Vaccinatiebereidheid in sommige huisartspraktijken 'zorgelijk en bedroevend laag'

Een week nadat begonnen is met het vaccineren van mensen jonger dan 60 jaar met AstraZeneca, zien de huisartsen in onze regio geen eenduidig beeld qua opkomst. Volgens Barbara de Doelder van Hadoks, het overkoepelend orgaan van huisartsen in de regio Haaglanden, is bij sommige huisartsenpraktijken het opkomstpercentage nog steeds hoog. 'Variërend van 70 tot 80 procent tot soms zelfs een opkomst van 100 procent. Maar vooral bij huisartspraktijken in achterstandswijken is de vaccinatiebereidheid gedaald tot 30 tot 50 procent.'

Bij Huisartsenpraktijk Mozaïek in de Schilderswijk gaven maandag 45 van de 120 genodigden (nog geen 40 procent) gehoor aan de oproep voor een vaccinatie. Huisarts Carolien Emmens: 'Dat is zorgelijk want het gaat hier om mensen met een migratieachtergrond, die juist extra kwetsbaar zijn voor het coronavirus. Daarbij komt dat ze vaak ook te kampen hebben met diabetes, hart- en vaatziekten en obesitas.'

In de regio Hollands Midden is de vaccinatiebereidheid volgens de Leidse huisarts Dennis Mook-Kanamori vergelijkbaar met de rest van Nederland: zo’n 50 tot 60 procent. Ook hier geldt dat de telefoon roodgloeiend staat. 'Doordat de huisartsen worden platgebeld met vragen en twijfels over het vaccin komt de bereikbaarheid van de huisartsen en de reguliere zorg verder onder druk te staan. Dat is heel vervelend.'

Dat de vaccinatiebereidheid afneemt, wordt voor een belangrijk deel toegeschreven aan het advies van de Gezondheidsraad om het toedienen van het AstraZeneca-vaccin twee keer tijdelijk stop te zetten, waardoor steeds meer mensen twijfelen of ze nog wel geprikt willen worden. Bijkomend probleem, volgens huisarts Emmens, is dat mensen met een migratieachtergrond moeilijk bereikt worden. 'Dat heeft elkaar zo versterkt dat wij ze niet meer hebben kunnen overtuigen van de noodzaak van het vaccineren.'

Emmens legt uit: 'Dit is een doelgroep die moeilijk wordt bereikt door de media en de reguliere overheidsberichten. Dat heeft te maken met de taalvaardigheid en de gezondheidsvaardigheid van deze mensen. En er is veel angst ontstaan. Ook al hebben we zelf veel mensen gebeld en uitleg gegeven over het vaccineren, het belang daarvan en de risico's. Maar de mensen zijn toch afgehaakt en we hebben daardoor maandag een dramatische opkomst van minder dan 40 procent gezien.'

Emmens omschrijft de lage vaccinatiebereidheid onder deze doelgroep als zorgelijk. 'Dit is een doelgroep met veel gezondheidsproblemen, suikerziekte, overgewicht, en daarmee lopen ze een groot risico op een ernstig beloop van corona. We zouden ze juist heel graag willen beschermen met een vaccinatie. Dus het is erg jammer dat dat nu niet lukt.' De huisarts vindt het van belang dat andere kanalen worden ingezet om deze mensen alsnog te overtuigen van het nut van vaccineren. 'Via de sleutelfiguren in de wijk, via scholen, via het sociale domein, meer gericht op de doelgroep.'

De ramadan zorgt volgens Emmens waarschijnlijk ook voor problemen om mensen te bewegen zich te laten vaccineren: 'Ik verwacht dat dat tijdens de ramadan niet zo succesvol zal zijn en dat we dat moeten oppakken na afloop van de ramadan. Dat we dan opnieuw mensen zullen proberen mensen uit te nodigen, die bij de eerste ronde niet zijn gekomen.

Om verspilling van het vaccin te voorkomen wordt de tweede bestelling van het vaccin geannuleerd. Doordat er zoveel mensen niet zijn komen opdagen wordt de eerste bestelling nu ook gebruikt voor de tweede prik. Emmens sluit niet uit dat er dan nog steeds vaccins over zullen blijven: 'Maandag hebben we ons extra ingespannen om mensen toch nog te laten komen om ze in te enten. Dus toen hebben we geen vaccins hoeven te verspillen of weg te gooien. Maar dat risico gaat er wel komen, want we hebben nog wel vaccins over en we hopen dat nog wel weg te kunnen prikken, maar dat is wel de vraag. En dat ligt ook wel aan de berichten van de komende tijd.'

Volgens de huisartsen is het nu vooral van het grootste belang dat er een duidelijk en helder vaccinatiebeleid komt, dat in de praktijk ook werkzaam is. Want daar heeft het volgens de huisartsen de afgelopen periode wel aan ontbroken. Mook-Kanamori: 'De Gezondheidsraad is nu niet duidelijk. Ik kan het niet meer volgen. Terwijl het toch de bedoeling is dat we zoveel mogelijk mensen zo snel mogelijk inenten om uit deze crisis te komen.'