Schaaktafel rukt op in regio: 'Het verbindt en brengt mensen bij elkaar'

Een van de schaaktafels bij de Zegerplas in Alphen aan den Rijn
Een van de schaaktafels bij de Zegerplas in Alphen aan den Rijn © John van der Tol
REGIO - Ze duiken op steeds meer plekken op: schaaktafels op openbare plekken, zoals in parken of pleinen. Inmiddels staan ze al in Alphen aan den Rijn, Den Haag, Leiden en Naaldwijk. Niet als uithangbord voor de schaaksport, wel om mensen in de openbare ruimte bij elkaar te brengen. 'Als je een bankje in een park plaatst en er loopt iemand langs, dan wordt er hooguit gedag gezegd', vertelt initiatiefnemer Jesús Medina Molina. 'Bij schaaktafels lopen mensen langs en ontstaat er al vrij snel een gesprek. Of ze vragen wie er gaat winnen.'
En dat blijkt wel, is de ervaring. 'Normaal ontmoet je vaak mensen in je eigen bubbel. Nu breng je iedereen bij elkaar. De een werkt bij een goed doel, de ander is arts of docent. En dat allemaal vanuit verschillende culturen.' Dat is precies wat Medina Molina wilde en dus bedacht hij het plaatsen van schaaktafels in openbare ruimtes, en spoort hij gemeentes aan om ze te plaatsen. 'En wat heel leuk is om te zien: vluchtelingen uit bijvoorbeeld Syrië en Iran kunnen dus ontzettend goed schaken.'
De initiatiefnemer wil mensen naar buiten krijgen. 'Stimuleren om je huis uit te gaan. Bijvoorbeeld even dat wandelingetje in je pauze naar het park en een potje schaken. Goed voor de concentratie en het leer- en denkvermogen. Ook bij kinderen', benadrukt hij.

Goed voor concentratie en denkvermogen

Dat is ook hoe het idee een paar jaar geleden is ontstaan. 'Mijn dochter heeft op de basisschool altijd moeite gehad met rekenen en altijd bijles gehad. Ik las in die tijd veel over schaken, bijvoorbeeld over de positieve impact, de concentratie en schoolprestaties.' Medina Molina besloot zichzelf het schaken meester te maken. 'Gewoon via filmpjes op YouTube. Daarna heb ik het mijn dochter geleerd.'
Initiatiefnemer Jesús Medina Molina
Initiatiefnemer Jesús Medina Molina © Yolanda Funcasta
'Je ziet dat kinderen er dus ook betere denkers van worden. Ze gaan zetten vooruit denken, bij elke stelling heb je weer een nieuw probleem. Als dat in je brein zit gebakken, dan denk je bij problemen: welke drie oplossingen heb ik? Welke oplossing is het best? En dat nemen ze dus ook mee in de dagelijkse dingen.'

Burgemeesters en wethouders benaderd

Met dat in het achterhoofd liep Jesús Medina Molina tijdens het hardlopen in een park in zijn woonplaats Utrecht. 'Ik kende de schaaktafels al vanuit Amerika en dacht: in Nederland hebben we dit nog niet.' Hij belde de gemeente en startte een petitie die over de hele wereld werd ondertekend.
De eerste tafels stonden daarna al vrij snel in Utrecht. Daarna benaderde hij tachtig burgemeesters en wethouders in het land. En inmiddels is hij 27 plaatsen verder. Zo'n tien gemeenten hebben bevestigd ook schaaktafels te gaan plaatsen, zoals de gemeente Teylingen. In Gouda en Delft wordt erover gesproken, vertelt Medina Molina. Ondertussen heeft een gemeenteraadslid in Wassenaar het gemeentebestuur ook voorgesteld om naar de mogelijkheden te kijken. 'Het verspreidt zich als een olievlek over het land. Gemeenten hebben ook doelstellingen om mensen te verbinden. Nou, dit is een onderwerp dat mensen verbindt.'
Of je groot, klein, arm, rijk, man of vrouw bent: je moet altijd kunnen schaken - Jesús Medina Molina
Verder denkt hij nog groter. 'Er zijn geen barrières, wat mij betreft. Niet in het denken, maar ook zeker niet geografisch. We helpen er zo veel mensen mee.' Er is al interesse uit Oostenrijk. 'In hartje Wenen woont een Nederlandse vrouw die het daar naartoe wil halen. En ook in Antwerpen en Spanje is er interesse.' Hoe meer hoe beter, stelt de bedenker.
Wat hij belangrijk vindt om te benadrukken, is dat ook de mensen in rolstoelen niet worden vergeten. 'Daar zet ik wel op in. Zo gaan ze die bijvoorbeeld in Capelle aan den IJssel plaatsen. Er is namelijk geen enkele reden om niet te schaken, tenzij je er geen bal aan vindt', legt hij uit. 'Of je groot, klein, arm, rijk, man of vrouw bent: je moet altijd kunnen schaken. Dus ook als je in een rolstoel zit. Hoe meer rolstoeltoegankelijker, hoe beter.'
Een schaaktafel op het Wilhelminaplein in Naaldwijk
Een schaaktafel op het Wilhelminaplein in Naaldwijk © Ard Dekker
Als je nou wil schaken, moet je dan zelf je schaakstukken meenemen? 'Dat is wel de bedoeling. Maar, zoals je ook op het Wilhelminaplein in Naaldwijk ziet, is dat je ze kunt lenen bij de horeca ernaast. Eigenlijk is of wordt het dus helemaal niet raar als je straks een biertje bestelt en meteen vraagt om schaakstukken.'