Voorlopige stop AstraZeneca: 'Er stond iemand met tranen in zijn ogen aan de balie'

Foto ter illustratie | ANP
Foto ter illustratie | ANP
DEN HAAG - Mensen onder de zestig jaar worden voorlopig niet meer ingeënt met het AstraZeneca-vaccin. Een onbegrijpelijk besluit, vindt Dennis Mook-Kanamori, huisarts in Leiden. De impact van de prikproblemen op huisartsen zijn namelijk enorm. 'Het kost zoveel tijd om het te regelen. Dan heb je mensen uitgenodigd en moet je ze weer teleurstellen', vertelt hij aan Omroep West.
Behalve huisarts, is Mook-Kanamori ook epidemioloog en coördinator van het prikprogramma van huisartsen in het gebied Hollands Midden Noord. Hij zag een hoop boze en teleurgestelde mensen donderdagavond. 'Ik had vandaag iemand die letterlijk met tranen in zijn ogen aan mijn balie stond.'
Het gaat volgens de huisarts vooral om mensen onder de zestig jaar met ernstig overgewicht, de voornaamste groep die het vaccin krijgt toegediend van de huisarts. 'Zij zijn boos, teleurgesteld en wanhopig. Zij weten dat het heel gevaarlijk voor hen is als ze covid krijgen', zegt Mook-Kanamori. 'Er zijn heel veel mensen die zeggen: dokter, ik ken het risico maar ik wil dat nemen. Ze willen die prik.'

Spoedadvies Gezondheidsraad

Maar dat kan nu dus niet meer. Om gezondheidsrisico's te voorkomen wil demissionair minister De Jonge dat mensen onder de zestig jaar een ander vaccin krijgen. Hij neemt daarmee het spoedadvies over van de Gezondheidsraad. Een besluit dat veel impact heeft op huisartsen, zegt ook de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV).
Door de eerdere twee prikpauzes moesten huisartsen hun vaccinatieplannen al meerdere keren omgooien. 'De haalbaarheid en uitvoerbaarheid voor de huisartsenpraktijken is nu tot het uiterste opgerekt, de huisartsen worden overspoeld met vragen over vaccins en vaccinatie en dat moet snel normaliseren', stelt LHV-bestuurslid Carin Littooij, zelf ook huisarts.

'Slopend voor huisartsen'

Ook Leidse huisarts Mook-Kanamori herkent zich daarin. 'Het is slopend voor huisartsen. Het kost zoveel tijd', zegt hij. 'Nu komen de vragen, en het enige wat je kunt zeggen is: weet ik niet. Wanneer krijg ik een nieuwe brief? Weet ik niet. Welk vaccin krijg ik nu? Weet ik niet', verzucht de huisarts. 'Wij moeten al die mensen te woord staan.'
Hij is het dan ook niet eens met de woorden van Hugo de Jonge. 'Hij zegt dat het geen grote gevolgen heeft voor onze vaccinatiecampagne, maar dat is wel zo. En dat maakt mij boos. Ik hoop van harte dat we deze mensen snel een brief op de mat kunnen geven en snel een alternatief kunnen geven.'

Duidelijkheid

Toch denken niet alle huisartsen er zo over. Huisarts Olaf Pijper uit Zoetermeer hoopt vooral dat het besluit rust geeft. ‘Je kunt vinden van het besluit wat je wil, maar het geeft wel duidelijkheid’, zegt Pijper tegen Omroep West. En met die duidelijkheid is hij blij. ‘Het was de afgelopen weken echt onrustig. Mensen belden de praktijk: krijgen we het nou wel of krijgen we het nou niet? Ik hoop dat dit de onrust wegneemt.’
Maar dan zijn er ook mensen jonger dan 60 jaar die het vaccin toch nog hebben gekregen. ‘Ik kan me voorstellen dat mensen door de berichtgeving toch ongerust worden, en als ze zich echt zorgen maken dan zien we hen op het spreekuur en doen we mogelijk extra onderzoek’, zegt Pijper daarover. En hij voegt daaraan toe: ‘ Maar de risico’s dat je trombose krijgt zijn echt enorm klein.’

'Kleine kans op trombose'

De Zoetermeerse huisarts begint zelf pas volgende week met het vaccineren van patiënten van 63 en 64 jaar oud en risicogroepen onder de 60. Omdat hij voor die doelgroep dus wel vaccins in huis heeft en er wellicht ook mensen van 63 en 64 gaan afzeggen, verwacht hij eerder te kunnen beginnen met het vaccineren van de groep 61- en 62-jarigen.
Als huisarts begrijpt hij de beslissing van het kabinet en voert hij die dan ook gewoon uit. Maar als medicus zegt hij toch ook te kijken naar wat het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) zegt: de voordelen zijn groter dan de nadelen. ‘Nogmaals, de kans dat je trombose ontwikkelt is echt enorm klein.’