Duingebied Meijendel onder druk door stikstof

WASSENAAR - Het duingebied Meijendel staat flink onder druk door de stikstofproblematiek. Door de grote hoeveelheid stikstof wordt de duingrond te vruchtbaar, waarschuwt de Stichting Duinbehoud. Daardoor overwoekeren grote planten de kleine bijzondere duinflora, en het herstel daarvan kost veel geld. De stichting luidt daarom de noodklok.
Door de grote hoeveelheid stikstof in de lucht ziet Stichting Duinbehoud dat een aantal plantensoorten het duingebied gaat domineren. Marc Janssen, directeur van Stichting Duinbehoud, legt dit uit: 'Grote planten als Duinriet, Braam en struiken verdringen alle kleine kruidenplanten.' Duingebied is van nature erg soortenrijk met veel kruiden die er groeien. Deze kruidensoorten worden dus verdrongen door die paar soorten die profijt hebben van de stikstof', legt Janssen uit.
Janssen maakt zich erg zorgen om het feit dat er nu een paar plantensoorten gaan domineren. 'Het hele samenspel tussen planten en dieren raak je daardoor kwijt', zegt Janssen.

Stikstofwet heeft veel haken en ogen

Marc Janssen is met Stichting Duinbehoud al twee jaar in discussie over de maatregelen ten aanzien van de stikstofdepositie. Dit gaat volgens Janssen maar mondjesmaat. 'Er is een forse versnelling nodig om de natuur tijdig te redden en om te voorkomen dat de natuur helemaal kapot gaat', vertelt Janssen.
Door de stikstofdepositie zijn veel bijzondere duinplanten en -kruiden al bijna verloren. 'Als we niet oppassen dat de stikstofwet niet snel verscherpt wordt zijn veel van deze planten over tien jaar verdwenen', zegt Janssen met grote zorgen.
Er zijn meerdere organisaties die zich zorgen maken over de grote hoeveelheden stikstof. Zo dreigde Greenpeace onlangs de Staat via de rechter tot een strenger stikstofbeleid te dwingen. Ze worden hierin gesteund door onder andere het Wereld Natuur Fonds, Vogelbescherming en Milieudefensie. Vorig jaar werd de maximumsnelheid op snelwegen al aangepast, zodat er minder stikstofuitstoot zou zijn.

Maaien, afplaggen en begrazen

Omdat er nu veel stikstofdepositie is, komt er dus een te eenzijdige plantengroei. Daarom doen de plaatselijke duinbeheerders er veel aan om ervoor te zorgen dat planten niet gaan domineren. Gino Daamen is duinwachter en specialist toezicht voor Dunea en houdt alles in de gaten in Meijendel.
'We begrazen met paarden, schapen en koeien. Daarnaast maaien we het duingebied ook. Het duingebied is van nature heel arm in de grond, door de stikstof krijgen we te veel voeding in de bodem. Dat is juist niet wat we willen. We willen die arme grond waardoor er verschillende en bijzondere soorten planten voor komen', legt de duinwachter uit.
Duinwachter Gino Daamen bij de grazende schapen
Duinwachter Gino Daamen bij de grazende schapen © Bart van der Helm

Duinbeheer heeft ook negatieve effecten

Al het afplaggen, maaien en begrazen brengt niet alleen maar positieve resultaten met zich mee. Marc Janssen ziet de biodiversiteit erdoor achteruit gaan. 'Hier in duingebied Meijendel hebben we gezien dat de Kardinaalsmuts fors achteruit gaat, ook de mierenpopulaties hebben er flink last van', vertelt Janssen.
Stichting Duinbehoud wil eigenlijk af van al deze 'werkzaamheden' aan de duinen. 'We willen terug naar een natuurlijke situatie met een veel lagere stikstofuitstoot.'