Epidemioloog over langere lockdown: 'Het zal straks ineens heel snel gaan'

Een vrouw laat haar hond uit tijdens de avondklok
Een vrouw laat haar hond uit tijdens de avondklok © ANP
LEIDEN - Er komen voorlopig geen versoepelingen van de coronamaatregelen aan. Dat is de verwachting voor de persconferentie van dinsdagavond. Epidemioloog Frits Rosendaal snapt de groeiende onvrede, maar blijft positief. 'We zien in het buitenland dat het snel kan gaan. Het is minder uitzichtloos dan het lijkt.'
Premier Mark Rutte gaat dinsdagavond waarschijnlijk aankondigen dat de huidige maatregelen worden verlengd. Volgens de epidemioloog van het LUMC is het niet meer dan logisch. 'Ik fronste mijn wenkbrauwen al bij de vorige versoepelingen. En je ziet nu dat de cijfers niet beter zijn dan de vorige keer.'
Met als gevolg dat we nog langer in de lockdown blijven zitten. Mensen willen licht zien aan het einde van de tunnel, maar dat komt er voorlopig nog niet. 'In het najaar bleken de vaccins te werken en in januari is begonnen met de vaccinatie. Dat is alweer bijna drie maanden geleden. Dus het einde komt in zicht, maar het is duidelijk dat we in een lange tunnel zitten.'

Laat me positief verrassen

Rosendaal legt uit waarom ondanks de vaccins er nog niet versoepeld kan worden. 'Nu worden de kwetsbare groepen gevaccineerd. Je ziet hierdoor al dat de sterfte afneemt. Maar dit zijn niet de mensen die het virus verspreiden, hooguit in het verpleeghuis waar ze wonen. De jongeren verspreiden het coronavirus.'
Vandaar dat we nog wel even in de huidige situatie zitten. 'Maar het zal echt heel snel gaan', blijft Rosendaal positief. 'Natuurlijk is het afwachten of het klopt, maar minister De Jonge heeft gezegd dat we straks 2,5 miljoen prikken per week kunnen zetten. Dan zouden we in vier weken klaar kunnen zijn. Ik ben erg benieuwd of dit realistisch is, maar ik laat me graag positief verrassen. Dat is tenslotte niet vaak gebeurd het afgelopen jaar.'

Levering van de vaccins

Toch sluit Rosendaal het niet uit. 'Het is een grote operatie waar we voor staan. Maar we hebben ook wel de tijd gehad om ons voor te bereiden. De GGD's en de huisartsen zijn gewend om op grote schaal te vaccineren. Alles zal afhangen van de levering van de vaccins. Dat gaat natuurlijk ook met horten en stoten, maar nu we weer een nieuw vaccin hebben, komt er hopelijk weer wat extra snelheid in.'
Frits Rosendaal
Frits Rosendaal © Omroep West
Zodra er begonnen wordt met vaccineren van de jongere mensen zal het virus snel ingedamd worden, verwacht de epidemioloog. 'Mensen die het virus toch nog oplopen komen dan steeds minder mensen tegen die ze kunnen besmetten. Nu ligt het r-getal nog te hoog, maar als de vaccinatiegraad hoog is loopt dit al snel terug.'

Situatie kan snel verbeteren

In het buitenland hebben we al kunnen zien hoe snel de situatie kan verbeteren. 'Ik heb regelmatig contact met Marcel Levi, de ziekenhuisdirecteur in Londen. In januari was het daar in de ziekenhuizen heel druk. Nu is ongeveer dertig procent van de bevolking gevaccineerd en nu is het al rustig.'
Het grote voorbeeld is Israël, het land wat voorop loopt als het gaat om de vaccinaties. Ongeveer de helft van de inwoners is gevaccineerd en het leven is daar alweer voor een groot gedeelte op gang gebracht. 'Dat kan hier zeker ook', is Rosendaal van mening. 'Lang niet iedereen hoeft gevaccineerd te zijn voor we kunnen beginnen met versoepelen.'

Terrassen weer open

Het kabinet maakte vrijdag bekend met een garantiefonds te komen voor evenementen die na 1 juli worden gehouden, zodat organisatoren kunnen beginnen met plannen van de feesten. 'Het lijkt me sterk dat we in juli al grote dansfeesten kunnen organiseren', is de epidemioloog sceptisch. 'Ik snap dat mensen hier graag naar toe willen, maar ik verwacht niet dat dit mogelijk zal zijn. Als epidemioloog kijk je toch een beetje angstig naar evenementen waar duizenden jongeren bij elkaar komen.'
Toch is er volgens Rosendaal ook iets positiefs uit te halen. 'Dit soort grote evenementen zullen als laatste weer mogen. Eerst zullen de terrassen weer open kunnen, de avondklok verdwijnen en universiteiten weer fysiek les kunnen geven. Dat het kabinet verwacht dat grote evenementen in juli misschien weer opgestart kunnen worden, geeft wel aan dat al die andere versoepelingen in de maanden tot juli zullen kunnen.'

Verlenging avondklok

Het voorstel van een aantal burgemeesters om de avondklok een uur later te laten ingaan ziet Rosendaal niet zitten. 'Ik verbaas me daarover. Het lijkt me een nogal paradoxale uitspraak. We hebben beleid dat erop is gericht om mensen elkaar zo min mogelijk te laten bezoeken. Dan moet je dat niet gaan faciliteren', aldus de epidemioloog. Volgens Rosendaal moet het kabinet juist goed uitleggen waarom de maatregelen zo hard nodig zijn.
'Het doet me een beetje denken aan een gesprek met kinderen die een uurtje langer op willen blijven. Ik heb er alle begrip voor, maar onze leiders moeten juist uitleggen waarom dat niet kan.'

Beluister hieronder het complete gesprek met Frits Rosendaal over de coronamaatregelen:

Minder uitzichtloos

De Leidse epidemioloog benadrukt dan ook dat de toekomst er positief uitziet. 'Het lange wachten is moeilijk, maar de oplossing gaat echt sneller dan de periode tot die oplossing er is', zo beschrijft hij. 'De situatie is echt minder uitzichtloos dan het lijkt. Op het moment dat we kunnen beginnen met versoepelen zullen we echt heel snel weer vol in het licht staan.'