen op Bronsgeest. In 1996 worden de plannen daadwerkelijk gepresenteerd door toenmalig wethouder Victor Salman (CDA).
Advertentie van de gemeente in de krant over de nieuwe woonwijk in 1996
Advertentie van de gemeente in de krant over de nieuwe woonwijk in 1996
Om te voorkomen dat de Bollenstreek helemaal volgebouwd wordt, spreken gemeenten in de Bollenstreek af om het bollenlandschap zoveel mogelijk in tact te houden en het niet vol te bouwen. Deze afspraken worden vastgelegd in het zogeheten 'Pact van Teylingen'.

Bouwen in Bronsgeest van de baan: woningen worden ergens anders gebouwd (1998)

Het is twee jaar nadat wethouder Victor Salman de bouwplannen in Bronsgeest aankondigde. Hij is inmiddels geen wethouder meer en heeft als raadslid een andere mening. Hij vindt dat er niet meer gebouwd moet worden op Bronsgeest Noord. Zijn argument: eersteklas bollengrond moet behouden blijven, zoals afgesproken in het Pact van Teylingen (zie kader). Hij stelt voor om een deel van de woningen te bouwen op een andere plek in Noordwijk: Offem-Zuid. Volgens hem kan daar sneller worden gebouwd.
Bronsgeest (voorheen Bronsgeest-Noord genoemd) ligt tussen de Van Berckelweg, Gooweg en N206 in. Wie Noordwijk vanuit Voorhout binnen komt rijden, ziet Bronsgeest aan zijn rechterhand liggen. In het voorjaar rij je langs de bollenvelden naar het strand toe.
Ondertussen is de woningnood nog steeds hoog. Daarom richt een groep Noordwijkse woningzoekenden in 1999 de actiegroep ‘Bouwen nu’ op. Ze willen dat er zo snel mogelijk wordt gebouwd op Bronsgeest. Gijs Slingerland was een van de initiatiefnemers van de actiegroep. Hij was destijds 30 jaar en woonde, naar eigen zeggen, in een te duur huurhuis.
'We zijn de actiegroep destijds begonnen omdat er te weinig woningen voor jongeren waren. Het is eigenlijk heel triest, want dat geldt nu nog steeds. We wilden dat er werd gebouwd op Bronsgeest, omdat de grond daar al was aangekocht. We hebben inspraak gedaan bij de gemeenteraad, je probeert zo invloed uit te oefenen. Maar je ziet het: er is nog steeds niet gebouwd. Je wordt er bijna cynisch van. Er waren destijds mensen in villa's naast de Geversbaan tegen, met hele dure advocaten. Het is schandalig dat de discussie nu nog steeds speelt. Dat zou niet moeten mogen. Maar er zijn belangen, het is een spel waar wij toen ook de vinger niet achter kregen.'
Bronsgeest ligt langs de Van Berckelweg in Noordwijk
Bronsgeest ligt langs de Van Berckelweg in Noordwijk © Omroep West
De protesten van de woningzoekenden vinden geen gehoor bij de politiek. In 2000 schaart een grote meerderheid van de raad zich achter het voorstel van Victor Salman om toch niet te bouwen in Bronsgeest Noord, maar in Offem-Zuid. Deze beslissing wordt de 'Omklap' genoemd. Inmiddels zijn deze woningen bijna allemaal opgeleverd.

Bronsgeest toch weer in beeld voor woningbouw (2005)

De provincies Noord- en Zuid-Holland willen in 2005 tussen de 10.000 en 20.000 woningen bouwen in beide provincies. Bronsgeest is daardoor weer in beeld voor woningbouw. De provincies opperen om de ooit toegezegde 600 woningen toch in Bronsgeest Noord te bouwen.

Geen woningen in Bronsgeest door financiële crisis (2009)

Onder andere door de financiële crisis wordt er voorlopig niet gebouwd in Bronsgeest, de markt is te slecht.

Nieuw college wil toch weer bouwen (2014)

Er is een nieuw college in Noordwijk (Puur Noordwijk, Lijst Salman Noordwijk van politicus Dennis Salman, PvdA-GroenLinks en D66). Dit college wil Bronsgeest toch bebouwen met woningen. Zij vinden bollengrond van ondergeschikt belang.
Volgens bollenkweker Simon Pennings is dat kiezersgewin. Hij teelt sinds zo'n tien jaar bollen op Bronsgeest. Samen met een paar andere kwekers pacht hij de grond van de gemeente. Hij is teleurgesteld en boos dat de discussie over woningbouw op dat stuk bollengrond steeds weer oplaait. 'De grond is daar uniek, ik en andere kwekers vinden het zonde dat daar gebouwd wordt. Er is nergens zulke goede grond te vinden als hier. Het doet enorm pijn als dat weggaat, dan maakt de politiek een historische fout.'
Omdat hij de grond pacht, is hij 'geen partij in de discussie', toch maakt hij zich ernstig zorgen over de toekomst van de Bollenstreek. 'De politiek gaat respectloos met kwekers om. Wij zijn afhankelijk van bollengrond, waarom wordt er niet met ons overlegd?' Hij erkent het woningprobleem, maar snapt niet waarom er niet met kwekers gepraat wordt over andere plekken. 'Er zijn percelen waar het veel moeilijker is om te telen. Bronsgeest ligt langs de toeristische route naar zee. Als je het volbouwt, moet je door een betonnen sluis naar de kust toe. Het wordt dan een badplaats van beton.'

Weer een nieuw college: bouwen in Bronsgeest van de baan (2019)

De gemeente Noordwijk is gefuseerd met Noordwijkerhout. Weer zit er een nieuw college met nieuwe ideeën. De nieuwe collegepartijen (NZ Lokaal, VVD, CDA en Lijst Salman) willen niet meer dat er wordt gebouwd op bollengrond. Bouwen in Bronsgeest is weer van de baan.

Toch 330 woningen op Bronsgeest

Eind 2020 laait de discussie over bouwen in Bronsgeest weer op. Oppositiepartijen PvdA, D66 en GroenLinks en PUUR willen dat er toch wordt gebouwd op Bronsgeest. Zo niet, dan willen de partijen alternatieve locaties zien. Het college stemt in met 330 huizen op Bronsgeest en gaat op zoek naar andere plekken. De oppositie neemt hier geen genoegen mee, zij willen meer woningen zien. Wanneer de eerste huizen op Bronsgeest worden gebouwd, is nog altijd niet bekend. Omwonenden hebben al aangekondigd dat ze blijven protesteren tegen bebouwing.