Verschillen zijn groot in Den Haag, blijkt uit stembusuitslag

Mark Rutte onderweg naar Schoolvereniging Wolters om daar zijn stem uit te brengen.
Mark Rutte onderweg naar Schoolvereniging Wolters om daar zijn stem uit te brengen. © ANP
DEN HAAG - Het is een cliché: in niet veel steden in Nederland zijn de verschillen tussen wijken zo groot als in Den Haag. Dat blijkt ook deze keer weer uit de verkiezingsuitslag. In sommige buurten kan een partij met grote overmacht de grootste zijn; terwijl diezelfde partij in andere stembureaus nauwelijks een kiezer weet te lokken. Er is echter wel een constante factor. Waar de PvdA tot een decennium geleden nog met de VVD kon wedijveren in de strijd om wie de grootste werd in de stad, is er nu van de sociaaldemocratie niet veel meer over.
De grote verschillen worden duidelijk uit de processen-verbaal van de Tweede Kamer verkiezingen van afgelopen woensdag. Het beeld dat daaruit oprijst, is wel enigszins vertekend. De Haagse kiezer mag bij elk bureau naar binnen stappen om daar te stemmen, ongeacht of hij of zij in die buurt woont. Toch, de uitslagen van de traditionele stembureaus kunnen wel een aardige indruk van het stemgedrag per buurt geven.
Neem de stembureaus in Buurthuis Sam Sam, midden in de Schilderswijk. Daar werd DENK – die landelijk slechts 3 zetels haalde – echt met overmacht de allergrootste. Zes van de tien mensen hier stemde op die partij. DENK kreeg in het stembureau aan de Van Mierisstraat 697 van de 1948 uitgebrachte stemmen. Tweede werd NIDA met 103 stemmen. De VVD komt met 80 stemmen op de derde plaats, gevolgd door GroenLinks (57) en D66 (56). De PvdA die ooit wijken als de Schilderswijk toch als echt bolwerk kon zien, heeft hier nu bijna helemaal geen steun meer. De sociaaldemocraten haalden hier veertig stemmen, 3,4 procent.

DENK de grootste in de Schilderswijk

Even verderop ligt Theater de Vaillant. Diederik Samsom en Lodewijk Asscher trapten hier in november 2016 een reeks debatten af toen de leden van de PvdA mochten kiezen wie lijsttrekker van de partij zou worden. Nu kreeg de PvdA in het stembureau dat hier was gevestigd nog maar 7,3 procent van de stemmen en komt daarmee op de zesde plek. Net als in Sam Sam werd DENK hier de grootste met 37,3 procent. VVD, D66, PVV, en NIDA volgen.
Ook in een andere traditionele rode buurt is de wereld compleet veranderd. In het bureau op het Jonckbloetplein in Laak kreeg de PvdA slecht 36 van de 742 stemmen. Die kiezers zijn hier naar de PVV gegaan die er met 130 de grootste werd. Daarna kwam D66 met 99 stemmen, de VVD met 82 en Forum voor Democratie met 71. DENK deed het hier met 55 kiezers iets minder dan in de Schilderswijk.

Duindorp kiest voor de PVV

Dan naar de andere kant van de stad. Wijkcentrum ’t Trefpunt in Duindorp. Daar is juist de PVV met een ruime voorsprong de grootste. Bijna de helft van de mensen stemde hier op de partij van Geert Wilders: 667 van 1591 stemmen. Daarmee laat de PVV de andere partijen ruim achter zich. De VVD eindigde hier met 220 stemmen op de tweede plek, Forum voor Democratie werd drie met 142 stemmen. D66 (97 stemmen) eindigde hier vierde, net voor Code Oranje, de partij van Richard de Mos (83). DENK kreeg hier precies twee stemmen.
Die laatste partij kreeg echter helemaal geen stemmen in het stembureau van het Vrijzinnig-Christelijk Lyceum aan de Van Stolkweg in een van de duurste wijken van Den Haag. Hier werd D66 de grootste, met 156 van de in totaal 449 stemmen; de VVD volgt direct met 134. Pas op grote afstand komen Volt (35) en Partij voor de Dieren (23).

Rutte wordt de grootste in zijn eigen stemlokaal

Geruststellend voor de zittend demissionair premier is dat de VVD wel de grootste werd in het stembureau in de Schoolvereniging Wolters aan de Utenbroekestraat in het Benoordenhout. Hier kwam Mark Rutte zelf woensdag stemmen. En nog 1129 andere mensen deden dat ook. Daarvan kleurden er 298 met het potlood het vakje voor zijn naam rood. Mede omdat Ockje Tellegen ook nog eens maar liefst 86 stemmen haalde, kreeg de VVD er hier in totaal 449. Ruim honderd meer dan D66. De rest kreeg hier nauwelijks steun: Volt 76, CDA 58, GroenLinks 43.
De meer nieuwe wijken van Den Haag verenigen die uitersten soms in zich. In de bibliotheek aan de Laan van Wateringse Veld kwamen woensdag 1295 mensen stemmen. De VVD werd hier de grootste met 296 stemmen, gevolgd door D66 met 209 stemmen. Maar direct daarna komt al de PVV met 168 en daarna weer DENK met 144 en dan Forum voor Democratie met 65. Ook hier heeft ook de PvdA nog een geringe aanhang: 60 mensen stemden erop.

In de Dr. Willem Dreesschool is PvdA de zevende partij

Aan de Bresterstraat in Laak ligt de Dr. Willem Dreesschool. Genoemd naar de man die van 1910 tot 193 voorzitter was van de SDAP in Den Haag, van 1913 tot 1941 lid van de gemeenteraad voor die partij en lange tijd wethouder. Na de oorlog werd hij – inmiddels was de SDAP opgegaan in de PvdA - premier. Tussen 1948 en 1958 leidde ‘vadertje Drees’ vier kabinetten.
Hier, in de school die naar hem is vernoemd, kwamen vorige week 24 mensen op de PvdA stemmen – 5,4 procent van het totaal. Zij zorgden er nog voor dat de PvdA hier de zevende partij werd.
Alle uitslagen van de Tweede Kamerverkiezingen vind je op een speciale website van de gemeente Den Haag.