Kou uit de lucht in de discussie over Haagse coffeeshops, maar het echte debat volgt nog

Blowen
Blowen © ANP
DEN HAAG - Met de verklaring van de Haagse wethouder Hilbert Bredemeijer dat hij zijn handtekening onder een petitie tegen de komst van een coffeeshop in een woonwijk terugtrekt, is de acute kou in de coalitie uit de lucht. Maar de discussie over het verplaatsen van coffeeshops uit gebieden waar er nu veel zijn, zou de komende tijd nog wel eens flink kunnen oplaaien. Want al jaren is dit een heikel onderwerp.
Het Haagse college van burgemeester en wethouders heeft dinsdag 'uitvoerig' over de steun van wethouder Hilbert Bredemeijer aan een petitie tegen de komst van een coffeeshop aan de Oude Haagweg gesproken. Ook had burgemeester Jan van Zanen voorafgaand aan die vergadering al een gesprek over de zaak met de wethouder. Die gesprekken leidden uiteindelijk tot de verklaring van Bredemeijer dat hij die handtekening niet had mogen zetten.
Dat zei Van Zanen woensdag tijdens een debat in de Haagse gemeenteraad over de kwestie. De ondertekening van Bredemeijer van de petitie leidde tot grote verbazing bij coalitiegenoten in de gemeenteraad. 'Wethouder ben je 24 uur per dag, zeven dagen per week, 365 dagen per jaar en in een schrikkeljaar nog een dag extra', aldus Dennis Groenewold van D66. 'Je kan als privépersoon een petitie tekenen waarvoor je later als wethouder mogelijk verantwoordelijk wordt.'

Wethouder erkent dat optreden 'niet handig' was

Bredemeijer verklaarde tijdens het debat dat was aangevraagd door de SP nogmaals dat hij de petitie niet had moeten ondertekenen. Bovendien zei hij dat er geen enkele twijfel over mag bestaan dat hij zich schaart achter het coalitieakkoord. Daarin staat dat het de bedoeling is dat coffeeshops wat meer worden verspreid over de stad, zodat overlast in bepaalde gebieden waar er veel zijn, wordt beperkt. Hij omschreef zijn eigen optreden in deze kwestie als 'niet handig'.
Met de verklaring van Bredemeijer en de burgemeester, lijkt de ergste kou uit de lucht in de Haagse coalitie. 'Ik heb veel respect voor de verklaring van de wethouder', zei Groenewold, bijvoorbeeld.

Al jaren een gevoelig onderwerp

Tegelijkertijd toont de kwestie wel aan hoe gevoelig het onderwerp is in de Haagse gemeenteraad. En zeker nu de gemeenteraadsverkiezingen weer naderen, zou een discussie die binnenkort wordt gevoerd over het verplaatsen van coffeeshops zomaar hoog kunnen oplaaien, is het vermoeden in het Haagse stadhuis. Want dit onderwerp speelt al jaren.
Tot midden jaren negentig was er sprake van de forse en bijna ongeremde groei van het aantal coffeeshops. Den Haag telde er op een gegeven moment maar liefst 125. Daarna werden de teugels aangetrokken en kwamen er strengere regels. Doel in Den Haag was 'om een kleinschalige en beheersbare branche te creëren en in stand te houden'. Uiteindelijk nam het aantal verkooppunten fors af tot veertig in 2009. Daarna werden er nog vier gesloten, onder meer omdat er twee niet door de zogenaamde Bibob-toets kwamen, waarbij de eigenaar wordt gescreend op criminele antecedenten.

In bepaalde wijken veel shops

Rest echter nog wel een belangrijk probleem. In het Zeeheldenkwartier en de Weimarstraat zijn relatief veel coffeeshops gevestigd. 'Dat drukt op de leefbaarheid', erkent ook burgemeester Van Zanen in een recente brief aan de raad. Hoewel de gemeente afgelopen jaren steeds heeft geprobeerd om in ieder geval een paar van de coffeeshops uit deze delen van Den Haag naar elders te laten verhuizen, is dat nog steeds niet goed gelukt. De afgelopen jaren ging er maar één vanuit het Zeeheldenkwartier naar een vrijgekomen plek in de Boerenstraat.
Dat komt onder meer, schrijft burgemeester Jan van Zanen aan de gemeenteraad, omdat de politiek zelf hoge drempels heeft opgeworpen. Een coffeeshop mag niet in de buurt van een andere shop komen, niet in de buurt van cafés, disco's, jongerencentra of voorzieningen voor kwetsbare groepen. En liever ook niet in een woonstraat, een kinderrijke buurt of een wijkwinkelcentrum. 'Deze criteria maken het vinden van een passende locatie bijzonder lastig.'

Afhaalloket op bedrijventerrein

Daarom komt Van Zanen nu met een paar suggesties. Bijvoorbeeld om het toe te staan dat er bijvoorbeeld afhaalloketten voor wiet op bedrijventerreinen mogen worden gevestigd. Een idee dat overigens prima valt bij de Vereniging Haagse Cannabis Shops (VHCS), vertelt voorzitter Abdol Sanhaji. 'Wij hebben dit zelf voorgedragen.'
De gemeenteraad had de burgemeester ook opgedragen om met de buurgemeenten te gaan praten. Want bijvoorbeeld in het Westland is helemaal geen coffeeshop. Van Zanen is op dat punt minder toeschietelijk. Hij wil in eerste instantie een oplossing voor de problemen in Den Haag zelf zoeken. Al stipt hij het wel aan in zijn overleg met de buren, belooft hij. 'Uiteraard blijft het college in zijn reguliere contacten wel in gesprek over de relatie tussen de overlast van bezoekers uit de buurgemeenten en de druk op de Haagse coffeeshops.'

Komende tijd debat over plannen

De komende tijd gaat de gemeenteraad in debat met Van Zanen over diens plannen. Dan komt ongetwijfeld ook de mogelijk verhuizing van een shop uit de Weimarstraat naar de plek waar nu nog een snackbar zit aan de Oude Haagweg ter sprake. Want dat is wel degelijk een gedachte die leeft in het stadhuis, melden goede bronnen.
Het CDA herhaalde in het debat daarover woensdag hier geen voorstander van te zijn. Dit omdat er geen draagvlak in de buurt zou zijn. Met het oog op de naderende verkiezingen, zou dat nog wel tot nieuwe spanningen in de coalitie kunnen leiden. Van Zanen deinst daarvoor echter niet terug, liet hij al doorschemeren. 'Dit is heel delicaat en ingewikkeld. Maar we willen toch een doorbraak in een langslepend dossier. En soms moet je beslissingen nemen die niet zoveel draagvlak hebben. Of pas later draagvlak krijgen.'