OM wil Zoetermeerse terreurverdachten negen jaar achter de tralies

Vrouwe Justitia.
Vrouwe Justitia. © ANP
DEN HAAG - Het Openbaar Ministerie (OM) eist een celstraf van negen jaar tegen twee mannen uit Zoetermeer voor het voorbereiden van een bomaanslag en deelname aan een terroristische organisatie. Daarnaast mogen de mannen alleen onder voorwaarden worden vrijgelaten. Die voorwaarden zou de rechtbank pas vlak voor hun vrijlating moeten vaststellen. Het OM betoogde donderdag voor de Rotterdamse rechtbank dat de ene verdachte heeft geprobeerd te leren hoe hij explosieven moest maken, en dat de andere verdachte hem daarbij actief heeft geholpen.
De 22-jarige Sahand I. en de 36-jarige Shahram K. werden op 25 november 2019 aangehouden, nadat de politie uit een afgeluisterd gesprek de indruk kreeg dat ze op het punt stonden een aanslag te plegen. Er zou het geluid zijn gehoord van een wapen dat werd doorgeladen. Dat wapen werd bij de aanhouding van de mannen niet gevonden.
In de Rotterdamse rechtbank werden donderdag veel fragmenten van afgeluisterde gesprekken afgespeeld. Daaronder ook het geluid dat volgens de politie het doorladen van een wapen was, en wat de aanleiding was voor de arrestatie van het tweetal. Volgens Shahram K. is er iets anders te horen: hij stond te koken en hij legde iets van metaal in een la. Dat er ook een geluid is te horen dat klinkt alsof er een mes wordt geslepen klopt volgens K. wel, dat deed hij wel vaker tijdens het koken.

Infiltranten hebben niets uitgelokt

Voor ze werden aangehouden hadden de mannen vijf keer contact met twee mensen die ze zouden leren explosieven te maken. Deze twee waren infiltranten die voor de politie werkten. Het OM maakte donderdag duidelijk dat de infiltranten niets hebben uitgelokt bij de verdachten. Sahand I. vroeg bij het eerste contact met de eerste infiltrant zelf meteen om de kennis om 'cupcakes' te maken, codetaal voor bommen. En bij een volgende ontmoeting vroeg hij ook uit zichzelf om zes bomvesten.
Deze infiltrant zegt in zijn verslag van de ontmoetingen dat I. haast had, omdat hij er klaar mee was dat hij al een jaar lang van de ene naar de andere werd doorgeschoven in zijn zoektocht naar de kennis om een bom te maken. De rol van K. was om I. steeds naar de afspraken met de infiltranten te rijden. Ook bekeken de twee mannen samen een instructievideo voor het gebruik van een Kalashnikov en andere IS-video’s. Zo keken ze bijvoorbeeld naar een filmpje waarin een vijand van IS wordt opgeblazen. Op geluidsopnames is te horen dat de beide mannen daar hartelijk om moeten lachen.

Arrestaties in Arnhem

Sahand I. krijgt argwaan richting de infiltranten als er in Arnhem een andere cel van jihadisten wordt opgepakt na de inzet van infiltranten. 'Er zijn zeven broeders net als ik opgepakt', zegt hij daarover. Hij maakt zich zorgen over het feit dat degene die hem moet gaan leren hoe hij een bom maakt een 'kufar', een ongelovige, is. Toch staakt hij zijn plan niet.
De verdediging wijst erop dat er geluidsfragmenten zijn waarop te horen lijkt te zijn dat de mannen er wel mee op willen houden. Ook die fragmenten werden donderdagochtend, op verzoek van de advocaten beluisterd. K. zou daarin tegen I. hebben gezegd: 'Gewoon niet gaan, nu afbellen'. Eén van K.'s advocaten, Tarkan Kocabas, zei daarover: 'Als vast komt te staan dat mijn cliënt heeft gezegd ‘je gaat hiermee stoppen’ en de medeverdachte heeft daar gehoor aan gegeven dan zitten we hier voor een heel andere zaak.'

'OM misleidt de boel'

Serge Weening, de advocaat van I., ging nog een stap verder. Hij denkt dat de politie zelf ook heeft gehoord dat er werd gezegd 'we gaan afbellen', en dat daarom is besloten om de mannen op te pakken: 'omdat ze anders geen zaak hadden’, aldus Weening. Hij beschuldigde het OM van misleiding.
De officier van justitie reageerde getergd: 'Ik weet niet wat ik hoor. Misleiding door het OM en politie om de ware reden van ingrijpen achter te houden? Dat is een zware aantijging en dat doet wel wat met mij.' Ook de rechtbank vond dat Weening te ver ging: 'Dit zijn zware beschuldigingen die niet zijn onderbouwd. Dat is niet op zijn plaats', aldus de voorzitter.

Aanslag in Den Haag

In het vervolg van de zitting toonde de officier aan dat er meer bewijs is dan alleen het vermeende geluid van het wapen. 'Verdachte I. heeft herhaalde malen geprobeerd om te leren hoe hij een bom moest maken, hij is daarvoor naar Koerdistan gereisd, hij heeft om bomvesten gevraagd en hij was van plan die te gebruiken met de jaarwisseling, waarschijnlijk in Den Haag.' K. is daarbij steeds behulpzaam geweest en kan dus worden vervolgd voor het medeplegen. Dat de aanslag niet heeft plaatsgevonden maakt volgens de officier niet uit, het plan op zich is voldoende.
Ook vindt ze dat nergens blijkt dat de verdachten op zeker moment hun plan wilden opgeven. 'De verdediging zal veel gewicht gaan geven aan het woordje 'afbellen', maar het enige wat ze wilden afbellen was het contact met de infiltrant, omdat ze die niet meer vertrouwden. Ze waren argwanend en voorzichtig geworden.' Volgens het OM is Nederland ontsnapt aan een aanslag waarbij veel doden en gewonden hadden kunnen vallen en is dat te danken aan de oplettendheid van de AIVD en de politie.