Den Haag gaat vastgoedcowboys aanpakken: mensen moeten in huis wonen dat ze kopen

Bewoners van een groot aantal wijken in Den Haag en ook de gemeenteraad maken zich al langer zorgen over de situatie op de woningmarkt. In sommige wijken krijgen bewoners briefjes in de bus. In die briefjes staat een aanbod van investeerders om het huis op te kopen. Andere wijken gaan gebukt onder overbewoning. Bovendien worden de prijzen omhoog gestuwd door de ‘cowboys op de vastgoedmarkt’, zoals ze de speculanten die massaal panden opkopen ook wel worden omschreven.

Balster ziet nu in recent aangenomen en aangekondigde wetgeving in het parlement aanknopingspunten om ook in Den Haag stevige maatregelen te nemen. 'In de huidige krappe woningmarkt in Den Haag gaat iedere woning die door een belegger wordt gekocht, ten koste van de mogelijkheid voor starters of mensen met een middeninkomen om die woning te kopen,' aldus de wethouder. Daarmee doelt Balster vooral op bestaande bouw. Al langer willen diverse gemeenten een woonplicht voor nieuwbouw.

Dat heeft flinke gevolgen, signaleert hij ook. Het leidt volgens hem tot prijsstijgingen en verkleint de kans voor grote groepen op een huis. 'Ook kán de opkoop voor verhuur in bepaalde wijken extra druk op de leefbaarheid leggen. Dit is onwenselijk.'

Daarom wil Balster dat ook Den Haag ruimhartig gebruik gaat maken van de bescherming die de landelijke opkoopbescherming straks biedt. Hoewel de wet hiervoor nog niet in werking is getreden, gaat Den Haag al wel voorbereidingen treffen om die zo snel mogelijk te kunnen invoeren. Balster: 'Op die manier hebben we na invoering van de wet door het Rijk nog slechts enkele maanden nodig om alles te regelen.' De bedoeling is dat de maatregel in Den Haag al op 1 januari volgend jaar in werking treedt.

Als gevolg hiervan kunnen gemeenten wijken aanwijzen waar ze strenge eisen gaan stellen bij het verkopen van een woning. In dit gebied geldt dan in principe een verbod om bestaande koopwoningen op te kopen en ze vervolgens te verhuren. Dat is alleen nog bij wijze van uitzondering mogelijk en de eigenaar moet hiervoor een vergunning aanvragen bij de gemeente. Dat betekent in de praktijk dat ze er dus eigenlijk alleen zelf kunnen gaan wonen en ze mogen het verder hooguit verhuren aan eerste- of tweedelijns familie. Voor welke wijken dit in Den Haag gaat gelden is nog niet exact bekend. Maar een woordvoerder van de gemeente stelt dat het om flinke delen van de stad kan gaan, wellicht zelfs de helft.

Tegelijk kondigt Balster dinsdag regels voor kamerbewoning aan. Woningen mogen niet meer worden verbouwd voor kamerververhuur in goedkopere wijken, daarbij geldt een gemiddelde WOZ-waarde van 198.500 euro als bovengrens. Ook wordt het niet meer toegestaan in wijken waar al meer dan vijf procent van de woningen is verkamerd.

Dat betekent in de praktijk dat het straks in 22 van de 44 Haagse wijken niet meer in toegestaan om nieuwe woningen om te bouwen voor kamerverhuur. Daarbij gaat het onder meer om het Valkenboskwartier, Regentessekwartier, Zeeheldenkwartier, de Stationsbuurt, de Schilderswijk, Moerwijk en Laak.

Balster is ook blij dat de Tweede Kamer heeft geluisterd naar de wens van de gemeenten om makkelijker boetes op te leggen bij overtredingen. Dit betekent dat de Haagse Pandbrigade ook direct boetes kan opleggen in plaats van eerst nog een keer te moeten waarschuwen. 'Dat helpt om sneller en effectiever op te treden, juist in die gevallen waarin eigenaren malafide zijn.'

De wethouder heeft samen met zijn collega's uit de andere grote steden nog wel een paar extra wensen. Zo wil hij de hoge huurprijzen die worden gevraagd voor particuliere huurwoningen kunnen aanpakken. Dat mag nu nog niet, terwijl de 'misstanden hier wel om vragen', aldus Balster. Hij hoopt dat een nieuw kabinet dit gaat regelen.