Coronasteun voor woonlasten verschilt sterk: in Leiden vier keer zoveel als in Den Haag
REGIO - Voor de coronasteun die je kunt krijgen is het erg belangrijk in welke gemeente je woont. De verschillen zijn namelijk groot. In bijvoorbeeld Leiden en Hillegom kun je een bedrag van 6000 euro krijgen om je woonlasten te voldoen. In diverse andere gemeenten is het maximale bedrag maar 1500 euro. Naast verschillen in bedrag zijn er echter ook grote verschillen per gemeente in wie er aanspraak maakt op de regeling. Zo stelt de Leidse PvdA dat het stadsbestuur te streng is in het toewijzen van de regeling.
Uit onderzoek van datajournalistiek persbureau LocalFocus blijkt dat de verschillen tussen gemeenten qua te krijgen bedrag heel groot zijn. Zij hebben van alle gemeenten de bijdrage voor de Tijdelijke Ondersteuning Noodzakelijke Kosten (TONK) in kaart gebracht. Het blijkt nu dat de verschillen in Nederland heel groot zijn. Het Limburgse Heerlen is het meest ruimhartig, daar is geen maximum gesteld aan de vergoeding. Aan de andere kant van het spectrum staan gemeenten als Nissewaard en Laren, waar de maximale tegemoetkoming 900 euro voor een half jaar is.
Het ministerie van Sociale Zaken heeft de TONK als extra ondersteuning in het leven geroepen. Het is bedoeld om ondernemers die nadelen ondervinden door de coronacrisis vanaf 1 januari 2021 tot en met 30 juni 2021 te ondersteunen. Daarvoor is een groot geldbedrag vrijgegeven. Het uitvoeren van de regeling en het bepalen van de spelregels is echter bij de gemeenten neergelegd. Daardoor kunnen gemeenten verschillende keuzes maken in het bepalen van de doelgroep en hoogte van de vergoeding. 'Omdat zij het beste kunnen inschatten wat er specifiek in hun gemeente nodig is', aldus het ministerie. Ook heeft de gemeente vrij spel om aanvullende voorwaarden te stellen.
Grote verschillen in regio
Ook in onze regio zijn de verschillen groot. De maximale ondersteuning is 6000 euro voor zes maanden. Dit bedrag kun je aanvragen in Hillegom, Lisse, Noordwijk, Teylingen, Leiderdorp, Leiden, Voorschoten, Westland, Wassenaar en Leidschendam-Voorburg. In Den Haag, Delft, Gouda, Waddinxveen en Krimpenerwaard kom je er bekaaid vanaf. Deze gemeenten geven maximaal 1500 euro voor zes maanden. Zuidplas is een apart verhaal, want die gemeente geeft maximaal maar een kwartaal steun, terwijl dit in alle overige gemeenten zes maanden is.
Voor wie de regeling beschikbaar is, is ook per gemeente anders. In Leiden zorgde het hanteren van een zogeheten partnertoets voor gefronste wenkbrauwen bij de minister van Sociale Zaken, Wouter Koolmees. Hij werd daarop geattendeerd door PvdA-Kamerlid Gijs van Dijk, zelf ook Leidenaar. Het advies is namelijk om bij de TONK-regeling geen partnertoets in te stellen. Navraag bij de gemeente leert dat er 49 aanvragen zijn gedaan voor de TONK, waarvan er twee zijn afgewezen vanwege het te hoge inkomen van de partner. Volgens hoogleraar ruimtelijke econometrie Paul Elhorst van de Rijksuniversiteit Groningen kan het beleid omtrent de TONK-regeling ook afhangen van de politieke samenstelling van de colleges van burgemeester en wethouders.
'Leiden coulanter, maar sluit grote groepen uit'
Ook de PvdA in Leiden stelde vragen aan het stadsbestuur, want 'Leiden is qua bedrag coulanter, maar sluit ook grote groepen uit', aldus duo-raadslid Elwin Wolters. Zo worden mensen die huurtoeslag ontvangen uitgesloten van de TONK, stelt Wolters. De gemeente zegt in een reactie voor de partnertoets gekozen te hebben na een landelijke bijeenkomst met een paar honderd gemeenten. 'De meeste gemeenten concludeerden dat een partnertoets past binnen de regeling, en ook gewenst is', aldus een woordvoerder van de gemeente Leiden. 'Het doel van de TONK is immers om te voorkomen dat huishoudens hun noodzakelijke kosten niet meer kunnen betalen door de inkomensval door corona, niet om de weggevallen inkomsten aan te vullen.'
Bovendien hebben gemeenten de spelregels voor de TONK vastgesteld op het moment dat er vanuit het Rijk nog geen toezegging was dat gemeenten voor overschrijding van het budget gecompenseerd zouden worden, zegt de woordvoerder. 'Ook dat is een belangrijke reden dat Leiden en andere gemeenten grenzen stellen aan de TONK. Hoewel het Rijk recent het budget heeft verdubbeld, nadat gemeenten hun beleid al hadden vastgesteld, is er ook nu nog geen harde toezegging dat gemeenten worden gecompenseerd.'
'Overwaarde woning of auto niet meegerekend'
Leiden is dus weer wel coulant met het bedrag en hanteert een hoge vermogensgrens voor zelfstandigen. 'Er wordt nadrukkelijk alleen gekeken naar direct beschikbare middelen. Zo wordt de (over)waarde van de woning of auto niet meegerekend.' Feit blijft: er zijn per gemeente enorme verschillen in wie er hoeveel geld krijgt als ondersteuning.
