Leiden gaat de lucht in: stad bekijkt waar hoger dan 70 meter gebouwd mag worden

Aan de Willem de Zwijgerlaan komen drie hoge woontorens
Aan de Willem de Zwijgerlaan komen drie hoge woontorens © RED Company
LEIDEN - Op vier plekken in de stad verkent de gemeente Leiden de mogelijkheid om woontorens van boven de zeventig meter te bouwen. Dat gebeurt op strategische locaties: bij stations of snelwegen en goed passend in de omgeving. 'We hebben niet veel ruimte en willen graag woningen bouwen. Hoogbouw is de enige oplossing', zegt stedenbouwkundige Leon de Laat.
Landelijk moeten er een miljoen woningen bijgebouwd worden om aan de vraag te voldoen. Leiden wil daar aan bijdragen en heeft het voornemen om voor het jaar 2030 8500 woningen te bouwen. Tot nu toe mag er in Leiden maar tot zeventig meter hoog gebouwd worden. Om de woningnood te lenigen, wil de stad nu misschien verder omhoog.
De hoogbouw van boven de zeventig meter komt met name in de buurt van het centraal station. Naast het bouwproject LEAD langs de Willem de Zwijgerlaan, zijn daar nog twee plekken aangewezen. Dat is niet zonder reden. 'Het is een van de best bereikbare plekken van de Randstad. Als je minder verkeer wilt, dan moet je dichter op het openbaar vervoer en de werkplekken bouwen', zegt De Laat.

Uitdaging

Het brengt ook uitdagingen met zich mee. Zo ligt het station in Leiden vlakbij de historische binnenstad. 'Dat is een dilemma', zegt De Laat. 'Als je in het centrum bent, wil je niet te veel merken van de hoogbouw. Daarom zijn we heel voorzichtig in het aanwijzen van plekken waar het hoger mag dan zeventig meter', aldus de stedenbouwkundige.
Een vierde plek waar de gemeente Leiden hoogbouw van boven de zeventig meter wil toestaan, is bij de A44. Daar moet een volledige nieuwe wijk komen met afwisselend hoog- en laagbouw. 'Het is een van de laatste lege plekken van Leiden die we graag willen benutten', zegt De Laat.
'Hoogbouw in Leiden is de enige oplossing'

Fakkels en hooivorken

Vanuit de politiek is er begrip voor de bouwopgave van de gemeente Leiden, maar het CDA heeft wel een paar voorwaarden. Zo wil de partij dat er voldoende draagvlak is, het past in de stad qua parkeren en ontsluiting en dat er voldoende voorzieningen omheen komen. 'Als dat niet gebeurt, worden mensen heel boos', zegt raadslid Josine Heijnen. Ze verwijst naar de situatie rondom LEAD, waar bewoners een referendum tegen het project probeerden af te dwingen. 'Toen kwamen mensen bijna met fakkels en hooivorken naar het stadhuis', aldus Josine.
Coalitiepartij D66 kijkt met meer enthousiasme naar het idee om de lucht in te gaan. 'Het is hard nodig. En als we niet de polder of het groen in willen, dan moeten we de hoogte in', zegt Sander van Diepen, raadslid van D66. Bij de komst van nieuwe woningen hoeven omwonenden zich wat hem betreft geen zorgen te maken over een overvloed aan auto's. 'We moeten sowieso naar een nieuw type wonen. Het is niet meer gebruikelijk om een auto te hebben als je dicht bij het station woont.' Verder pleit hij ervoor dat er veel aandacht aan het uiterlijk van de hoogbouw besteed wordt.

Rekening houden met buurt

In de 'Week van de Leidse Hoogte' ging de gemeente begin dit jaar in gesprek met de inwoners. Uit die stadsenquête kwam naar voren dat veel Leidenaren nog wel kritisch zijn. Daarom wil de gemeente een extra kwaliteitstoets bij hoogbouwprojecten. 'Dat wil zeggen dat de buurt kan meepraten over hoe het eruit komt te zien. Wat gebeurt er bijvoorbeeld met de bezonning en de lichtinval? Na de kwaliteitstoets kan de gemeente pas een vergunning afgeven', zegt De Laat.
Van de vier hoogbouwprojecten is LEAD als enige in een ver gevorderd stadium. Daar komen drie torens van 65, 86 en 115 meter hoog met koop- en huurwoningen in verschillende segmenten. Voor de andere plekken moet de gemeenteraad eerst nog instemmen met de omgevingsvisie. Vervolgens moet er nog iemand komen die ook daadwerkelijk de hoogbouwprojecten wil gaan realiseren.